بررسی تطبیقی جرایم رشا و ارتشا سنتی و سایبری
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی جرایم رشا و ارتشا سنتی و سایبری |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | عارف انصاری |
| استاد راهنما | ابوالفتح خالقی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
بررسی تطبیقی جرایم رشا و ارتشا سنتی و سایبری عنوان پایان نامه ای است که توسط عارف انصاری، با راهنمایی ابوالفتح خالقی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
رشوه اعم از سنتی و سایبری به عنوان یکی از جرایم علیه امنیت اقتصادی و ایجاد کننده فساد در ادارات تلقی می شود و از طرف دیگر طبق منابع اسلامی ، بسیاری از آیات و روایات این رفتار را مذموم دانسته اند. با این حال جرایم حوزه سایبر و به طور خاص جرم رشوه سایبری، به دلیل نوظهور بودن و عدم پیش بینی قانون خاص در این زمینه، موجب شده است تا در این پژوهش، به بررسی تطبیقی عناصر تشکیل دهنده هردو جرم بپردازیم. از طرف دیگر تعیین صلاحیت در جرم رشوه سایبری با توجه به بی مرز بودن آن، مشکل به نظر می رسد و در چنین شرایطی مراجعه به قواعد عمومی صلاحیت می واند راهگشا باشد. از نظر رکن قانونی به دلیل عدم وجود نص قانونی در زمینه جرم رشوه سایبری لازم است تا به قواعد عمومی مربوط به جرم رشوه در قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ و قانون تشدید مجازات مراجعه کرد.در جرم رشوه سایبری همانند رشوه سنتی راشی دارای خصیصه خاصی نمی باشد اما مرتشی باید مستخدم یا مامور دولتی باشد. در خصوص رفتار مادی در جرم رشوه سایبری باید بیان داشت که مرتکب این جرم از رایانه و شبکه های اجتماعی برای انجام رفتار مجرمانه خود بهره می گیرد درحالیکه در جرم رشوه سنتی، رفتار مادی به صورت سنتی و از طریق دادوستد و فیزیکی انجام می پذیرد. وجود رکن روانی در هر دو نوع از جرایم لازم است و باید قصد مجرمانه مرتکب در خصوص جرم ارتکابی احراز شود. از نظر صلاحیت مراجع رسیدگی کننده صلاحیت سرزمینی و قواعد عمومی مربوط به آن می تواند در کنار سایر صلاحیت های مکمل نظیر صلاحیت شخصی فعال و منفعل، صلاحیت واقعی و.. مبنا تعیین صلاحیت قرار بگیرد. در کنار راهبردهای فوق الذکر قانون گذار ما در قوانین مختلف از نظریه محل بارگذاری و پیاده سازی بهره گرفته است. چنانچه مطابق با نظریه محل ارتکاب جرم ماده ۶۶۴ قانون آیین دادرسی کیفری در بند ب ، در صورتی که جرم از طریق تارنماهای دارای دامنه مرتبه بالای کد کشوری ایران (.ir) ارتکاب یابد را در صلاحیت دادگاه های داخلی دانسته است. مطابق با نظریه بارگذاری و پیاده سازی اطلاعات در فضای مجازی بارگذاری می شود و یا این که اطلاعات در این فضا پیاده سازی می شوند. براین اساس، اگر بارگذاری مشمول رفتار مجرمانه ای شود محل ارتکاب جرم را می توان همان محل بارگذاری در نظر گرفت ودر مقابل اگر محل پیاده سازی شامل محتوای مجرمانه شود می توان به عنوان مرجع صالح به رسیدگی در نظر گرفت.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
۱ بیان مسیله
۲ سوالات اصلی
۳ فرضیه ها
۴ روش تحقیق
۵ پیشینه تحقیق
۶ اهداف و کاربرد های تحقیق
۷ اهمیت و ضرورت تحقیق
۸ موانع و مشکلات تحقیق
۹ سازماندهی تحقیق
فصل اول:
کلیات
مبحث اول: تعاریف و مفاهیم
گفتار نخست: تعریف لغوی و اصطلاحی رشوه
بند اول: تعریف لغوی رشوه
بند دوم: مفهوم اصطلاحی رشوه
گفتار دوم: تعریف لغوی و اصطلاحی رشاء و ارتشاء
بند اول: تعریف لغوی رشاء و ارتشاء
بند دوم: مفهوم اصطلاحی رشاء و ارتشاء
گفتار سوم: تمایز رشوه از هدیه
بند اول: معنای لغوی و اصطلاحی هدیه
بند دوم: تمایز هدیه و رشوه
مبحث دوم: منابع جرم انگاری رشوه
گفتار نخست: منابع شرعی جرم انگاری رشوه
بند اول: حرمت رشوه در کلام قرآن
۱ سحت در معنای رشوه:
۲ آیه ادلاء: آیه
سوره بقره
۳ ثمن در معنای رشوه:
