شرایط و موانع صدور اسناد مالکیت در اراضی روستایی

عنوان	شرایط و موانع صدور اسناد مالکیت در اراضی روستایی
رشته	حقوق خصوصی – حقوق ثبت اسناد و املاک
دانشجو	اکبر آقاجانی
استاد راهنما	محمد فتاح سلیمی خورشیدی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	موسسه آموزش عالی کار قزوین

شرایط و موانع صدور اسناد مالکیت در اراضی روستایی عنوان پایان نامه ای است که توسط اکبر آقاجانی، با راهنمایی محمد فتاح سلیمی خورشیدی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی کار قزوین دفاع گردید.

چکیده

با توجه به جایگاه اموال غیر منقول در بین مردم افزایش روز به روز قیمت مستقلات و گرایش روز افزون مردم به این سمت ثبت املاک نمود و اهمیت بیشتری پیدا می کند و ثبت این امکان را برای صاحبان اراضی فراهم می آورد تا با ثبت املاک خود هم مالکیت خودشان را تثبیت نمایند و هم با مشخص شدن حریم املاک او مالیات متعلق به دولت مشخص شود. ثبت املاک هم چنین باعث جلوگیری از کشمکش و نزاع بین مردم می شود با این حال مواردی مشاهده می شود که مردم بدون ثبت املاک خود و بیع مربوط به این اموال به صورت عادی به این کشمکش دامن زده و گاها افراد سود جو نیز با انجام معاملات معارض حقوق مردم را پایمال می کنند. قانونگذار برای حل مشکل و در جهت سامان دادن به اراضی قولنامه ای اقدام به تصویب قانون تعیین تکلیف ثبتی اراضی روستایی فاقد سند رسمی نمود تا متقاضیان دریافت سند رسمی بتوانند با توسل به این قانون اقدام به دریافت سند مالکیت نمایند .قانون فوق الذکر برای دریافت سند مالکیت شرایطی نظیر فوت مالک رسمی یا یکی از ورثه ، عدم دسترسی به مالکین مشاعی ، عدم دسترسی به مالک رسمی و یا مفقود الاثر بودن او و عدم دسترسی به یک نفر از ورثه را برای اخذ سند معین کرده ، هم چنین تعدادی از اراضی را جزء مستثنیات ذکر کرده که اشخاص نمی توانند تقاضای ثبت این اراضی را نمایند. شرایط صدور برای اراضی کشاورزی شامل: املاک ثبت شده وضعیت فزیکی و تعیین مشخصات ثبتی املاک، ثبت نام در سامانه الکترونیکی مسکن، تصمیمات و آراء هیات حل اختلاف و... است. لذا موانع زیادی پیش روی صدور سند مالکیت برای اراضی روستایی وجود دارد که از جمله آن می توان؛ پراکندگی اراضی روستایی، کوچک بودن اندازه ی بهره برداریها، عدم یکپارچگی در اراضی روستایی و وجود املاک اراضی ملی و دولتی در حریم روستاها و... نام برد در جریان ثبت پاسخ به این سوالات نیاز به بررسی قوانینی دارد که در طول سالیان متمادی تصویب گردیده است از جمله قوانین موثر می توان به قانون مدنی ، قانون ثبت هم چنین مواد ۱۴۷و ۱۴۸ اصلاحی قانون ثبت اشاره کرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول کلیات

مقدمه

۱– بیان مساله

۲– اهمیت تحقیق

۳–پیشینه تحقیق

۴– سوالات تحقیق:

۵– فرضیه های تحقیق:

