شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت فکری
 | |
| عنوان | شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت فکری |
|---|---|
| رشته | حقوق مالکیت فکری |
| دانشجو | زهرا مظفری |
| استاد راهنما | جواد کاشانی |
| استاد مشاور | محمد هادی میرشمسی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت فکری عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا مظفری، با راهنمایی جواد کاشانی و با مشاوره محمد هادی میرشمسی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی و تبیین شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری است. آنچه زمینه ساز بررسی فوق هست، خصوصیات ویژه اموال فکری و قراردادهای مربوط به آنها که در برخی موارد، کاملا مستقل از قراردادهای اموال مادی می باشند. در واقع غیرمادی بودن اموال فکری و داشتن اوصافی خاص و ویژه ی خود این اموال، موجب تمایز قراردادهای اموال فکری است. لذا باتوجه به اهمیت اموال فکری و رواج روزافزون قراردادهای مرتبط با آن در جامعه و نیاز به روشن ساختن قواعد حاکم بر این دسته از قراردادها بویژه از حیث شروط غیرمنصفانه ای که در این قراردادها منعقد می شود، تلاش شد تا با مطالعه قواعد عمومی قراردادها در این زمینه و همچنین درنظر گرفتن خصوصیات ویژه اموال فکری، حیطه شمول این دسته از شروط را در قراردادهای مالکیت فکری با توجه به مقررات بین المللی و قوانین ایران مورد کنکاش و بررسی قرار دهیم. در دهه های اخیر قوانین متعدد و پراکنده ای همچون قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، قانون حمایت از حقوق مصرف کننده و... به تصویب رسیده است که جسته و گریخته به شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری پرداخته است ولی بازهم نتوانسته نیازی را که باید، برطرف سازد. یکی از این قوانین، قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ است که در ماده ۴۴ قانون مذکور به طور کلی و ماده ۴۵ آن قسمت ۲ بند ط به طور جزیی اشاره ای به شروط غیرمنصفانه ضدرقابتی در قراردادهای مالکیت فکری شده و ماده ۵۱ برای آن ضمانت اجراهای بسیار مبهمی را پیش بینی کرده است. سوالاتی که با خواندن این مواد به ذهن متبادر می شود این است که آیا تمامی شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری ضدرقابتی می باشند یا خیر؛ و اگر چنین نیست پس شروط غیرمنصفانه ای که ضد رقابتی نیستند باید به کدام قانون استناد کرد و کدام ضمانت اجرا را برای کدام شرط غیر منصفانه باید در نظر گرفت و سوالات متعدد دیگر. این پژوهش به بررسی تمامی قوانین ایران در مورد شروط غیرمنصفانه پرداخته و هیچ کدام از این قوانین نتوانسته اند بطور روشن و بدون ابهام در مورد این شروط در قراردادهای مالکیت فکری راه حلی را ارایه دهند. بنابراین برای پر نمودن خلاهای موجود به قواعد عمومی قراردادها و مقررات بین المللی رجوع کردیم که با مطالعه ی تطبیقی این دسته از قوانین، طرق برخورد با شروط غیرمنصفانه را از حقوق استنباط نماییم. سوال اینجاست که آیا قواعد عمومی قراردادها برای این شروط در قراردادهای مالکیت فکری کافیست و می تواند آن را هدایت کند یا باید شیوه ی دیگری اتخاذ نمود؟ با مطالعه در این موضوع هم متوجه می شویم که قواعد عمومی قراردادها به طور کامل راهگشا نمی باشد. در این نوشته سعی شده است که با بررسی قوانین مختلف و قوانین ایران، رویکرد مناسبی ارایه شود و مصادیقی را برای شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری پیشنهاد دهد. تلاش کردیم که بتوانیم تفسیری نسبتا جامع از ضمانت اجراهای اشاره شده در ماده ۵۱ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ داشته باشیم که بتوان مشخص کرد که کدامین ضمانت اجرا برای کدام شرط غیرمنصفانه در این قراردادها بکار رود و شیوه هایی برای پیشگیری از عدم تعادل در قراردادهای مالکیت فکری مانند ایجاد سازمان های مدیریت جمعی و تعریف سهم منصفانه در قانون و قراردادهای متحدالشکل بین سازمان ها و اصناف و... را پیشنهاد دادیم. به امید اینکه بتوان با توجه به نظریه ها و نوشته های موجود و تصویب قوانین خاص، به مقابله با چنین شروطی پرداخت.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه
