رژیم حقوقی مبارزه با تروریسم با رویکرد فقه اسلامی
 | |
| عنوان | رژیم حقوقی مبارزه با تروریسم با رویکرد فقه اسلامی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | الهام تقی زاده بروجردی |
| استاد راهنما | حسن مرادی |
| استاد مشاور | شعبان حق پرست |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
رژیم حقوقی مبارزه با تروریسم با رویکرد فقه اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط الهام تقی زاده بروجردی، با راهنمایی حسن مرادی و با مشاوره شعبان حق پرست در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
پدیده ی تروریسم یکی از مهم ترین مباحثی است که به طور وسیع جوامع بشری را به چالش کشانده است . امروزه مبارزه با تروریسم خصوصا تروریسم بین المللی در حقوق بین الملل دارای یک رژیم حقوقی است ؛ این مسیله رژیم است و نه نظام ، چرا که حتی در خصوص خود مفهوم تروریسم اتفاق نظر وجود ندارد و این موضوع از پیچیدگی هایی برخوردار است . به هر حال این رژیم حقوقی از میان اسناد بین المللی و منطقه ای قابل دستیابی است . از سوی دیگر در فقه اسلامی ، مفهوم تروریسم تازگی دارد ؛ لذا باید به دنبال مفاهیم مشابه و قابل مقایسه با تروریسم در فقه رفت. از بررسی این مفاهیم که برخی عناوین مجرمانه تلقی می شوند ، می توان به بخشی از راهکار های فقه اسلامی در مبارزه با تروریسم که همانا اعمال مجازات ها می باشد ، دست یافت.در کنار مجازات ها در فقه اسلامی ، نهاد های دیگری هم وجود دارد که در پیشگیری و مبارزه با تروریسم راهگشا هستند . در این خصوص می توان به ارشاد جاهل و نیز به امر به معروف و نهی از منکر اشاره نمود.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
بیان مسیله ۳
سوالات تحقیق ۴
فرضیه های تحقیق ۴
سوابق مربوط ۵
اهداف تحقیق ۵
روش تحقیق و گردآوری اطلاعات ۶
تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح ۶
مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق ۶
سامان دهی مطالب ۷
فصل اول : کلیات و ضرورت ها ۸
مبحث اول : تعریف و مفهوم تروریسم ۹
گفتار اول : تاریخچه ۹
بند اول : تاریخچه ترور در دنیای کنونی ۹
بند دوم : تاریخچه ترور در اسلام ۱۵
اول : چند نمونه قتل علیه اشخاص در حکومت اسلامی ۱۶
دوم : چند نمونه قتل به دستور حکومت اسلامی
گفتاردوم : تعریف تروریسم ۱۹
بند اول : معضل در مقام تعریف ۱۹
بند دوم : تناقض دیدگاه دولتها در تعریف تروریسم ۱۹
بند سوم : تعریف تروریسم در لغت ۲۰
بند چهارم : تعریف تروریسم در کنوانسیونها
بند پنجم : تعریف در قوانین دولتها ۲۴
بند ششم : تعریف حقوقدانان ۲۵
گفتار سوم : جمع بندی ۲۷
بند اول : عناصر مشترک تعاریف تروریسم ۲۷
بند دوم : ارایه تعریفی با بهره گیری از مشترکات تعاریف ۲۸
بند سوم : عناصر اصلی لازم برای عمل تروریستی
