آثار سوء پیشینه در حقوق کیفری ایران
 | |
| عنوان | آثار سوء پیشینه در حقوق کیفری ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | پیام فروزنده |
| استاد راهنما | فرید محسنی |
| استاد مشاور | ناصر قاسمی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
آثار سوء پیشینه در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط پیام فروزنده، با راهنمایی فرید محسنی و با مشاوره ناصر قاسمی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
سوء پیشینه کیفری حالت و اثری است که در پی محکومیت شخص به کیفر ایجاد می شود. چنانچه این محکومیت کیفری، به طور تبعی، شخص را از حقوق اجتماعی اش محروم کند، پیشینه کیفری موثر تلقی می شود و چنانچه چنین اثر تبعی نداشته باشد، پیشینه کیفری غیرموثر نامیده می شود. سجل کیفری نیز محل نگهداری پیشینه کیفری اشخاص است و می تواند به صورت فیزیکی یا الکترونیکی باشد. فرآیند دادرسی کیفری را از جهتی می توان به مرحله تعیین تقصیر (احراز مجرمیت) و مرحله تعیین کیفر تقسیم کرد. در مرحله احراز مجرمیت، با توجه به اصول و قواعد محکم و مسلمی نظیر اصل برایت متهم، بی طرفی مقام قضایی، منع تجسس، احترام به حریم خصوصی متهم و برابری افراد در محاکمه، دسترسی مقام قضایی به پیشینه کیفری متهم، مورد نقد بوده و باید با احتیاط در این خصوص تصمیم گیری کرد؛ تابتوانیم یک دادرسی منصفانه را برای افراد سامان دهیم. اما در مرحله تعیین کیفر، غالب مکاتب حقوقی، پیشینه کیفری متهم را نشان از حالت خطرناک متهم می دانند و چنین شخصی را شایسته تخفیف نمی دانند و یا حتی او را مستحق مجازات شدیدتری نسبت به سایر بزهکاران می دانند. حقوق کیفری اسلام، به عنوان منبع اصلی قانون گذاری در کشور ما،پیشینه کیفری شخص را در میزان مجازات او موثر می داند؛ اما این امر به تنهایی برای تشدید کیفر کافی نیست، بلکه احراز مصاحبت بزهکار با گناهان و اخطار قبلی جامعه به وی نیز لازم است. هرچند موراد مهم محرومیت از حقوق اجتماعی در اثر سوء پیشینه کیفری در ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی بیان شده است؛ اما علاوه بر آن، مقنن در مواضع گوناگونی به بیان آثار متعدد پیشینه کیفری اشخاص در فرآیند دادرسی کیفری پرداخته است. سوء پیشینه کیفری، هم در مرحله تحقیقات مقدماتی و هم در مرحله رسیدگی در دادگاه موجد اثر می باشد و وجود آن سبب می شود تا رسیدگی کیفری این افراد از افراد ناکرده بزه متمایز باشد. دراین نوشتار، ضمن تبیین و تحلیل این آثار، می کوشیم تا بنیان های نظری و نتایج عملی چنین اثربخشی را در مراحل مختلف رسیدگی کیفری مورد نقد و کنکاش قرار دهیم، تا از این رهگذر به پیشنهادها و راهکارهایی در جهت سامان بخشی یک دادرسی منصفانه و عادلانه برسیم.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست نشانه های کوتاه ی مقدمه
۱–تبیین موضوع تحقیق
۲–ضرورت و اهداف تحقیق
۳–سوالات تحقیق
۴–فرضیه های تحقیق
۵–پیشینه تحقیق
۶–قلمرو تحقیق
۷–روش تحقیق
۸–ساختار تحقیق
بخش اول: مباحث نظری سوء پیشینه و آثار آن فصل اول: مفهوم شناسی موضوع
مبحث اول: معنای لغوی
مبحث دوم: معنای اصطلاحی
گفتار اول: دیدگاه عرفی
گفتار دوم: دیدگاه حقوقی
مبحث سوم: اقسام سوء پیشینه
گفتار اول: سوء پیشینه کیفری موثر
