بررسی چالش های حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران

عنوان	بررسی چالش های حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	احمدی هدایتی
استاد راهنما	متین انجم روز
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

بررسی چالش های حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط احمدی هدایتی، با راهنمایی متین انجم روز در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

نظام تامین اجتماعی کشورها، عرص–ه فعالی–ت نهاده–ای متع–ددی اس–ت ک–ه هری–ک ب–ا ه–دف مشخصی در این نظام حضور دارند. در این نظام، صندوق های بازنشستگی باید مورد توجه خاص قرار گیرند؛ چراکه هر گونه اختلال در عملکرد آنها، ممکن است موجب خدشه به حق بر ت–امین اجتماعی در معنای خاص آن (بیمه های اجتماعی ) شود. با این حال با وجود اهمیتی ک–ه اس–ناد بین المللی برای نقش صندوق های بازنشستگی در تحقق ت–امین اجتم–اعی قای–ل ش–ده ان–د، ای–ن نهادها در ایران با مشکلات متعددی دست وپنجه نرم می کنند؛ به طوری که در دو ده–ه اخی–ر در ایران، از بحران مالی و ورشکستگی برخی صندوقهای بازنشستگی س–خن ب–ه می–ان آم–ده و در قانون برنامه هفتم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی (۱۳۹۶) نیز به این موضوع توجه ش–ده است . از آنجا که برخی از این مشکلات به مسایل ساختاری بازمی گردد، این پایان نامه به بررسی چالش های حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران می پردازد. در این پایان نامه، ابتدا به مفاهیم مرتبط با بازنشستگی و حقوق بازنشستگی پرداخته شد. سپس، به بررسی نظام حقوقی ایران در خصوص حقوق بازنشستگی پرداخته شد. در این بخش، به تحلیل قوانین و مقررات موجود و نیز معرفی تحولات اخیر در این حوزه پرداخته شد.در بخش بعدی، چالش های موجود در حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش، به بررسی مواردی مانند عدم تعیین معیار دقیق و مناسب برای محاسبه حقوق بازنشستگی، عدم جبران خسارت از طرف دولت به دلیل تاخیر در پرداخت حقوق بازنشستگی و نیز مشکلات مربوط به فرایند ارایه شکایات و حصول حقوق بازنشستگی اشاره شد.در انتها نیز، راهکارهایی برای حل و فصل چالش های حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران مطرح می شود. این راهکارها شامل تعیین معیار مناسب برای محاسبه حقوق بازنشستگی، تعیین مبالغ جبران خسارت به دلیل تاخیر در پرداخت حقوق بازنشستگی، اصلاح فرایند ارایه شکایت و حصول حقوق بازنشستگی و نیز ترویج آگاهی در میان عموم جامعه در خصوص حقوق بازنشستگی می باشد.یافته های این تحقیق دلال–ت ب–ر آن دارد ک–ه حقوق بازنشستگی در نظام حقوقی ایران را بررسی نماید و برای برونرفت از مشکلات ساختاری صندوق های بازنشستگی ، توجه همزمان به اصلاح قوانین و مقررات و پیش بینی سازوکارهای لازم برای اجرای قوانین و مقررات موجود، ضرورت دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده ۱ مقدمه ۲ الف )بیان مسیله ۳ ب)پیشینه تحقیق ۵ پ )اهمیت و ضرورت تحقیق ۸ ت )اهداف تحقیق ۹ ث )سوالهای تحقیق ۹ ج )فرضیه های تحقیق ۹ چ)نوآوری تحقیق ۹ خ)ساختار تحقیق ۹ فصل اول: کلیات تحقیق ۱۰ ۱–۱–مفاهیم ۱۱ ۱–۱–۱–تامین اجتماعی ۱۱ ۱–۱–۱–۱–سیر تحول تاریخی تامین اجتماعی ۱۵ ۱–۱–۱–۲– مرور ادبیات موضوع تامین اجتماعی در ایران ۱۷ ۱–۱–۱–۳– تامین اجتماعی در اسلام ۱۸ ۱–۱–۱–۴– حقوق تامین اجتماعی ۱۹ ۱–۱–۱–۵– اهداف تامین اجتماعی ۲۰ ۱–۱–۱–۶– مبانی تامین اجتماعی ۲۱ ۱–۱–۱–۷– اصول اساسی تامین اجتماعی ۲۲ ۱–۱–۲–بازنشستگی ۲۴ ۱–۱–۲–۱– محاسبه مستمری بازنشستگی ۲۴ ۱–۱–۲–۲–مستمری بازنشستگی ثالث ۲۵ ۱–۱–۲–۳– کمک هزینه همسر ۲۵ ۱–۱–۲–۴–مستمری همسری ۲۶ ۱–۱–۲–۵–کمک هزینه عایله مندی ۲۷ ۱–۱–۲–۶–کمک هزینه اولاد ۲۹ ۱–۱–۳–مستمری ۳۰ ۱–۱–۴– بازماندگان ۳۲ ۱–۱–۴–۱–همسر ۳۳ ۱–۱–۴–۲– همسر مطلقه ۳۴ ۱–۱–۴–۳–دختر ۳۴ ۱–۱–۴–۴–مادر ۳۴ ۱–۱–۴–۵–سهم مستمری هریک از بازماندگان ۳۵ ۱–۱–۵– صندوق بازنشستگی ۳۵ ۱–۱–۵–۱–تعریف صندوق بازنشستگی ۳۵ ۱–۱–۵– ۲–انواع صندوق بازنشستگی ۳۷ ۱–۱–۵–۳– اصول حاکم بر صندوق های بازنشستگی ۳۸ ۱–۱–۵–۴– منابع درآمدی و هزینه ای صندوق بازنشستگی ۳۹ ۱–۱–۵–۴–۱– منبع درآمدی صندوق ۳۹ ۱–۱–۵–۵– میزان حق بیمه ۳۹ ۱–۱–۵–۶–سرمایه گذاری ۴۰ ۱–۱–۵–۷– کمک های دولت ۴۰ ۱–۱–۶– کسب و کارهای صندوق ها ۴۱ ۱–۱–۷– هزینه های صندوق ها ۴۲ فصل دوم: بررسی جامع پیرامون موضوع بازنشستگی وسازمان و صندوق مرتبط با آن

