قابلیت انتساب عملیات سایبری به دولت ها

عنوان	قابلیت انتساب عملیات سایبری به دولت ها
رشته	حقوق بین الملل
دانشجو	پردیس قنواتی
استاد راهنما	سید هادی محمودی
استاد مشاور	محسن عبداللهی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

قابلیت انتساب عملیات سایبری به دولت ها عنوان پایان نامه ای است که توسط پردیس قنواتی، با راهنمایی سید هادی محمودی و با مشاوره محسن عبداللهی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

توسعه تکنولوژی در جهان امروزی در ابعاد مختلف زندگی بشر نفوذ کرده است. ظهور فضای سایبری علی الخصوص اینترنت، بخشی از تکنولوژی است که آثار عمده و بی سابقه ای را بر زندگی انسان ایجاد کرده است .علی رغم تمام مزیت هایی که تکنولوژی برای منافع و رفاه بشر به همراه خود داشته؛ بستر ارتکاب فعالیت های با سوءنیت را نیز ایجاد کرده است. این بعد از پیشرفت تکنولوژی با وابستگی جامعه جهانی به این فضا، بویژه به جهت وجود آسیب پذیری های خاص و خلاءهای امنیتی، درکنار ویژگی های خاص فضای سایبری و اینترنت، منجر به ایجاد حوادث و خسارات فراوانی برای منافع دولت ها و حیات انسانی شده است. فضای سایبری با داشتن ماهیتی فرامرزی، بستر گسترده ای برای برقراری ارتباطات و تبادل اطلاعات در سطح جهانی است؛ حال آنکه از سوی دیگر نیز زمینه وقوع انواع عملیات سایبری را با اهداف متعدد، توسط عاملان مختلف، علیه دولت ها و دیگر نهادها ایجاد کرده است؛ که تهدیدات عمده ای علیه منافع دولت ها و بشریتند. بدین ترتیب مقابله با وقوع آن ها از اهمیتی اساسی برخوردار است. حال آنکه از اتخاذ هرگونه اقدام در واکنش به چنین عملیاتی، مستلزم شناسایی عامل و انتساب عملیات به مسیول اصلی است. ضمن اهمیت این مسیله، به جهت ویژگی های خاص فضای سایبری که تفسیر و اعمال قواعد حقوق بین الملل بر این فضا را دشوار کرده؛ در کنار پیچیدگی های تکنیکی در یافتن ادله و شناسایی عامل یک عملیات و خلاءهای موجود در برقراری ارتباط میان فضای سایبری و جهان فیزیکی، انتساب در فضای سایبری با موانعی روبه رو شده است. حال آنکه، نظام حقوق بین الملل موجود به جهت مواضع سختگیرانه و گاه مبهمی که در ابعاد مختلف فرآیند انتساب، ازجمله شامل معیارهای تحقق ادله اثبات و احراز رابطه یک دولت با عامل در راستای انتساب اعمال به این نهاد دارد؛ تا کنون در تنظیم فعالیت های موجود در این فضا و تطابق چارچوب های خود با پیشرفت های سریع این تکنولوژی موفق نبوده است. در این حوزه، علاوه بر مواضع سختگیرانه نظام حقوق بین الملل و بویژه نظام عام قواعد مسیولیت بین المللی دولت ها که بر امر انتساب حاکم است، رویه های مبهم و پراکنده ای که دولت ها نیز در برخورد با این چالش در پیش گرفته اند، حل این مسایل را با موانع بیشتری روبه رو می کند. نهایتا به نظر می رسد، تنها با رویکردی منعطف تر نسبت به رویه های سختگیرانه موجود بتوان در حل عملی چالش های انتساب تا حدودی موفق بود.

کلیدواژه ها

• فضای سایبری
• عملیات سایبری
• انتساب
• موانع انتساب
• پروکسی ها