بند چهارم : بررسی عناصر موجود در تعریف ۲۸
مبحث دوم : طبقه بندی تروریسم ۳۲
گفتار اول : انواع تروریسم از نظر هدف و انگیزه ۳۲
بند اول : تروریسم سیاسی ۳۲
۱ : تروریسم جدایی طلبانه ۳۲
۲ : تروریسم سیاه ۳۲
۳ : تروریسم کور ۳۳
بند دوم : تروریسم ایدیولوژیکی یا مذهبی ۳۳
بند سوم : تروریسم نژادپرستانه ۳۳
بند چهارم : تروریسم شخصیتی ۳۴
گفتار دوم : انواع تروریسم از نظر عامل ۳۴
بند اول : تروریسم فردی ۳۴
بند دوم : تروریسم گروهی یا سازمانی ۳۴
بند سوم : تروریسم دولتی و ویژگی های آن ۳۴
گفتار سوم : انواع تروریسم از نظر زمان ۳۷
بند اول : تروریسم در زمان صلح
بند دوم : تروریسم در زمان مخاصمات مسلحانه
۱: مخاصمات مسلحانه بین المللی
۲ : مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی ۳۹
۳ : درگیریهای مسلحانه داخلی و تروریسم ۴۱
گفتار چهارم : انواع تروریسم از نظر مکان ۴۱
بند اول : تروریسم داخلی ۴۱
بند دوم : تروریسم بین المللی ۴۲
مبحث سوم :تروریسم و مفاهیم مشابه در فقه اسلامی ۴۳
گفتار اول : محاربه ۴۳
بند اول : تعریف لغوی محاربه ۴۳
بند دوم : تعریف اصطلاحی محاربه ۴۴
بند سوم : محاربه در قرآن ۴۶
بند چهارم : محاربه در سنت ۴۸
بند پنجم : محاربه در نگاه فقهای اهل سنت ۵۰
بند ششم : رابطه محاربه و تروریسم ۵۱
گفتار دوم : بغی ۵۳
بند اول: تعریف لغوی بغی ۵۳
بند دوم : تعریف اصطلاحی بغی ۵۴
بند سوم : بغی در قرآن ۵۵
بند چهارم : بغی در سنت ۵۵
بند پنجم : احکام بغی ۵۶
بند ششم : بغی در نگاه فقهای اهل سنت ۶۰
بند هفتم : رابطه ی بغی و تروریسم ۶۱
گفتار سوم : فتک ، غیله و اغتیال ۶۲
بند اول : تعریف لغوی فتک ۶۲
بند دوم : تعریف اصطلاحی فتک
بند سوم : فتک در قرآن ۶۳
بند چهارم : فتک در سنت ۶۳
بند پنجم : فتک در نگاه فقهای اهل سنت ۶۵
بند ششم : رابطه فتک و تروریسم ۶۶
گفتار چهارم : غدر ۶۷
بند اول : تعریف لغوی غدر ۶۷
بند دوم : تعریف اصطلاحی غدر ۶۷
بند سوم : غدر در قرآن ۶۸
بند چهارم : غدر در سنت ۶۸
بند پنجم : رابطه غدر و تروریسم ۶۹
گفتار پنجم : جنگ و جهاد ۷۱
بند اول : جنگ در قرآن ۷۱
بند دوم : جنگ در سنت ۷۲
بند سوم : اهداف جهاد در اسلام و ارزش های انسانی در جهاد ۷۴
بند چهارم : جهاد در نگاه فقهای اهل سنت ۷۷
بند پنجم : رابطه جهاد و تروریسم ۷۹
گفتار ششم : دستور قتل مرتد فطری (و برخی صور مهدور الدم ) ۸۰
بند اول : معنای مرتد ۸۰
بند دوم : انواع مرتد ۸۰
بند سوم : احکام مرتد ۸۱
بند چهارم : رابطه تروریسم و دستور به قتل مرتد فطری ۸۱
فصل دوم : نقش و جایگاه فقه اسلامی در مبارزه با تروریسم ۸۵
مبحث اول : اصول کلی در مبارزه با جرایم سیاسی ۸۶
بند اول : اصل پیشگیری ۸۶
بند دوم : اصل تسبیب
بند سوم : اصل درا ۹۱
بند چهارم : تقدم عفو بر عقوبت ۹۱
بند پنجم : اصل برایت ۹۲
بند ششم : اصل صحت ۹۳
