ماده ۴۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی

درصورتی که پس از نقض حکم فرجام خواسته در دیوان عالی کشور دادگاه با ذکر استدلال طبق رأی اولیه اقدام به صدور رأی اصراری نماید و این رأی مورد درخواست رسیدگی فرجامی واقع شود، شعبه دیوان عالی کشور در صورت پذیرش استدلال، رأی دادگاه را ابرام، در غیراین صورت پرونده در هیأت عمومی شعب حقوقی مطرح و چنانچه نظر شعبه دیوان عالی کشور مورد ابرام قرار گرفت حکم صادره نقض و پرونده به شعبه دیگری ارجاع خواهد شد. دادگاه مرجوع الیه طبق استدلال هیات عمومی دیوان عالی کشور حکم مقتضی صادر می نماید. این حکم در غیر موارد مذکور در ماده (326) قطعی می باشد.

توضیح واژگان

حکم اصراری : آیین دادرسی حکمی است که دادگاه ماهوی بعد از نقض رای در رسیدگی فرجامی به استناد علل و اسباب موجه حکم منقوض می دهد.82288/450399/

پیشینه

مشابه مفاد این ماده ذیل ماده 576 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی شده بود699871/ و همچنین حکم مقرر در این ماده در بند ج ماده 266 ق.ا.د.ک مورد تصریح قانون گذار قرار گرفته است.119354/

نکات توضیحی وتفسیری دکترین

در صورتی که دادگاه مرجوع الیه بعدی طبق حکم منقوض اولیه مبادرت به صدور رای اصراری نماید ، به نظر می رسد این رای قابلیت تجدیدنظر خواهد داشت.143951/ « هیئت عمومی دیوانعالی کشور مرکب از روسا و مستشاران شعب حقوقی دیوان عالی کشور ، بر اساس ماده 408 قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی می تواند تشکیل شود که رای اصراری از دادگاه بدوی یا تجدیدنظر در امور حقوقی صادر و مورد درخواست فرجام قرار گرفته باشد . در حقیقت ، چنانچه رایی از دادگاه صادر شود که در شعبه دیوانعالی کشور در پی فرجام خواهی ، نقض شود و رسیدگی به دادگاه هم عرض ارجاع شود و  این دادگاه نیز با ذکر استدلال ، طبق رای اولیه اقدام به صدور رای اصراری نماید و این رای اصراری مورد درخواست فرجام قرار گیرد و شعبه دیوانعالی کشور که به این درخواست رسیدگی می نماید ، استدلال را نپذیرد ، پرونده در هیئت عمومی شعب حقوقی مطرح و چنانچه استدلال دادگاه مورد پذیرش قرار گرفت رای ، ابرام و در غیر این صورت ، رای تقض می شود و پرونده به شعبه ( دادگاه هم عرض ) دیگری ارجاع خواهد شد تا طبق استدلال هیئت عمومی ، خکم مقتضی صادر نماید. » 344180//رای اصراری  بر اساس قواعد عمومی قابل تجدیدنظر است بنابراین منظور از عبارت «این رای مورد درخواست رسیدگی فرجامی واقع شود » آن است که پس از قطعیت در دادگاه تجدیدنظر یا انقضای مهلت تجدیدنظر خواهی ، مورد فرجام خواهی قرار گیرد.141106/