گفتار دوم: سوء پیشینه کیفری غیرموثر
مبحث چهارم: عناوین مشابه
گفتار اول: سجل کیفری
گفتار دوم: گواهی عدم سوء پیشینه کیفری
گفتار سوم: پرونده شخصیت
فصل دوم: پیشینه موضوع
مبحث اول: پیشینه تاریخی
گفتار اول: پیشینه تاریخی ثبت سوء پیشینه کیفری
گفتار دوم: پیشینه تاریخی اثربخشی به سوء پیشینه کیفری
مبحث دوم: پیشینه تقنینی سوء پیشینه کیفری
گفتار اول: قوانین پیش از انقلاب اسلامی
بند اول: قانون کنت
بند دوم: قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴
بند سوم: قانون مجازات عمومی اصلاحی مصوب ۱۳۵۲
گفتار دوم: قوانین پس از انقلاب اسلامی
بند اول: قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب ۱۳۶۱
بند دوم: قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰
بند سوم: قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
فصل سوم: مبانی نظری
مبحث اول: مرحله تعقیب و تحقیق (پیش از تعیین کیفر)
گفتار اول: مبانی دسترسی مقام قضایی به سوء پیشینه کیفری اشخاص و اثربخشی به آن
بند اول: کشف جرم و شناسایی متهم
بند دوم: تحقیق و بازجویی از متهم
بند سوم: تضمین حقوق اجتماع
بند چهارم: استفاده از ارفاق های قانونی
گفتار دوم: مبانی عدم دسترسی مقام قضایی به سوء پیشینه کیفری اشخاص و اثربخشی به آن
بند اول: حریم خصوصی متهم
بند دوم: منع پیش داوری
الف– نقض اصل برایت
ب– نقض بی طرفی مقام قضایی ۵۰ بند سوم: برابری در محاکمه
بند چهارم: تضمین حقوق فرد
گفتار سوم: جمع بندی
مبحث دوم: مرحله تعیین مجازات
گفتار اول: مکتب اسلام
بند اول: مفاد قاعده
الف– اصحاب الکبایر
ب– سابقه اقامه دو بار حد در حق او
بند دوم: تکرار جرایم
الف– تکرار جرایم مشابه(عود خاص)
۱– حدود
۲– تعزیرات
۳– قصاص
۴– دیات
ب– تکرار جرایم متفاوت(عود عام)
گفتار دوم: مکاتب سزاگرا
گفتار سوم: مکاتب فایده گرا
گفتار چهارم: مکاتب التقاطی
گفتار پنجم: مکاتب دفاع اجتماعی
گفتار ششم: جمع بندی
مبحث سوم: اعاده حیثیت
بخش دوم: آثار عملی سوء پیشینه کیفری فصل اول: آثار سوء پیشینه کیفری در مرحله پیش از تعیین کیفر
مبحث اول: تحقیقات مقدماتی و قرار تامین کیفری
گفتار اول: تحقیقات مقدماتی
گفتار دوم: قرار تامین کیفری
مبحث دوم: تحقیقات مقدماتی و قرار نهایی
گفتار اول: قرار بایگانی پرونده
گفتار دوم: قرار تعلیق تعقیب
گفتار سوم: قرار جلب به دادرسی
فصل دوم: آثار سوء پیشینه کیفری در مرحله تعیین مجازات
مبحث اول: تعیین نوع و میزان مجازات
گفتار اول: سوء پیشینه کیفری موثر
بند اول– تکرار جرایم حدی
بند دوم– تکرار جرایم تعزیری
بند سوم– نقد و بررسی
گفتار دوم: سوء پیشینه کیفری غیرموثر
مبحث دوم: تعیین نحوه اجرای مجازات
گفتار اول: معافیت از کیفر
گفتار دوم: تعویق صدور حکم
گفتار سوم: تعلیق اجرای مجازات
گفتار چهارم: نظام نظارت الکترونیک
گفتار پنجم: آزادی مشروط
گفتار ششم: جایگزین های حبس
فصل سوم: آثار سوء پیشینه کیفری پس از تحمل مجازات و زوال آن
مبحث اول: محرومیت از حقوق اجتماعی
مبحث دوم: اعاده حیثیت
گفتار اول: نسخ قانون
گفتار دوم: گذشت شاکی خصوصی در جرایم قابل گذشت
گفتار سوم: شمول عفو
گفتار چهارم: توبه
نتایج و پیشنهادها
فهرست منابع
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- سوء پیشینه کیفری
- حقوق اجتماعی
- مجازات تبعی
- تکرار جرم
- حالت خطرناک