بند هفتم : اصل عدم جرم و مجازات ۹۳
بند هشتم : تروریسم – استثنای جرایم سیاسی ۹۴
مبحث دوم : روش های مبارزه با جرایم در فقه اسلامی ۹۶
گفتار اول : تبلیغ ، بیان احکام الهی و ارشاد جاهل ۹۶
بند اول : مفهوم تبلیغ ،ارشاد ، غافل و جاهل ۹۶
بند دوم : قاعده ی ارشاد جاهل در فقه ۹۹
بند سوم : ابزار ها و شیوه های تبلیغی ۱۰۰
بند چهام : جمع بندی ۱۰۲
گفتار دوم : امر به معروف و نهی از منکر ۱۰۳
بند اول : معروف و منکر در لغت ۱۰۴
بند دوم : جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در قرآن و در روایات ۱۰۴
بند سوم : وجوب امر به معروف و نهی از منکر ( وجوب عقلی یا شرعی ، وجوب عینی یا کفایی ) ۱۰۵
بند چهارم : اقسام امر به معروف و نهی از منکر ۱۰۷
بند پنجم : مراتب امر به معروف و نهی از منکر ۱۰۸
بند ششم : شرایط امر به معروف و نهی از منکر ۱۱۱
بند هفتم : راهکارهای پیشنهادی برای عملی نمودن امر به معروف ۱۱۳
بند هشتم : اهل سنت و امر به معروف و نهی از منکر ۱۱۵
گفتار سوم : اعمال مجازات ها ۱۱۶
بند اول : ضرورت مجازات و انواع مجازات در اسلام ۱۱۶
بند دوم : نظریات مختلف در فلسفه مجازات ۱۲۱
۱ تشفی خاطر ۱۲۱
۲ جبران خسارت ۱۲۱
۳ فایده اجتماعی ۱۲۱
۴ کاهش جرم ،پیشگیری و ارعاب ۱۲۱
۵ اصلاح و تربیت مجرم ۱۲۲
۶ عدالت مطلقه ۱۲۲
بند سوم : فلسفه مجازات در اسلام (تیوری مختلط) ۱۲۲
۱ تجلی رحمت الهی نسبت به مجرم – مصلحت و سعادت مجرم ۱۲۲
۲ تجلی رحمت الهی نسبت به غیر مجرم – مصلحت جامعه و مجنی علیه ۱۲۳
بند چهارم : اصول حاکم بر مجازات در اسلام ۱۲۵
۱ اصل تناسب بین مجازات و جرم ۱۲۵
۲ اصل حتمیت قانون (البته در کنار انطاف پذیری) ۱۲۵
۳ اصل قبول مسیولیت کیفری ۱۲۶
۴ اصل شخصی بودن مجازات ۱۲۶
۵ اصل قانونی بودن مجازات و عدم تخطی از حدود الهی ۱۲۶
بند پنجم : اصول حاکم در اجرای مجازات در اسلام ۱۲۷
۱ اصل عدم اصرار بر اثبات جرم ۱۲۷
۲ اصل حفظ شخصیت مجرم در اجرای حکم ۱۲۷
بند ششم : نقش مصلحت در اجرای مجازات ها ۱۲۷
الف) انواع مصلحت در اسلام ۱۲۸
ب )تزاحم مصالح ۱۲۸
ج) تاثیر یا عدم تاثیر مصلحت در اجرای کیفر ۱۲۹
مبحث سوم : تروریسم بین الملل در فقه اسلام ۱۳۳
گفتار اول : مصونیت دیپلماتیک و کنسولی
گفتار دوم : حقوق اسیران (گروگان گیری)
بند اول : مفهوم اسیر ۱۳۴
بند دوم : حکم اولی در مورد اسیر ۱۳۶
بند سوم : سیره ی اهل بیت (ع) در برخورد با اسرا ۱۳۶
بند چهارم : جمع بندی
گفتار سوم : میثاقهای بین المللی (معاهدات ) ۱۳۸
بند اول : کنوانسیونهای بین المللی در مورد تروریسم ۱۳۹
۱: کنوانسیونها و پروتکل الحاقی در مورد امنیت پرواز ۱۴۰
الف : کنوانسیون جرایم و دیگر اعمال ارتکابی در هواپیما ،(توکیو– ۱۴/۹/۱۹۶۳ برابر با ۲۳/۶/۱۳۴۲) ۱۴۳