۶– اهداف تحقیق

۷– روش تحقیق

۸–ساختار تحقیق

۱–۱ پیشینه تاریخی

۱–۱ –۱ صدور اسناد مالکیت بعد از قانون ثبت اجباری

۱–۱ –۲ صدور اسناد مالکیت مطابق قوانین اصلاحی ثبت

۱–۱ –۳ صدور اسناد در قانون تعیین تکلیف اراضی فاقد سند رسمی

۱–۲ مفهوم سند

۱–۳ اقسام سند مالکیت

۱–۴ مراحل ثبت املاک

۱–۴–۱ روش ثبت عادی و اجباری

۱–۴–۲ اجرای مقدمات ثبت املاک

۱–۴–۳ املاک غیر قابل ثبت

۱–۵ تعریف روستا

۱–۶ اراضی روستایی

۱–۷ تعریف اراضی و انواع آن

۱–۷–۱ تعریف اراضی

۱–۷–۲ تقسیم بندی اراضی

۱–۷–۲ –۱ اراضی انفال

۱–۷–۲ –۲ اراضی موات

۱–۷–۲ –۳ اراضی بایر

۱–۷–۲ –۴ اراضی دایر

۱–۷–۲ –۵ اراضی فیی

۱–۷–۲ –۶ اراضی مفتوح العنوه

۱–۷–۲ –۷ اراضی طوع و صلح

۱–۷–۲ –۸ اراضی خراجی

۱–۷–۲ –۹ اراضی مباح

۱–۷–۲ –۱۰ اراضی اوقافی، اثلاث باقیه و احباس دایم

۱–۷–۳ تقسیم بندی اراضی از جهت نوع بهره برداری

۱–۷–۳ –۱ اراضی متروکه

۱–۷–۳ –۲ اراضی عمومی

۱–۷–۳ –۳ اراضی دولتی

۱–۷–۳ –۴ اراضی جنگلی ( جنگل تکامل نیافته)

۱–۷–۳ –۴ –۱ جنگل

۱–۷–۳ –۴ –۲ مرتع

۱–۷–۳ –۴ –۳ بیشه

۱–۷–۳ –۵ اراضی ساحلی

۱–۷–۳ –۵ –۱ اراضی مجاور ساحلی

۱–۷–۳ –۵ –۲ اراضی مستحدثه

۱–۷–۴ سایر اراضی عرفی

۱–۷–۴–۱ باغ

۱–۷–۴–۲ اراضی بیابانی

۱–۷–۴–۳ اراضی موات حریم ده

۱–۷–۴–۴ اراضی آیش (زمین کشتخوان)

۱–۷–۴–۵ اراضی مفروزی

۱–۷–۴–۶ اراضی مشاعی

۱–۷–۴–۷ اراضی دیم کار

۱–۷–۴–۸ اراضی کشت موقت

فصل دوم روند ثبت املاک و صدور اسناد مالکیت در اجرای ثبت عمومی

۲–۱ انجام عملیات مقدماتی ثبت

۲–۱–۱ ارسال اظهارنامه و درخواست ثبت ملک

۲–۱–۲ انتشار آگهی های نوبتی

۲–۱–۳ رسیدگی به اعتراضات

۲–۱–۴ تحدید حدود املاک

۲–۱–۵ انتشار آگهی تحدیدی

۲–۱–۶ انجام عملیات تحدید حدود عمومی

۲–۱–۷ انجام تحدید حدود اختصاصی

۲–۲ صدور سند مالکیت

۲–۲–۱ صدور اسناد مالکیت املاک جاری (موضوع ماده

ق ث)

۲–۲–۲ روش ثبت و صدور اسناد مالکیت ثبت شده (موضوع ماده

ق ث) ۵۰ ۲–۲–۳ صدور سند مالکیت المثنی

۲–۲–۴ صدور اسناد مالکیت مشاعی

۲–۲–۵ صدور اسناد مالکیت تعویضی

۲–۲–۶ صدور اسناد تجمیعی

فصل سوم شرایط صدور اسناد اراضی روستایی

۳–۱ مصادیق سند مالکیت اراضی روستایی

۳–۱–۱ صدور سند مالکیت به نام ورثه :

۳–۱–۲ صدور سند به نام موصی له :

۳–۱–۳ صدور سند برای موقوفات عام:

۳–۱–۴ صدور سند به استناد حکم دادگاه :

۳–۱–۵ صدور سند مالکیت اجرایی :

۳–۱–۶ صدور سند مالکیت برای املاک تفکیکی

۳–۱–۷ صدور سند مالکیت برای قنوات :

۳–۱–۸ سند مالکیت اعیانی :

۳–۱–۹ صدور سند مالکیت تجمیعی :

۳–۱–۱۰ صدور سند مالکیت مشاعی

۳–۱–۱۱ صدور سند مالکیت بنام دولت :

۳–۱–۱۲ صدور سند مالکیت اراضی موضوع قانون اصلاحات ارضی :

۳–۱–۱۳ صدور سند مالکیت المثنی :

