تبیین نتیجه مجرمانه و آثار آن در حقوق کیفری
 | |
| عنوان | تبیین نتیجه مجرمانه و آثار آن در حقوق کیفری |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | حسین امتی |
| استاد راهنما | فرید محسنی |
| استاد مشاور | مهدی خاقانی اصفهانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
تبیین نتیجه مجرمانه و آثار آن در حقوق کیفری عنوان پایان نامه ای است که توسط حسین امتی، با راهنمایی فرید محسنی و با مشاوره مهدی خاقانی اصفهانی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
نتیجه مجرمانه یکی از اجزای رکن مادی جرم است که برخلاف دو جزء دیگر آن، یعنی رفتار فیزیکی و شرایط و اوضاع و احوال لازم برای تحقق جرم، لزوما در تمامی جرایم ضروری نیست؛ بر همین مبنا جرایم از حیث این که تحقق آن منوط به تحقق نتیجه مجرمانه باشد یا خیر، به دودسته تقسیم می شوند؛ دسته اول جرایم مقید و دسته دوم، جرایم مطلق نامیده می شوند. البته حصول نتیجه در جرایم مطلق غیرممکن نیست، لکن قانون گذار بدون توجه به این موضوع، رفتار را جرم دانسته است. قانون گذار در مواد مختلف قانونی با تعریف یا ذکر مصادیق عناوین مجرمانه، مجازات آن ها را بیان می نماید؛ لکن در تطبیق این عبارات قانونی با اجزای مختلف رکن مادی یا روانی جرم ابهاماتی وجود دارد که موجب تحلیل های متفاوت و در نتیجه اختلاف نظر در مطلق یا مقید بودن آن جرم خواهد شد. هریک از این دو دیدگاه واجد آثار متفاوتی در حقوق کیفری خواهد شد که در فصل دوم این نوشتار مورد توجه قرار گرفته است. نتیجه مجرمانه را در تمامی جرایم مقید نمی توان منحصر در یک سنخ یا شکلی واحد دانست، بلکه می توان از انواع مختلف نتیجه سخن گفت که آثار متفاوتی در پی خواهند داشت. همچنین ذکر این نکته ضروری است که هرچند ملاک اصلی در تعیین مطلق یا مقید بودن جرایم، حکم قانون است، نمی بایست صرفا به الفاظ و عبارات ظاهری قانونی اکتفا نمود، بلکه لازم است فلسفه وضع قانون و جرم انگاری آن عنوان مجرمانه نیز موردتوجه قرار بگیرد. با توجه به این که اصل ضرر یکی از اساسی ترین معیارهای جرم انگاری است، به نظر می رسد اصل بر مقید بودن جرایم است، با این وجود گاهی مقنن با مفروض دانستن ضرر، صرف ارتکاب رفتار را کافی تلقی نموده یا بنابر ضرر بالقوه ای که ممکن است بر اثر ارتکاب برخی رفتارها حاصل گردد، در همین مرحله رفتار خطرآفرین را جرم انگاری می نماید. افزون بر این، در برخی از جرایم که نتیجه عنصر اساسی تشکیل دهنده جرم است، قانون گذار رفتار را برمبنای نتیجه تعریف نموده است؛ به عبارت دیگر هر رفتاری را که منجر به چنان نتیجه ای شود جرم دانسته است؛ در این موارد نباید به اشتباه جرم را مطلق تلقی نمود، هرچند عبارات قانونی صرفا در قالب یک مصدر یا عبارت فعلی ذکر شده باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب مقدمه
۱) تبیین موضوع تحقیق
۲) ضرورت و اهداف تحقیق
۳) سوالات تحقیق
الف) سوال اصلی
ب) سوال های فرعی
