تحلیل قاعده منع تبعیض نسبت به اقلیتها در حقوق بین الملل
 | |
| عنوان | تحلیل قاعده منع تبعیض نسبت به اقلیتها در حقوق بین الملل |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | عبدالله قره باغی |
| استاد راهنما | حسین شریفی طرازکوهی |
| استاد مشاور | توکل حبیب زاده |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۹ |
| دانشگاه | مرکز پیام نور تهران |
تحلیل قاعده منع تبعیض نسبت به اقلیتها در حقوق بین الملل عنوان پایان نامه ای است که توسط عبدالله قره باغی، با راهنمایی حسین شریفی طرازکوهی و با مشاوره توکل حبیب زاده در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.
چکیده
اقلیت در حقوق بین الملل، علی رغم فقدان تعریفی واحد و مورد قبول جامعه ی جهانی، دارای مصادیق قابل تشخیص و نسبتا روشنی است. تبعیض نسبت به گروه های اقلیت نیز ظاهرا به معنای محروم نمودن گروه مورد نظر از برخی حقوق و تسهیلات است که اکثریت به آن دسترسی دارند. این حقوق ممکن است به شکل مستقیم و آشکار و یا غیرمستقیم و پنهان، اکثرا در قالب تمایزات فرهنگی و عدم مشارکت در امور عمومی، از اقلیت ها سلب شود. این دیدگاه، دیدگاهی کاملا سلبی و از منظر سیاسی مورد پسند است زیرا دادن امتیازات متساوی با اکثریت به اقلیت ها ممکن است یکپارچگی ملی را به مخاطره اندازد. سازوکارهای بین المللی که به این تبعیضات رسیدگی می نماید نیز عمدتا جنبه ی نظری و توصیه ای داشته و تقریبا هیچ یک به طور تخصصی به مساله ی اقلیت ها نمی پردازد؛ این در حالی است که تا سال های اخیر، تبعیض غیرمستقیم حتی مورد شناسایی بسیاری از نهادهای حقوق بین الملل نیز قرارنگرفته بود. در سال های اخیر، بالاخص از اواسط دهه ی نود، تغییر شگرفی در این رویکرد دیده شده است. تفسیر سلبی از قوانین موجود در حال تبدیل به تفسیری ایجابی است و قوانین جدیدی در حال شکل گیری است که تبعیض ایجابی را تقویت می کند، بدین معنا که منع تبعیض نسبت به اقلیت ها فقط به مفهوم دادن حقوقی به اقلیت ها متساوی با اکثریت نیست، بلکه به معنای اعطای امتیازات و تسهیلات ویژه ای به اقلیت ها، شاید بیش از آنچه که در اختیار اکثریت است، می باشد. البته، با لحاظ نمودن این مورد که این امتیازات اضافی نباید همیشگی باشد، بلکه فقط باید تا زمانی ادامه یابد که اقلیت ها بتوانند در سطحی متساوی با اکثریت در سطوح مختلف زندگی قرارگیرند و این امر پایدار بماند. به علاوه، امتیازات فوق الذکر باید بر پایه ی اهداف و اصول منطقی و عینی اعطا گردد. در حال حاضر، در برخی مناطق جهان، به ویژه در اروپا، این مفهوم در حال تثبیت شدن است. این امر، بالاخص در مسایل حقوقی چالش برانگیز جدید، مانند پایگاه های اینترنتی و شبکه های ماهواره ای، که از آنها به رسانه های جدید تعبیر می شود، مشهود است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست
طرح تحقیق ۱
الف– تبیین مساله ۱
ب– سوالات تحقیق ۳
ج–فرضیه ها ۴
د–سابقه و ضرورت انجام تحقیق ۵
ه–هدف تحقیق ۵
و– نقطه ی تمرکز تحقیق ۶
ز– روش تحقیق و گردآوری داده ها ۶
ح– سازماندهی پژوهش ۷
بخش اول: کلیات قاعده ی منع تبعیض نسبت به اقلیت ها و سازوکار نظارتی آن ۸
مقدمه ۹
فصل اول: مفهوم اقلیت و سیر تحولات تاریخی–حقوقی آن ۱۱
گفتار اول: مفهوم حقوقی اقلیت در سیر تحولات تاریخی ۱۲
مبحث اول: دیدگاه جامعه ی ملل ۱۵
مبحث دوم: دیدگاه سازمان ملل متحد ۱۶
