نظریه شماره 7/1402/678 مورخ 1402/09/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۲/۶۷۸
شماره پرونده	۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۶۷۸ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۲/۰۹/۰۵

نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۶۷۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۹/۰۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: دو طفل ۱۴ ساله پسر با یکدیگر درگیر شده اند؛ الف با پرتاب جسم سخت به شخص ب باعث ایراد جراحات عمدی به وی می گردد. پس از سیر مراحل رسیدگی، قرائن مندرج در پرونده موجب ظن قوی و ایجاد لوث برای قاضی رسیدگی کننده می شود. نظر به آنکه به موجب ماده ۴۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، تعداد و شرایط ادا کنندگان سوگند مشخص گردیده و در مانحن فیه، مجنی علیه به جهت صغر سن فاقد شرایط ادای سوگند می باشد و ولی وی در قید حیات نیست، دادگاه جهت اجرای قسامه با چه تکلیفی رو به رو است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

با توجه به ماده ۴۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ که مقرر داشته: در جنایت بر اعضا و منافع اعم از عمدی و غیر عمدی در صورت لوث، مجنی علیه می تواند با اقامه قسامه به شرح بندهای زیر، جنایت مورد ادعا را اثبات و دیه آن را مطالبه کند و طبق ماده ۲۰۲ همین قانون، اداکننده سوگند باید عاقل، بالغ، قاصد و مختار باشد؛ لذا در فرض سؤال که مجنی علیه صغیر و فاقد ولی قهری است، چنانچه مورد هم از موارد لوث تشخیص داده شود، باید قیم وی با توجه به نصاب قانونی، افرادی از خویشان و بستگان ذکور مجنی علیه را جهت ادای سوگند معرفی کند؛ چون طبق ماده ۳۲۰ قانون پیش گفته، حق اقامه قسامه، صرفا متوجه صاحب حق قصاص یا دیه است و مادر و قیم از شمول این حکم خارج است؛ مگر اینکه قیم از بستگان و خویشان ذکور مجنی علیه باشد که در صورت علم، می تواند سوگند یاد کند.