بیان مساله:
ضرورت و اهمیت موضوع:
اهداف:
سوالها:
فرضیه ها:
فرضیه های فرعی:
پیشینهی بررسی موضوع در ایران و جهان:
سازماندهی پژوهش:
فصل اول: مفهوم و ویژگی های اموال فکری و قراردادهای مربوط به آن مبحث اول: مفاهیم و ویژگی های اموال فکری
گفتار اول: مفهوم حق
گفتار دوم: مفهوم مالکیت
گفتار سوم: مفهوم مال فکری
قسمت اول: مالیت پدیده های فکری
قسمت دوم: زمان مالیت یافتن حقوق مالکیت فکری
گفتار چهارم: مفهوم حقوق فکری
قسمت اول: ویژگیهای اموال فکری موجود در تقسیم اموال
بند اول: مال غیر مادی بودن
بند دوم: عین بودن
بند سوم: قیمی بودن
بند چهارم: منقول بودن
قسمت دوم: ویژگیهای مال و مالکیت فکری
بند اول: داشتن دو بعد مادی و معنوی
بند دوم: محدودیت حمایت مکانی
بند سوم: مدت دار بودن
بند چهارم: نتیجه مستقیم کار فکری
بند پنجم: از بین نرفتن با مصرف
بند ششم: داشتن ضمانت اجرای خاص
بند هفتم: ارتباط مستقیم با رشد و توسعه
بند هشتم: محدود نبودن به مکان و زمان
مبحث دوم: قراردادهای اموال فکری و اهمیت آنها
گفتار اول: تعریف قراردادهای انتقال مالکیت فکری
قسمت اول: قراردادهای انتقال قطعی
قسمت دوم: قراردادهای مجوز بهره برداری (لیسانس)
گفتار دوم: اهمیت قراردادهای مالکیت فکری
فصل دوم: مفهوم و ویژگی های شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مربوط به اموال فکری مبحث اول: مفاهیم و پیشینه شروط غیرمنصفانه
گفتار اول: مفهوم شرط
گفتار دوم: انصاف
قسمت اول: عدالت
قسمت دوم: قسط
گفتار سوم: شروط غیرمنصفانه و جایگاه آن در نظام قراردادی
گفتار چهارم: پیشینه نظریه غیرمنصفانه بودن
گفتار پنجم: پیشینه نظریه غیرمنصفانه بودن در مالکیت فکری ۵۰ گفتار ششم: تعریف غیرمنصفانه بودن
مبحث دوم: شروط غیرمنصفانه در حقوق ایران
گفتار اول: شروط غیرمنصفانه با توجه به قواعد عمومی قراردادها
قسمت اول: غیرمنصفانه بودن شکلی
بند اول: عدم شفافیت شروط: علم طرفین به مفاد عقد
بند دوم: عدم امکان انتخاب و اثرگذاری بر محتوای عقد
الف: وضعیت حقوقی معامله اضطراری
ب: سوء استفاده از اضطرار
قسمت دوم: غیرمنصفانه بودن ماهوی
بند اول: غبن
بند دوم: مقایسه غبن و غیرمنصفانه بودن ماهوی
گفتار دوم: شروط غیرمنصفانه در قوانین خاص
قسمت اول: قانون تجارت الکترونیک
قسمت دوم: قانون حمایت از مصرفکنندگان خودرو
قسمت سوم: قانون حمایت از مصرف کنندگان
قسمت چهارم: قانون دریایی
قسمت پنجم: قانون اجرای سیاست های کلی اصل
۶۵ گفتار سوم: جمع بندی کلی از حقوق ایران در رابطه با شروط غیرمنصفانه
مبحث سوم: ویژگیهای شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری
گفتار اول: عدم تعادل قابل توجه در حقوق و تعهدات طرفین
گفتار دوم: منظقی نبودن حمایت از منافع قانونی طرف قرارداد با این شروط
گفتار سوم: ضرر زدن به تجارت های کوچک با استفاده و اتکا به آن
گفتار چهارم: مصادیق شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری
فصل سوم: آثار شروط غیرمنصفانه در قراردادهای اموال فکری مبحث اول: ضمانت اجراهای شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری
گفتار اول: کم کردن مدت حمایت
گفتار دوم: فسخ قرارداد
گفتار سوم: بطلان قرارداد
مبحث دوم: شیوه هایی برای پیشگیری عدم تعادل در ارتباط با شروط غیرمنصفانه در قراردادهای مالکیت فکری
گفتار اول: شیوه های قراردادی
قسمت اول: استفاده از وکیل
قسمت دوم: مشاوره حقوقی
گفتار دوم: شیوه های قانونی
قسمت اول: ایجاد سازمان های مدیریت جمعی
قسمت دوم: تعریف سهم منصفانه در قانون
قسمت سوم: تعیین مصادیق شروط غیرمنصفانه در قانون
گفتار سوم: سایر شیوه ها
قسمت اول: انتصاب قضات متخصص در زمینه مالکیت فکری
قسمت دوم: راهنمایی در زمینه یک سیاست اطلاعات واقعی
قسمت سوم: قبول ناکارآمدی محدودیت های دکترین سنتی
قسمت چهارم: اعتبارسنجی شرایط مذاکره به منظور توازن و احترام میان منافع عمومی و خصوصی
قسمت پنجم: قراردادهای متحدالشکل بین سازمان ها و اصناف
قسمت ششم: تصریح ضمانت اجرای این شروط در قانون
قسمت هفتم: تعاملات بیشتر در زمینه لایحه پیشنهادی و قانون
نتیجه گیری
پیشنهاد
منابع
الف) منابع فارسی
ب) منابع عربی
ج) منابع انگلیسی
کلیدواژه ها
- مالکیت فکری
- قراردادها
- شروط غیرمنصفانه