۴) فرضیه های تحقیق
الف) فرضیه اصلی
ب) فرضیه های فرعی
۵) پیشینه تحقیق
۶) قلمرو تحقیق
۷) روش تحقیق
۸) ساختار تحقیق
فصل اول: کلیات و تبیین نتیجه مجرمانه
مبحث اول: تعاریف و تبیین مفاهیم پایه ای
گفتار اول: حقوق کیفری و پدیده مجرمانه
بند اول: تعریف حقوق کیفری و جانمایی آن در مجموعه علوم جنایی
بند دوم: مفهوم جرم، ارکان و تقسیم بندی های آن
گفتار دوم: رکن مادی جرم
بند اول: بررسی لزوم یا کفایت رکن مادی
الف) جرایم فاقد رکن مادی
ب) جرایم صرفا دارای رکن مادی
بند دوم: اجزای سه گانه رکن مادی
الف) رفتار فیزیکی
ب) شرایط و اوضاع و احوال
ج) نتیجه مجرمانه
مبحث دوم: تقسیم بندی نتیجه مجرمانه
گفتار اول: تقسیم بندی جرایم برحسب جزء نتیجه
بند اول: تبیین جرایم مطلق و مقید
بند دوم: بررسی فقهی و حقوقی چندمورد از اختلاف نظرها در مصادیق
گفتار دوم: تقسیم بندی جرایم مقید برحسب نوع نتیجه
بند اول: نتیجه طبیعی و نتیجه اعتباری (انتزاعی)
بند دوم: نتیجه به عنوان حالت عارضی و نتیجه به عنوان رفتار
بند سوم: نتیجه مثبت (وجودی) و نتیجه منفی (عدمی)
بند چهارم: نتیجه واحد و نتایج متعدد
مبحث سوم: مبانی لزوم یا عدم لزوم نتیجه مجرمانه و قواعد تفسیری
گفتار اول: مبانی؛ ضرر و خطر
بند اول: اصل ضرر
بند دوم: جرایم مانع یا بازدارنده
گفتار دوم: قواعد عمومی تفسیری
بند اول: قواعد عمومی درقالب تقسیم بندی جرایم حسب ارزش های موردحمایت قانون
الف) جرایم علیه اشخاص
ب) جرایم علیه اموال و مالکیت
ج) جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی
بند دوم: تاسیس اصل درخصوص مطلق یا مقید بودن جرایم
فصل دوم: آثار نتیجه مجرمانه
مبحث اول: آثار نتیجه مجرمانه بر دیگر نهادهای حقوق کیفری
گفتار اول: آثار نتیجه مجرمانه بر نهادهای مرتبط با رکن مادی
بند اول: جرایم ساده و مرکب
بند دوم: جرایم ناقص
الف) شروع به جرم
۱_ پیشینه شروع به جرم در نظام حقوقی ایران
۲_ ارکان مادی و روانی شروع به جرم
۳_ امکان یا عدم امکان تحقق شروع به جرم در جرایم مطلق و جرایم مبتنی بر ترک فعل
ب) جرایم عقیم و محال
بند سوم: رابطه سببیت
گفتار دوم: آثار نتیجه مجرمانه بر صور مختلف ارتکاب جرم و نهاد تعدد نتیجه
بند اول: صور مختلف ارتکاب جرم
الف) مرتکبین اصلی
ب) شریک در جرم
ج) معاون در جرم
بند دوم: تعدد نتیجه
مبحث دوم: آثار شکلی نتیجه مجرمانه
گفتار اول: آثار نتیجه مجرمانه از حیث زمان
بند اول: قانون حاکم
بند دوم: مرور زمان
گفتار دوم: آثار نتیجه مجرمانه از حیث مکان
بند اول: صلاحیت کیفری در اعمال حاکمیت
بند دوم: دادگاه صالح
مبحث سوم: آثار نتیجه مجرمانه از حیث رکن روانی
گفتار اول: جرایم عمدی
بند اول: علم یا آگاهی
بند دوم: اراده
الف) سوءنیت عام
ب) سوءنیت خاص
گفتار دوم: جرایم غیرعمدی
نتیجه گیری و پیشنهادها
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- رکن مادی
- نتیجه مجرمانه
- جرایم مطلق
- جرایم مقید
- سوءنیت خاص
- ماده ۱۴۴ قانون مجازات اسلامی
- ضرر