۲–۱– کلیات بازنشستگی پیش از موعد ۴۵ ۲–۱–۱– بازنشستگی پیش از موعد و تقسیم بندی های آن ۴۵ ۲–۱–۱–۱– تقسیم بندی اول ۴۵ ۲–۱–۱–۲– تقسیم بندی بازنشستگی پیش از موعد بر مبنای عوامل ۴۶

–۱–۱ –۲–۱– بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان آور و کار در مناطق بد آب و هوا ۴۶ ۲–۱–۱–۲–۲– بازنشستگی پیش از موعد مشمولین قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب ۱۳۶۸ ۴۷ ۲–۱–۱–۲–۳– بازنشستگی پیش از موعد زنان ۴۸ ۲–۱–۱–۲–۳–۱–بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت ۴۹ ۲–۱–۱–۲–۴– بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دستگاههای اجرایی ۵۰ ۲–۱–۲– تحلیل آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور ۵۱ ۲–۲–ساختار تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی آن ۵۱ ۲–۲–۱– سازمان تامین اجتماعی ۵۲ ۲–۲–۱–۱– حوزه فعالیت و اهداف سازمان تامین اجتماعی ۵۲ ۲–۲–۱–۲– مشمولین سازمان تامین اجتماعی و نظارت و دادرسی بر آنها ۵۳ ۲–۲–۱–۲–۱– مشمولین ۵۳ ۲–۲–۱–۲–۲– نظارت بر سازمان تامین اجتماعی ۵۴ ۲–۲–۱–۳– انطباق با معیارهای خارجی و داخلی ۵۵ ۲–۲–۱–۳–۱– انطباق با معیارهای بین المللی تامین اجتماعی ۵۵ ۲–۲–۱–۳–۲– تحلیل قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی ۵۶ ۲–۲–۱–۴– دادرسی در نظام تامین اجتماعی ۵۷ ۲–۳–مشکلات ساختاری صندوقهای بازنشستگی در نظام تامین اجتماعی ایران ۶۰ ۲–۳–۱–ناکارامدی نظام مدیریت ۶۰ ۲–۳–۱–۱– ضعف نظام اداری ۶۰ ۲–۳–۱–۲– مدیریت دولتی صندوقهای بازنشستگی ۶۱ ۲–۳–۱–۳–مدیریت مدیران غیرحرفه ای ۶۳ ۲–۴–ناکارامدی نظام نظارت ۶۵ ۲–۴–۱–فقدان نهاد ناظر عالی

