تاثیر افزایش جمعیت بر اعمال و اجرای حقوق بشر

عنوان	تاثیر افزایش جمعیت بر اعمال و اجرای حقوق بشر
رشته	حقوق بشر
دانشجو	مهدی پورنصیر
استاد راهنما	ناصرعلی منصوریان
استاد مشاور	سیدقاسم زمانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۹
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

تاثیر افزایش جمعیت بر اعمال و اجرای حقوق بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی پورنصیر، با راهنمایی ناصرعلی منصوریان و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

جمعیت متناسب از عناصر اساسی در رشد و توسعه یک کشور در سطوح مختلف به ویژه اقتصادی و اجتماعی می باشد. از یک سو، تثبیت جمعیتی و رشد کیفی جمعیت در کشورهای توسعه یافته موجب شده است که شرایط یک زندگی مطلوب با دست یابی به شاخص های توسعه فراهم گردد. از سوی دیگر، رشد نامتناسب و فزاینده جمعیت در کشورهای در حال توسعه مقارن با انواع مشکلات و معضلات در عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بوده است. اساسا دولت ها هنگامی که با رشد نامتناسب جمعیت مواجه هستند نمی توانند کارکردی مطلوب داشته باشند. حال اگر از مرزهای سرزمینی فراتر برویم و پیوند میان رشد سریع جمعیت در کره زمین و مشکلاتی همچون فقر و محیط زیست را بررسی کنیم ابعاد گسترده تر این مسیله نمایان می شود. اما یکی از حوزه های ضروری و حایز اهمیتی که با وجود عدم تناسب جمعیت آسیب می بیند حقوق بشر و به طور ویژه حقوق اقتصادی و اجتماعی است که ناظر بر بهره مندی انسان از شرایط زیست سالم و مطلوب می باشد. با رشد فزاینده جمعیت، مبارزه برای ریشه کنی فقر، تلاش برای بهره مندی از حق بر کار، حق بر غذا، حق بر مسکن و تامین اجتماعی با مشکلاتی دوچندان روبرو خواهد بود. رساله کنونی بر آن است تا به تاثیر رشد نامتناسب جمعیت بر تحقق معیارهای حقوق بشر بپردازد. از این رو می بایست از یک طرف نظریه های جمعیت را مورد مطالعه قرار داد و از سوی دیگر به شاخص های حقوق بشر و تحقق آنها با وجود رشد فزاینده جمعیت پرداخت. حاصل این بحث می تواند فهم رابطه دوگانه میان رشد متناسب جمعیت و حقوق بشر باشد به طوری که حمایت، اجرا و تضمین حقوق بشر در بستر یک جمعیت متناسب ممکن است و اجرای سازوکارهای بشری از جمله حق بر آموزش، تاثیری مثبت در رشد کیفی جمعیت و تثبیت آن خواهد داشت.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۵