بند دوم: حرمت رشوه در سنت
بند سوم: اجماع
گفتار دوم:منابع عقلی جرم انگاری رشوه
بند اول: اصل لا ضرر
بند دوم: اصل مصلحت
بند سوم: اصل نظم عمومی
مبحث سوم: پیشینه تقنینی رشا و ارتشا در حقوق ایران
گفتار نخست: قوانین جزایی پیش از انقلاب اسلامی
بند اول: قانون مجازات عمومی ۱۳۰۴
بند دوم: قانون ارتشاء مصوب ۱۳۰۷
بندسوم: قانون مجازات عمومی ۱۳۵۲
بندچهارم: قانون دادرسی و کیفر ارتش ۱۳۱۸
گفتار دوم: قوانین جزایی پس از انقلاب اسلامی
بند اول: قانون تعزیرات مصوب ۱۳۶۲
بند دوم: قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷
بند سوم: قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ۱۳۷۱
بند چهارم: قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵
مبحث چهارم: گستره رشوه
گفتار اول: رشوه محدود به باب قضا
گفتار دوم: رشوه اعم از باب قضا
فصل دوم:
مبحث اول: ارکان تشکیل دهنده جرایم رشا و ارتشاء سنتی و سایبری
گفتار اول: عنصر قانونی جرم رشاء سنتی و سایبری
گفتار دوم: عنصر قانونی جرم ارتشاء سنتی و سایبری
گفتار سوم: تعریف رشوه در قانون
مبحث دوم: رکن مادی جرم رشا و ارتشاء سنتی و سایبری ۵۰ گفتار اول: رفتار فیزیکی ۵۰ بند اول: فعل مرتکب
گفتار دوم: شرایط و اوضاع احوال
بند اول: سمت مرتکب در جرم ارتشاء
بند دوم: سمت مرتکب جرم رشاء
بند سوم: موضوع جرم
گفتار سوم: نتیجه جرم رشا وارتشاء
بند اول: نتیجه جرم رشاء
بند دوم: نتیجه جرم ارتشاء
مبحث سوم: رکن معنوی جرم رشا و ارتشاء
گفتار اول: رکن معنوی جرم رشاء
گفتار دوم: رکن معنوی جرم ارتشاء
مبحث چهارم: شروع به جرم و همکاری در ارتکاب جرم
گفتار اول: شروع به جرم رشاء
گفتار دوم: شروع به جرم ارتشاء
مبحث پنجم: مجازات جرم رشا وارتشاء
گفتار اول: مجازات اصلی
بند اول: مجازات اصلی جرم رشاء
بند دوم: مجازات اصلی مرتشی
گفتار دوم: مجازات تکمیلی وتبعی
گفتار سوم: عوامل تشدید و تخفیف مجازات
بند اول: عوامل تشدید مجازات مرتشی
بند دوم: عوامل تخفیف مجازات راشی
فصل سوم:
بررسی صلاحیت کیفری رسیدگی، ادله اثبات و راهکارهای پیشگیرانه در جرایم رشوه سنتی و سایبری
مبحث اول: مقایسه جرایم سنتی و سایبری از حیث صلاحیت کیفری
گفتار اول: تعریف لغوی و اصطلاحی صلاحیت کیفری
گفتار دوم: نظریات مبتنی بر معیار محل وقوع جرم
بند اول: نظریه محل قرار گیری وسیله موثر در ارتکاب جرم
بند دوم: نظریه محل بارگذاری و پیاده سازی
بند سوم: نظریه محل تحقق اثر یا نتیجه جرم
مبحث دوم: ضابطه تعیین صلاحیت براساس قواعد عمومی صلاحیت
گفتار اول: صلاحیت محلی براساس قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲
بند اول: صلاحیت محلی براساس قانون
بند دوم: چالشهای صلاحیت محلی
گفتار دوم: اصل صلاحیت سرزمینی
بند اول: بستر تشکیل دهنده و ابزار دسترسی به فضای سایبر
بند دوم: مفهوم وکاربرد صلاحیت سرزمینی
گفتار سوم: اصل صلاحیت شخصی فعال و منفعل
بند اول: صلاحیت شخصی فعال
بند دوم: صلاحیت شخصی منفعل
گفتار چهارم: صلاحیت واقعی یا حمایتی
مبحث سوم: ادله اثبات جرایم رشوه سایبری و سنتی
گفتار اول: اقرار
گفتار دوم: شهادت
گفتار سوم: امارات
گفتار چهارم: علم قاضی
مبحث چهارم: پیشگیری از جرم رشوه سنتی و سایبری و راهبردهای صلاحیتی مربوط به آن
گفتار اول: راهبردهای صلاحیتی جرم رشوه سایبری
بند اول: رویکرد دادگاه سایبری (دیجیتال)
بند دوم: تیوری ارتباط حداقلی یا ارتباط منطقی
گفتار دوم: راهبردهای صلاحیتی جرم رشوه سایبری در قوانین
نتیجه گیری
پیشنهاد
فهرست منابع و مآخذ
الف: قرآن کریم
ب: کتب فارسی
پ: کتب عربی
ت: مقالات
ث: پایان نامه
ج: تقریرات
چ: قوانین
ح: منابع لاتین
کلیدواژه ها
- رشوه
- روش سنتی
- جرم سایبری
- صلاحیت رسیدگی به امور کیفری
- حقوق کیفری
- امنیت اقتصادی
- مطالعه تطبیقی
- فساد (ارتشاء)
- رشوه سنتی
- رشوه سایبری
- صلاحیت کیفری
- ارتباط منطقی
- محل بارگذاری
- پیاده سازی