۲–۴–۲–نارسایی های قانونی و اجرایی ۶۶ ۲–۴–۳–فقدان شفافیت ۶۷ ۲–۵–ضعف استقلال صندوقهای بازنشستگی ۶۸ ۲–۵–۱–وابستگی صندوقها به دولت ۶۸ ۲–۵–۲– مداخله دولت در صندوقهای بازنشستگی ۶۹ ۲–۵–۲–۱– دخالت سیاسی ۶۹ ۲–۵–۲–۲– دخالت مالی ۷۰ فصل سوم: بررسی چالش های نظام کنونی بازنشستگی در نظام حقوقی ایران

۳–۱–چالش های بازنشستگی در ایران ۷۴ ۳–۲–عدم اجرای دقیق قانون تامین اجتماعی در کشور ۷۴ ۳–۳–برخورداری از رفاه، حقی همگانی در قانون اساسی ۷۵ ۳–۴–تامین اجتماعی در ایران مبتلا به موانع، مشکلات و چالش ها ۷۵ ۳–۵–وزارت رفاه، مهمترین ساختار سازمانی جهت استقرار نظام تامین اجتماعی ۷۵ ۳–۶–تعداد صندوق بیمه اجتماعی ۷۶ ۳–۷–حق سلامت و جایگاه بیمه های درمان در کشور ۷۶ ۳–۸–مسایل پیش پای سازمان تامین اجتماعی ۷۷ ۳–۸–۱–عدم وجود نظامی منسجم برای رسیدگی به دعاوی بیمه شدگان و کارفرمایان علیه صندوق ها ۷۷ ۳–۸–۲–چالش در مدیریت صندوق تامین اجتماعی ۷۸ ۳–۸–۳–صورت بندی قانونی حوزه تامین اجتماعی ۷۸ ۳–۹–مقاومت در برابر ادغام صندوق های بیمه ای ۷۹ ۳–۹–۱–فقدان تنوع در طرح های بازنشستگی ایران،از چالش های اصلی نظام بازنشستگی ۷۹ ۳–۹–۲–مشکل بیمه شدگان با تبعیض ها و قوانین متعدد ۷۹ ۳–۹–۳–مشکلات پیش روی صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی ۸۱ ۳–۹–۳–۱–محدود کردن برنامه های بازنشستگی پیش از موعد: ۸۲ ۳–۹–۳–۲–افزایش حداقل سنوات خدمت ۸۲ ۳–۹–۳–۳–عدم احتساب سال های ارفاقی ۸۳ ۳–۹–۳–۴–اصلاح نرخ تعلق پذیری ۸۳ ۳–۹–۳–۵– افزایش تعداد سال های مبنا جهت محاسبه حقوق بازنشستگی ۸۳ ۳–۹–۳–۶–گذاشتن سقف درآمدیی در محاسبه مستمری ۸۴ ۳–۹–۳–۷–سن بازنشستگی ۸۴ ۳–۹–۳–۸–پرداخت بدهی دولت به صندوق ۸۴ ۳–۱۰– ضرورت اصلاح قوانین در پرتو سیاست های کلی تامین اجتماعی ۸۴ ۳–۱۰–۱– قوانین حوزه حمایتی ۸۵ ۳–۱۰–۲– قوانین حوزه امدادی ۸۶ ۳–۱۰–۳– قوانین حوزه بیمه و بازنشستگی ۸۶ نتیجه گیری ۸۹ پیشنهادات ۹۴ فهرست منابع ۹۵ فهرست منابع فارسی ۹۵ فهرست منابع غیرفارسی ۹۸ چکیده انگلیسی ۹۹ صفحه عنوان انگلیسی ۱۰۰

کلیدواژه ها

• بازنشستگی
• تامین اجتماعی
• مستمری
• بازماندگان