بخش یکم: جمعیت و حقوق بشر، مبانی و مفاهیم ۱۰

فصل اول: جمعیت: اهمیت، سیر تحول و نظریات ۱۲

گفتار اول: جمعیت و ضرورت توجه به آن ۱۲

۱– مفهوم جمعیت ۱۲

۲– جمعیتشناسی و گستره آن ۱۳

۳– اهداف جمعیتشناسی ۱۶

۴– اهمیت جمعیتشناسی ۱۷

الف) برنامهریزی جهت توسعه بهداشت ۱۹

ب) برنامهریزی جهت تهیه مواد غذایی ۱۹

ج) برنامهریزی اشتغال ۱۹

د) برنامهریزی آموزش و پرورش ۲۰

ه) برنامهریزی در جهت مسکن ۲۰

و) برنامهریزی جهت رفاه ۲۰

گفتار دوم: نگاهی به سیر تحولات جمعیتی در گذشته و چشمانداز آینده آن ۲۱

۱– وضعیت جمعیت قبل از انقلاب صنعتی ۲۲

۲– دلایل عمده نرخ رشد پایین جمعیت قبل از انقلاب صنعتی ۲۵

الف) اپیدمیها ۲۶

ب) جنگها ۲۶

ج) قحطیها ۲۷

د) حوادث طبیعی ۲۷

۳– وضعیت جمعیت بعد از انقلاب صنعتی ۲۷

۴– وضعیت کنونی جمعیت و چشمانداز آینده آن ۳۱

گفتار سوم: نظریههای جمعیتی ۳۴

۱– طرفداران افزایش جمعیت ۳۵

الف) امپراطوریها ۳۵

ب) ادیان ۳۵

ج) مکاتب و فلاسفه ۳۷

۲– مخالفان افزایش جمعیت ۳۸

فصل دوم: حقوق بشر،جهان شمولی، یکپارچگی و توسعه قلمرو ۴۳

گفتار اول: جهانشمولی ۴۳

۲– یکپارچگی ۴۷

گفتار دوم: توسعه قلمرو ۵۲

۱– توسعه ۵۲

۲– محیط زیست ۵۵

گفتار سوم: اهمیت حقوق اقتصادی و اجتماعی ۵۸

گفتار چهارم: تعاملات مسیله افزایش جمعیت و گفتمان حقوق بشر ۶۱

بخش دوم: تاثیر رشد جمعیت بر توسعه حقوق بشر ۶۷

فصل اول: چالش های افزایش جمعیت با موازین حقوق بشر ۷۰

گفتار اول: افزایش جمعیت و مسیله آموزش ۷۱

گفتار دوم: کار و تامین اجتماعی ۷۴

۱– اشتغال ۷۴

۲– تامین اجتماعی ۷۹

گفتار سوم: جمعیت، فقر و رشد اقتصادی ۸۲

۱– فقر و کودکان ۸۵

۲– فقر و جنسیت ۸۶

۳– فقر و سلامتی ۸۷

۴– فقر و آموزش ۸۸

۵– فقر و مهاجرت ۸۸

گفتار چهارم: رشد جمعیت، غذا و تغذیه ۹۰

۱– غذا ۹۰

۲– آب ۹۷

گفتار پنجم: رشد جمعیت و تاثیر آن بر حق بر بهداشت و سلامتی ۱۰۱

گفتار ششم: رشد جمعیت و حق بر مسکن ۱۰۶

گفتار هفتم: رشد جمعیت و تاثیر آن بر محیط زیست ۱۱۱

۱– تنوع زیستی ۱۱۴

۲– تغییرات آب و هوایی ۱۱۶

۳– انرژی و مواد ۱۱۸

۴– جنگل ها و مناطق حفاظت شده طبیعی ۱۱۹

گفتار هشتم: رشد جمعیت و تنازع ۱۲۱

۱– نیجریه ۱۲۳

۲– دارفور سودان ۱۲۴

۳– بنگلادش ۱۲۵

گفتار نهم: رشد جمعیت، ناکامی دولت ها و تضعیف سایر حقوق ۱۲۷

فصل دوم: توسعه حقوق بشر و تثبیت جمعیت ۱۳۰

گفتار اول: دلایل عمده باروری بالا در کشورهای درحال توسعه ۱۳۰

۱– دلایل اقتصادی ۱۳۰

۲– دلایل فرهنگی ۱۳۱

۳– دلایل سیاسی ۱۳۲

گفتار دوم: جمعیت مطلوب ۱۳۷

گفتار سوم: روش های دستیابی به جمعیت مطلوب ۱۳۸

۱– توسل به زور برای کنترل جمعیت ۱۳۹

۲– توسعه حقوق بشر و آزادی های اساسی ۱۴۲

الف) ترویج آزادی ها ۱۴۲

ب) توانمندسازی زنان ۱۴۴

۳– سیاست های جانبی برای سرعت بخشیدن به کاهش باروری ۱۴۵

الف) ارایه خدمات پیشگیری رایگان ۱۴۶

ب) آزادکردن سقط جنین ۱۴۶

ج) انگیزه های تشویقی و تنبیهی ۱۴۷

نتیجه گیری ۱۴۸

کتاب نامه ۱۵۳

کلیدواژه ها

• حقوق بشر
• شاخص های توسعه
• رشد جمعیت
• اجرای قانون
• تامین اجتماعی
• مسکن
• آموزش
• حقوق بشر
• جمعیت
• بین الملل