۳–۲ شرایط صدور اسناد اراضی روستایی در اجرای مقررات ثبت عمومی

۳–۲–۱ وضعیت ثبتی املاک و نحوه و تشریفات انتقال آنها

۳–۲–۲ املاک مجهول المالک روستایی

۳–۲–۳ تشریفات و نحوه نقل و انتقال املاک مجهول المالک روستایی

۳–۲–۴ تثبیت مالکیت پس از انتقال

۳–۲–۵ املاک از قلم افتاده در ثبت اراضی روستایی

۳–۲–۶ املاک جاری در اراضی روستایی

۳–۲–۶–۱ تشریفات و نحوه انتقال املاک جریانی روستاها

۳–۲–۶–۲ تثبیت مالکیت متقاضی ثبت پس از انتقال

۳–۲–۷ املاک ثبت شده در روستاها

۳–۳ شرایط صدور اسناد اراضی روستایی در اجرای قانون ساماندهی

۳–۳–۱ اظهار نظر کارشناسی

۳–۳–۲ پرداخت هزینه های صدور اسناد روستایی

۳–۳–۳ تهیه نقشه های مصوب

۳–۳–۴ صدور رای هییت حل اختلاف

۳–۳–۴–۱اعتراض به تصمیمات هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۲ ترکیب اعضای هییت حل اختلاف

۳–۳–۴–۳ تشکیلات اداری هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۴ نحوه رسیدگی به تقاضا در هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۵ انواع تصمیمات و نظریات و آرای صادره هیات حل اختلاف قانون ساماندهی

