بررسی دکترین مسیولیت به حمایت از تیوری تا عمل و ارزیابی این دکترین در جریان لیبی
 | |
| عنوان | بررسی دکترین مسیولیت به حمایت از تیوری تا عمل و ارزیابی این دکترین در جریان لیبی |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | فاطمه شهبازیانی |
| استاد راهنما | رضا موسی زاده |
| استاد مشاور | داوود هرمیداس باوند |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
بررسی دکترین مسیولیت به حمایت از تیوری تا عمل و ارزیابی این دکترین در جریان لیبی عنوان پایان نامه ای است که توسط فاطمه شهبازیانی، با راهنمایی رضا موسی زاده و با مشاوره داوود هرمیداس باوند در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
گرچه مسیولیت اولیه حفظ حقوق شهروندان بر عهده دولت متبوع آنان است، اما در مواردی که به علت اختلافات نژادی، قومی و مذهبی، دولت مربوطه از انجام وظیفه ابتدایی خود اظهار ناتوانی و بی میلی می کند، این مسیولیت به جامعه بین المللی منتقل خواهد شد. دکترین مسیولیت به حمایت که به ارایه تعریفی جدید از حاکمیت مسیولانه می پردازد بازتابی از حساسیت جامعه بین المللی نسبت به فجایع دلخراش بشری است که در دهه ۹۰ میلادی در سومالی، رواندا، بوسنی و کوزوو به اوج خود رسید. این اصل با سه بعد پیشگیری، واکنش و بازسازی، به عنوان راه حلی در پاسخ به ضعف و کاستی نظام بین الملل در رویارویی با نقض عمده حقوق بنیادین بشری، از اواخر دهه نود میلادی وارد ادبیات حقوقی شده است. از این رو با فجایعی که در لیبی اتفاق افتاد مداخله ضرورت پیدا کرده است، در لیبی قضیه از آنجا شروع شد که به سرعت یک ناآرامی مانند مصر یا تونس به یک آشوب گسترده تبدیل شد به گونه ای که شورای امنیت اعلام کرد که این وضعیت دیگر ناآرامی داخلی نیست بلکه آشوب مسلحانه است. یعنی نیروهای دولتی حامی قذافی چنان کشتاری از نیروهای غیرنظامی انجام دادند که جامعه بین المللی واکنش نشان داد. ابتدا شورای حقوق بشر به صورت بسیار جدی وارد شد و ضمن اینکه نقض شدید و گسترده و سیستماتیک حقوق بشر را در لیبی اعلام کرد، از مجمع عمومی درخواست کرد عضویت لیبی را در شورای حقوق بشر به حالت تعلیق در آورد و مجمع هم بلافاصله پاسخ مثبت داد و اشاره کرد که این می تواند تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی و جنایت علیه بشریت باشد. اینها همه موجب شد که زمینه برای ورود شورای امنیت به مساله لیبی فراهم شود و شورای امنیت که وظیفه صلح و امنیت بین المللی را به عهده دارد با صدور قطعنامه های الزام آور ۱۹۷۰و ۱۹۷۳ این اجازه را به ناتو داد که وارد منطقه پرواز ممنوع لیبی شود. اهدافی که در پایان نامه مد نظر بوده است عبارتند از: ۱–تحلیل و بررسی کامل چگونگی طرح مفهوم مسیولیت به حمایت،نحوه گسترش مفاهیم آن و سیر تحولات این مفهوم در اسناد مختلف بین المللی.۲– بیان تعهداتی که این مفهوم برای کشورها و جامعه بین المللی ایجاد می کند.۳– بررسی مفهوم مسیولیت به حمایت در جریان تحولاتی که در لیبی رخ داد. و در اخر نیز نتیجه پایان نامه عبارت است از اینکه با توجه به با توجه به صلاحیت اولیه و صلاحیت انحصاری که منشور سازمان ملل به شورای امنیت داده است و با در پرتو تفاسیر مترقیانه۱ که از منشور شده است قطعنامه های صادر شده توسط شورای امنیت از مشروعیت لازم برخوردار می باشند اما به نظر می رسد عملیات های صورت گرفته توسط ناتو می تواند به عنوان نقض حقوق بشر در نظر گرفته شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
فصل اول: کلیات پژوهش ۲
فصل دوم: مداخله بشردوستانه و چالش های آن ۱۰
گفتار اول: مداخله بشردوستانه در حوزه حقوق بین الملل ۱۱
بند اول: پیدایش مفهوم مداخله بشردوستانه ۱۵
