مسوولیت بین المللی مشترک در نظام حقوق بین الملل
 | |
| عنوان | مسوولیت بین المللی مشترک در نظام حقوق بین الملل |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل عمومی |
| دانشجو | نسرین ترازی |
| استاد راهنما | محمدرضا ضیایی بیگدلی |
| استاد مشاور | سید قاسم زمانی، همایون حبیبی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۹ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
مسوولیت بین المللی مشترک در نظام حقوق بین الملل عنوان رساله ای است که توسط نسرین ترازی، با راهنمایی محمدرضا ضیایی بیگدلی و با مشاوره سید قاسم زمانی و همایون حبیبی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
در جامعه کنونی بین المللی، در موارد متعددی، نقض تعهدات بین المللی ناشی از عمل متخلفانه چند دولت یا سازمان بین المللی است که موجبات مسوولیت مشترک دولتها و سازمانهای بین المللی را فراهم می نماید. کمیسیون حقوق بین الملل، در بسیاری از جهات، مسایل مسیولیت مشترک را بدون پاسخ رها کرده است. پیچیدگی وضعیتهای مربوط به مسوولیت مشترک موجب آن گردیده تا در فقدان قواعد صریح و مشخص، محاکم بین المللی نظیر دیوان بین المللی دادگستری و یا دیوان اروپایی حقوق بشر در برخورد با این مقوله رویکردهای متفاوتی داشته باشند. .لذا ارزیابی قواعد و اصول حقوق مسوولیت بین المللی و نهایتا ارایه یک ساختار کلی، می تواند تا حدودی ابهامات و سوالات پیرامون موضوع را برطرف نماید. حال سوال آن است که قواعد حقوق مسوولیت بین المللی در مورد مسایل پیرامون اصول و نحوه اجرای مسوولیت مشترک بین المللی چه پاسخی دارد؟ در پاسخ به این سوال، رساله حاضر در سه بخش مختلف به بررسی اصول و قواعد مسوولیت بین المللی در وضعیتهای مسوولیت مشترک پرداخته است. تحلیل و ارزیابی قواعد حقوق مسوولیت بین المللی در وضعیتهای مسوولیت مشترک، دلالت بر آن دارد که در بسیاری موارد از جمله قواعد قابلیت انتساب رفتار و تعیین عاملان مسوول، پاسخگوی مسایل پیرامون مسوولیت مشترک بین المللی است و تعیین و اجرای آن را تسهیل می کند، هرچند کاستی هایی در این خصوص نظیر نحوه تقسیم تعهد جبران خسارت میان عاملان مشترک ، توسل به شرایط رافع وصف متخلفانه در وضعیت مسولیت مشترک و امکان اعمال اقدام متقابل در وضعیت مسوولیت مشترک وجود دارد.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
بیان مساله
ضرورت و اهداف تحقیق
پیشینه تحقیق
سوالات تحقیق
فرضیات
روش تحقیق
سازمان دهی تحقیق
بخش نخست: مفاهیم و مبانی
فصل اول: مفاهیم
مبحث نخست: مفهوم مسوولیت مشترک
مبحث دوم: مفهوم مسوولیت مستقل و انحصاری
مبحث سوم: ارتباط مسوولیت مستقل یا انحصاری با مسوولیت مشترک
مبحث چهارم: تمایز مفهوم مسوولیت مشترک از مفاهیم مشابه
گفتار نخست– مسوولیت مرکب
گفتار دوم: مسوولیت تضامنی
گفتار سوم: مسوولیت جمعی
فصل دوم– مبانی نظری مسوولیت مشترک
مبحث نخست– مبانی تاریخی
مبحث دوم– مبانی فلسفی
مبحث سوم: مبانی حقوقی مسوولیت مشترک
مبحث چهارم: مبانی سیاسی مسوولیت مشترک
فصل سوم– اشکال مسوولیت مشترک
مبحث نخست: اشکال مسوولیت مشترک از حیث تابعان
مبحث دوم: اشکال مسوولیت مشترک از حیث فعل ارتکابی
بخش دوم: عناصر مسوولیت مشترک
فصل نخست: نقض تعهدات بین المللی
مبحث نخست: نقض تعهدات مشترک معاهده ای و عرفی
مبحث دوم: نقض تعهدات عام الشمول و آمره
مبحث سوم: تعهد به پیشگیری
فصل دوم– قابلیت انتساب رفتار متخلفانه
مبحث نخست: مفاهیم
مبحث دوم: قواعد انتساب مستقیم رفتار در وضعیتهای مسوولیت مشترک
مبحث سوم: اشکال انتساب غیر مستقیم رفتار در وضعیتهای مسوولیت مشترک
فصل سوم– موجبات زایل کننده وصف فعل متخلفانه عمل
مبحث نخست: اعمال ارادی
مبحث دوم: اعمال غیرارادی
بخش سوم: آثار مسوولیت مشترک
فصل نخست: تعهدات ثانویه در وضعیتهای مسوولیت مشترک
مبحث نخست:تکلیف مستمر به اجرای تعهد
مبحث دوم:توقف و عدم تکرار فعل متخلفانه
مبحث سوم: جبران خسارت در مسوولیت مشترک
مبحث چهارم: نحوه توزیع جبران خسارت میان عاملان مسوول
فصل دوم: طرح مسوولیت مشترک در مراجع رسیدگی بین المللی
مبحث نخست: مسوولیت مشترک در رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری
مبحث دوم– مسوولیت مشترک در رویه قضایی دیوان اروپایی حقوق بشر
نتیجه
کلیدواژه ها
- مسوولیت مشترک بین المللی
- نقض تعهد
- انتساب
- توزیع جبران خسارت
- زیان