مبحث سوم: دیدگاه های منطقه ای ۲۰
گفتار دوم: تعریف حقوقی اقلیت در دوران معاصر ۲۲
فصل دوم: مفهوم قاعده ی منع تبعیض ۲۶
گفتار اول: مفهوم قاعده ی منع تبعیض در کنوانسیون های بین المللی ۲۷
گفتار دوم: تفاسیر به عمل آمده از مفهوم منع تبعیض در رویه ی حقوقی بین المللی ۳۱
مبحث اول: تفاسیر به عمل آمده از مفهوم منع تبعیض در حوزه ی اروپا ۳۶
مبحث دوم: مصداق های رفتار تبعیض آمیز ۳۹
گفتار سوم: تبعیض غیرمستقیم ۴۱
فصل سوم: سازوکار نظارت بر اجرای اصل منع تبعیض نسبت به اقلیت ها ۴۵
گفتار اول: سازوکار جامعه ی ملل ۴۹
گفتار دوم: سازوکار سازمان ملل متحد ۵۰
مبحث اول: سامانه ی مبتنی بر معاهدات میان اعضای سازمان ملل ۵۰
۱–کمیته ی ناظر بر میثاق حقوق مدنی و سیاسی (کمیته ی حقوق بشر) ۵۰
الف– بررسی گزارش دولت های عضو ۵۱
ب– رسیدگی به شکایات دولت ها از یکدیگر ۵۱
ج– رسیدگی به شکایات فردی ۵۲
۲–کمیته ی ناظر بر میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ۵۲
۳–کمیته ی ناظر بر کنوانسیون محو کلیه ی اشکال تبعیض نژادی ۵۲
۴– کمیته ی ناظر بر کنوانسیون حقوق کودک ۵۴
مبحث دوم: سامانه ی مبتنی بر منشور ملل متحد ۵۴
۱–شورای حقوق بشر/ کمیسیون حقوق بشر ۵۴
۲–کمیسیون فرعی ترویج و حمایت از حقوق بشر ۵۵
گفتار سوم: محاکم کیفری ویژه ۵۵
گفتار چهارم: نظام های منطقه ای ۵۷
مبحث اول: نظام اروپایی ۵۷
۱–کنوانسیون چارچوب برای حمایت از اقلیت های ملی ۵۸
۲–منشور اروپایی زبان های محلی یا اقلیت ۵۸
۳–کمیسر عالی اقلیت های ملی ۵۸
۴–کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و آزادی های بنیادین ۵۹
مبحث دوم: نظام امریکایی و آفریقایی ۵۹
بخش دوم: حرکت در راستای تبعیض مثبت ۶۰
مقدمه ۶۱
فصل اول: تبعیض مثبت و مفاهیم مرتبط با آن ۶۳
گفتار اول: تبعیض مثبت و اقدامات جبرانی ۶۴
گفتار دوم: تبعیض مثبت از لحاظ ماهوی و شکلی ۶۸
فصل دوم: راهبردها و موانع تبعیض مثبت ماهوی ۷۶
گفتار اول: حق تعیین سرنوشت اقلیت ها (و مردمان بومی) ۷۸
مبحث اول: پیشینه ی تاریخی تا پیش از منشور ملل متحد ۷۸
مبحث دوم: تعریف حق تعیین سرنوشت و مردمان ۷۹
مبحث سوم: دایره ی شمول حق تعیین سرنوشت و مردمان ۸۱
گفتار دوم: مشارکت در تصمیم گیری های کلان ۸۵
مبحث اول: مشارکت اقلیت ها به عنوان یکی از استلزامات دموکراسی ۸۵
مبحث دوم: عناصر مشارکتِ مبتنی بر تبعیض مثبت ۹۴
مبحث سوم: خودگردانی اقلیت ها ۹۷
فصل سوم: تبعیض مثبت فرهنگی (آموزش، زبان، شیوه ی زندگی) ۱۰۱
گفتار اول: تبعیض مثبت فرهنگی در رابطه با اقلیت ها و مردمان بومی ۱۰۳
مبحث اول: دیدگاه میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۱۰۳
مبحث دوم: دیدگاه میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ۱۰۵
مبحث سوم: دیدگاه کنوانسیون حقوق کودک ۱۰۸
مبحث چهارم: دیدگاه کنوانسیون محو کلیه ی اشکال تبعیض نژادی ۱۱۰
گفتار دوم: تبعیض مثبت فرهنگی در رسانه های جدید ۱۱۴
مبحث اول: کنوانسیون چارچوب برای حمایت از اقلیت های ملی ۱۱۷
مبحث دوم: منشور اروپایی برای زبان های محلی یا اقلیت ۱۲۴
نتیجه گیری ۱۲۹
منابع ۱۳۵
چکیده ی انگلیسی ۱۴۷
کلیدواژه ها
- جامعه چند گانه
- گروه اقلیت
- نابرابری اجتماعی
- تبعیض
- تعصب
- حقوق مدنی
- رابطه میان گروهی
- فرقه گرایی
- حقوق بین الملل
- قاعده ی منع تبعیض
- اقلیت ها
- تبعیض غیرمستقیم
- سازوکار نظارتی
- تبعیض مثبت