ب : کنوانسیون مقابله با تصرف غیر قانونی هواپیما (لاهه– ۱۶/۱۲/۱۹۷۰ برابر با ۲۵/۹/۱۳۴۹) بند سوم : کنوانسیون مقابله با اعمال غیر قانونی علیه ایمنی هواپیمایی کشوری (مونترال– ۲۳/۹/۱۹۷۱ برابر با ۱/۷/۱۳۵۰) ۱۴۴
ج : پروتکل مقابله با اعمال غیر قانونی خشونت آمیز در پروازهای غیر نظامی بین المللی به عنوان مکمل کنوانسیون مقابله با اقدامات غیر قانونی علیه ایمنی هواپیمایی کشوری (مونترال– ۱۰/۱۲/۱۹۸۸ برابر با۱۹/۹/۱۳۶۳ الحاقی به کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱) ۱۴۴
۲ :کنوانسیونهای مرتبط با امنیت اشخاص ۱۴۵
الف : کنوانسیون ممانعت و مجازات جرایم علیه اشخاص مورد حمایت بین المللی از جمله ماموران دیپلماتیک (نیویورک، مجمع عمومی سازمان ملل ۱۴/۱۲/۱۹۷۳ برابر با۲۳/۹/۱۳۵۶) ۱۴۶
ب : کنوانسیون بین المللی علیه گروگانگیری سازمان ملل متحد–۱۹۷۹ ۱۴۷
ج : کنوانسیون راجع به ایمنی کارکنان سازمان ملل متحد و کارکنان وابسته (مصوب
دسامبر ۱۹۹۴) ۱۴۸
- کنوانسیونهای مربوط به استفاده از مواد یا وسایل معینی برای اهداف تروریستی ۱۴۸
الف : کنوانسیون محافظت فیزیکی از مواد هسته ای ، (وین– ۱۹۸۰ برابر با ۱۳۵۸) ۱۴۸
ب: کنوانسیون علامت گذاری مواد انفجاری پلاستیکی به منظور تشخیص آنها (مونترال ۱۹۹۱) ۱۵۰ ج : کنوانسیون بین المللی برای جلوگیری ازاقدامات تروریسم هسته ای – مجمع عمومی۲۰۰۵ ۱۵۰
۴ :کنوانسیون و پروتکل مربوط به امنیت دریایی
الف : کنوانسیون مقابله با اعمال غیر قانونی علیه ایمنی دریانوردی (رم–۱۹۸۸)
ب : پروتکل مقابله با اعمال غیر قانونی علیه ایمنی سکوهای ثابت فلات قاره (رم– ۱۹۸۸ ) ۱۵۲
۵ : سایر کنوانسیون ها ۱۵۴
الف : کنوانسیون بین المللی راجع به منع بمب گذاریهای تروریستی (مجمع عمومی– ۱۹۹۷)
ب : کنوانسیون مربوط به تامین مالی تروریسم– (نیویورک، مجمع عمومی سازمان ملل– ۱۹۹۹ )
بند دوم : کنوانسیون های منطقه ای در خصوص تروریسم
۱ : کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامی در مقابله با تروریسم بین الملل (مصوب اول ژوییه ۱۹۹۹) ۱۵۷
- کنوانسیون اروپایی مقابله با تروریسم : ( مصوب
ژانویه ۱۹۷۷) ۱۵۹
۳ : کنوانسیون عربی مقابله با تروریسم : (مصوب
آوریل ۱۹۹۸ )
۴ : کنوانسیون منطقه ای SAARC در مقابله با تروریسم : (مصوب
نوامبر ۱۹۷۸) ۱۶۰
۵ : کنوانسیون سازمان کشورهای آمریکایی منع و مجازات اعمال تروریستی در قالب جرایم علیه اشخاص و اخاذی های مرتبط باآن : (مصوب
فوریه ۱۹۷۱) ۱۶۰
- معاهده همکاری بین کشورهای مستقل مشترک المنافع (Commonwealth) درمورد مبارزه با تروریسم : (مصوب۴ ژوین ۱۹۹۹)
۷ : " کنوانسیون منطقه ای سازمان وحدت آفریقا در مورد منع تروریسم" (مصوب۱۴ ژوییه۱۹۹۹)
بند سوم : عناصر مشترک رژیم حقوقی بین المللی مبارزه باتروریسم
نتیجه گیری
فهرست منابع ۱۶۶
کلیدواژه ها
- اسلام
- تروریسم
- حقوق بین الملل
- مجازات
- نظام حقوقی
- بغی (فقه)
- فقه
- قرآن
- محاربه
- مرتد
- فقه اسلامی