بند دوم: تعریف مداخله بشردوستانه ۱۷
بند سوم: تاریخچه مداخله بشردوستانه و سیر تحول آن ۲۲
گفتار دوم: حقوق بین الملل و مسیله مداخله ۲۸
بند اول: نقش سازمان ملل متحد در زمینه مداخلات بشردوستانه ۳۲
بند دوم: نقش شورای امنیت سازمان ملل در مداخلات بشردوستانه ۳۶
بند سوم: ارتباط مسیولیت به حمایت و اصل عدم مداخله ۴۱
گفتار سوم: چالشها در زمینه مداخله بشردوستانه ۴۳
نتیجه بخش اول ۴۵
فصل سوم: شکل گیری مسیولیت به حمایت ۵۰
گفتار اول : مفهوم مسیولیت به حمایت : هنجار جدید در برزخ حقوق و اخلاق ۵۳
گفتار دوم: زمینه تاریخی پیدایش مسیولیت به حمایت و اقدامات سایر نهادهای بین المللی در مفهوم سازی مسیولیت به حمایت ۵۶
بنداول: نظریه های زمینه ساز ظهور مفهوم مسیولیت به حمایت ۶۱
بند دوم: تلاش های کوفی عنان در زمینه دکترین مسیولیت به حمایت ۶۷
بند سوم: کمیسیون بین المللی مداخله و حاکمیت کشورها ۶۸
بند چهارم: سیر تحول دکترین مسیولیت به حمایت و جایگاه آن در حقوق بین المللی موجود ۷۱
گفتار سوم: بررسی ابعاد مسیولیت به حمایت ۷۹
گفتار چهارم: مسیولیت به حمایت و استفاده از زور: قانونی سازی ۸۸
بند اول: فرآیند هنجارسازی ۹۰
بند دوم: مسیولیت به حمایت: یک هنجار قانونی؟ ۹۵
بند سوم: عمل قانونی سازی ۹۷
گفتار پنجم: مسیولیت به حمایت در عمل ۹۸
بند اول: مصونیت آحاد بشری در برابر جنایات بشری ۱۰۴
بند دوم: مراحل عملی اجرای مسیولیت به حمایت ۱۰۶
گفتار ششم: چالش های پیش روی اجرای مفهوم مسیولیت به حمایت ۱۰۹
بند اول: انتقادات نحوه اجرایی شدن مفهوم مسیولیت به حمایت ۱۰۹
بند دوم: چالش های حقوقی مانع اجرای مسیولیت به حمایت ۱۱۲
گفتار هفتم: دیدگاه ها در مورد دکترین مسیولیت به حمایت ۱۱۴
بند اول: دیدگاه حامیان مسیولیت به حمایت به عنوان هنجار حقوقی شکل گرفته ۱۱۴
بند دوم: دیدگاه منتقدان مسیولیت به حمایت به عنوان هنجار حقوقی شکل گرفته ۱۱۵
بخش دوم: بررسی بحران لیبی و ارتباط آن با دکترین مسولیت به حمایت
فصل اول: مبنای مداخله سازمان ملل متحد در قضیه لیبی ۱۲۰
گفتار اول: جنگ داخلی و وضعیت های بحران آفرین ۱۲۳
بند اول: تعریف جنگ داخلی ۱۲۳
بند دوم: مشروعیت مداخله بشردوستانه در جنگ های داخلی ۱۲۵
بند سوم: تحلیل وضعیت های بحران آفرین ۱۲۸
بند چهارم: وضعیت سیاسی و اجتماعی لیبی که منجر به مداخله شده ۱۳۰
گفتار دوم: قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل در حمایت از غیرنظامیان در لیبی ۱۳۲
بند اول: قطعنامه های صادر شده در خصوص حمایت از غیر نظامیان در لیبی ۱۳۲
بند دوم: تفاسیر، نقدها و ابهامات موجود در قطعنامه های شورای امنیت در خصوص لیبی ۱۴۲
گفتار سوم: مبنای حقوقی تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل در قضیه لیبی ۱۵۴
گفتار چهارم: ارجاع قضیه لیبی به دیوان بین المللی کیفری ۱۵۷
فصل دوم: تحلیل بحران لیبی و دکترین مسیولیت به حمایت ۱۷۱
گفتار اول: مداخله نظامی ناتو در لیبی ۱۷۲
بند اول: زمینه های مداخله ناتو در لیبی ۱۷۲
بند دوم: عملیات نظامی ناتو در لیبی ۱۸۴
بند سوم: انتقاد به عملیات ناتو ۱۸۶
بند چهارم: گزارش سازمان ملل درباره حملات هوایی ناتو در لیبی ۱۹۰
گفتار دوم: ارزیابی حقوقی منطقه پرواز ممنوع لیبی ۱۹۲
بند اول: حقوق بین الملل و عملیات بشردوستانه ۱۹۶
بند دوم: منطقه پرواز ممنوع لیبی ۲۰۲
گفتار سوم: ارتباط وضعیت لیبی و دکترین مسیولیت به حمایت ۲۰۶
بند اول: وضعیت لیبی و نقض حقوق بنیادین مردم ۲۰۶
بند دوم: لیبی و الگوهای مداخله ۲۰۸
نتیجه بخش دوم ۲۱۲
نتیجه گیری نهایی ۲۱۶
منابع ۲۲۵
کلیدواژه ها
- دکترین
- قطعنامه
- دکترین.مسیولیت به حمایت.تیوری.عمل.لیبی
- جمهوری عربی لیبی
- نظریه
- بحران
- مسیولیت
- حمایت
- اقدام
- حکومت
- امنیت بین المللی
- حقوق بشر