نظریه شماره 7/99/330 مورخ 1399/03/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره غیابی یا حضوری محسوب شدن رای دادگاه بخش

شماره نظریه	۷/۹۹/۳۳۰
شماره پرونده	۹۹-۱۶۸-۳۳۰ک
تاریخ نظریه	۱۳۹۹/۰۳/۲۱

استعلام: در دادگاه بخش چنانچه محل اقامت متهم در حوزه قضایی دیگری باشد که متهم با احضار در جلسه رسیدگی حاضر نشود و نیابت قضایی به حوزه قضایی محل اقامت متهم جهت تفهیم اتهام ارسال و متهم در آن حوزه قضایی دادسرا حاضر و به او تفهیم اتهام شود و او دفاعیات و اظهارات خود را در مورد اتهام انتسابی بیان دارد و نتیجه به دادگاه بخش ارسال شود آیا قاضی رسیدگی کننده به پرونده در دادگاه بخش باید وقت رسیدگی تعیین نمود و طرفین را احضار کند و اگر وقت رسیدگی تعیین کند و متهم در دادگاه بخش حاضر نشود رای صادره حضوری است یا غیابی؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اصولا رسیدگی کیفری دارای دو مرحله (تحقیقات مقدماتی و دادرسی به معنای اخص) میباشد که حسب قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، تحقیقات مقدماتی توسط دادسرا (مواد ۲۲ و ۹۲) و دادرسی از سوی دادگاههای کیفری مذکور در ماده ۲۹۴ این قانون صورت میپذیرد؛ اما در مواردی که پرونده مستقیما در دادگاه کیفری مطرح میشود، مطابق قسمت اخیر ماده ۳۴۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، انجام تحقیقات مقدماتی توسط دادگاه باید طبق مقررات مربوط صورت گیرد. بنابراین در مورد فرض سؤال، دادگاه بخش که مطابق ماده ۲۹۹ قانون فوقالذکر به تمامی جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری دو رسیدگی میکند، بدوا میباید تحقیقات مقدماتی را رأسا انجام داده و پس از آن، چنانچه انجام دادرسی را ضروری تشخیص دهد، نسبت به تعیین وقت رسیدگی و احضار طرفین اقدام کند. در این صورت، چنانچه متهم یا وکیل او در جلسه یا جلسات رسیدگی دادگاه (که در مرحله دادرسی است) حضور نیابد و لایحه دفاعیه هم نفرستاده باشد، حکم صادره چنانچه بر محکومیت کیفری وی صادر شود، مطابق ماده ۴۰۷ قانون یادشده غیابی محسوب میشود.