ماده ۱۲۸ قانون مجازات اسلامی

هرکس از فرد نابالغ به ‌عنوان وسیله ارتکاب جرم مستند به خود استفاده نماید به حداکثر مجازات قانونی همان جرم محکوم می‌ گردد. همچنین هر کس در رفتار مجرمانه فرد نابالغی معاونت کند به حداکثر مجازات معاونت در آن جرم محکوم می ‌شود.

نکات توصیفی تفسیری دکترین

در فرض اول ماده شخصی از نابالغ برای ارتکاب جرم سوء استفاده نموده است بنابراین با توجه به عدم مسئولیت کیفری نابالغ به حداکثر مجازات جرم ارتکابی محکوم میشود. در واقع چنین فردی مباشر معنوی است. در فرض دوم شخصی به طریقی ارتکاب جرم را برای نابالغ تسهیل میکند و یا وسایل ارتکاب جرم را در اختیارش قرار میدهد بنابراین به حداکثر مجازات معاون محکوم میشود. معاونت در اینجا منصرف از تحریک و ترغیب نابالغ به ارتکاب جرم است.در حقیقت حکم این ماده ناظر به قاعده جمع سبب و مباشر است که اصل بر مسئولیت مباشر است مگر آنکه سبب قوی تر باشد.

گفتنی است فرد نابالغ به صغیر ممیز و غیر ممیز تقسیم میشود و صغیر غیر ممیز به منزله ابزار ارتکاب جرم است پس مسئولیت متوجه شخص بالغ است.