– صدور رای به تنظیم سند مالکیت اعیان احداثی بر روی زمین موقوفه بنام متصرف

– صدور رای به دادن سند مالکیت بنام متصرف

۳–۳–۴–۶ نحوه ابلاغ نظریات و آرای صادره از هیات رسیدگی حل اختلاف ساماندهی

۳–۳–۵ ثبت در سامانه ثبت الکترونیکی پذیرش درخواست

۳–۳–۶ صدور اسناد مالکیت اماکن روستایی

۳–۴ شرایط صدور اسناد مالکیت اراضی روستایی در اجرای مقررات مواد

و ۱۴۸

۳–۴–۱ اراضی روستایی در مقررات مواد ،۱۴۷

اصلاحی قانون ثبت مصوب

۳–۴–۱–۱ وضعیت فیزیکی و تعیینی املاک موضوع قانون

۳–۴–۱–۲ تعیین مشخصات و جریان ثبتی املاک مورد تقاضا

۳–۴–۱–۳ اراضی واگذاری شوراهای اسلامی روستاها به جهاد سازندگی

۳–۴–۱–۴ فوت مالک ثبتی ملک توسط مورثین بدون اخذ گواهی انحصار وراثت

۳–۴–۱–۵ اعتراض به ملک در جریان عملیات مقدماتی ثبت

۳–۴–۱–۶ عرصه های وقفی

۳–۴–۱–۷ رسیدگی خارج از نوبت

۳–۴–۱–۸ درخواستهای توافقی

۳–۴–۱–۹ رفع اختلاف در تحدید حدود

۳–۴–۱–۱۰ تقویم اراضی مزروعی در ثبت روستاها

۳–۴–۱–۱۱ ثبت حق اعیانی و رعایا

۳–۴–۱–۱۲ تنظیم اظهارنامه در قراء خورده مالک مفروز

۳–۴–۱–۱۳ توزیع اظهار نامه در قریه خورده مالک

۳–۴–۱–۱۴ تنظیم اظهارنامه در روستاها

۳–۴–۱–۱۵ تحدید حدود در روستاها

۳–۴–۱–۱۶ قنوات در قراء خورده مالک

فصل چهارم موانع صدور اسناد مالکیت در اراضی روستایی

۴–۱ موانع ساختاری در نظام اراضی روستاها

۴–۱–۱ پراکندگی اراضی

۴–۱–۲ کوچک بودن اندازه بهره برداریها

۴–۱–۳ قطعه قطعه بودن اراضی

۴–۱–۴ اختلاف در نظام حقوقی و بهره برداری

۴–۱–۵ وجود املاک و اراضی ورثه ای

۴–۱–۶ عدم مدیریت یکپارچه منابع

۴–۱–۷ نبود هماهنگی در مدیریت بهره برداری از منابع آبی کشور

۴–۱–۸ موانع مربوط به احیاء جنگل و مرتع و دیم زارهای کم بازده

۴–۱–۹ عدم یکپارچگی در اراضی روستایی

۴–۱–۱۰ عدم مدیریت واحد در روستاها

۴–۲ سایر موانع صدور سند مالکیت اراضی روستایی

۴–۲–۱ ابهام در اسناد انتقالات روستاها

۴–۲–۲ خلل در مقدمات صدور سند مالکیت

۴–۲–۳ وقوع اشتباه هویتی

۴–۲–۴ سهوقلم در اسناد انتقال اراضی روستایی

۴–۲–۵ انجام معاملات فضولی

۴–۲–۶ انجام معاملات معارض

۴–۲–۷ وجود وصیت نامه های مکرر

۴–۲–۸ موانع بعد از صدور سند مالکیت

۴–۲–۹ عدم اجرای کاداستر و حد نگاری در اراضی روستایی

فصل پنجم نتیجه گیری وپیشنهادها

۵–۱ نتیجه گیری

۵–۲ پیشنهادها

منابع

فصل اول کلیات

مقدمه

۱– بیان مساله

۲– اهمیت تحقیق

۳–پیشینه تحقیق

۴– سوالات تحقیق:

۵– فرضیه های تحقیق:

۶– اهداف تحقیق

۷– روش تحقیق

۸–ساختار تحقیق

۱–۱ پیشینه تاریخی

۱–۱ –۱ صدور اسناد مالکیت بعد از قانون ثبت اجباری

۱–۱ –۲ صدور اسناد مالکیت مطابق قوانین اصلاحی ثبت

۱–۱ –۳ صدور اسناد در قانون تعیین تکلیف اراضی فاقد سند رسمی

۱–۲ مفهوم سند

۱–۳ اقسام سند مالکیت

۱–۴ مراحل ثبت املاک

۱–۴–۱ روش ثبت عادی و اجباری

۱–۴–۲ اجرای مقدمات ثبت املاک

۱–۴–۳ املاک غیر قابل ثبت

۱–۵ تعریف روستا

۱–۶ اراضی روستایی

۱–۷ تعریف اراضی و انواع آن

۱–۷–۱ تعریف اراضی

۱–۷–۲ تقسیم بندی اراضی

۱–۷–۲ –۱ اراضی انفال

۱–۷–۲ –۲ اراضی موات

۱–۷–۲ –۳ اراضی بایر

۱–۷–۲ –۴ اراضی دایر

۱–۷–۲ –۵ اراضی فیی

۱–۷–۲ –۶ اراضی مفتوح العنوه

۱–۷–۲ –۷ اراضی طوع و صلح

۱–۷–۲ –۸ اراضی خراجی

۱–۷–۲ –۹ اراضی مباح

۱–۷–۲ –۱۰ اراضی اوقافی، اثلاث باقیه و احباس دایم

۱–۷–۳ تقسیم بندی اراضی از جهت نوع بهره برداری

۱–۷–۳ –۱ اراضی متروکه

۱–۷–۳ –۲ اراضی عمومی

۱–۷–۳ –۳ اراضی دولتی

۱–۷–۳ –۴ اراضی جنگلی ( جنگل تکامل نیافته)

۱–۷–۳ –۴ –۱ جنگل

۱–۷–۳ –۴ –۲ مرتع

۱–۷–۳ –۴ –۳ بیشه

۱–۷–۳ –۵ اراضی ساحلی

۱–۷–۳ –۵ –۱ اراضی مجاور ساحلی

۱–۷–۳ –۵ –۲ اراضی مستحدثه

۱–۷–۴ سایر اراضی عرفی

۱–۷–۴–۱ باغ

۱–۷–۴–۲ اراضی بیابانی

۱–۷–۴–۳ اراضی موات حریم ده

۱–۷–۴–۴ اراضی آیش (زمین کشتخوان)

۱–۷–۴–۵ اراضی مفروزی

۱–۷–۴–۶ اراضی مشاعی

۱–۷–۴–۷ اراضی دیم کار

۱–۷–۴–۸ اراضی کشت موقت

فصل دوم روند ثبت املاک و صدور اسناد مالکیت در اجرای ثبت عمومی

۲–۱ انجام عملیات مقدماتی ثبت

۲–۱–۱ ارسال اظهارنامه و درخواست ثبت ملک

۲–۱–۲ انتشار آگهی های نوبتی

۲–۱–۳ رسیدگی به اعتراضات

۲–۱–۴ تحدید حدود املاک

۲–۱–۵ انتشار آگهی تحدیدی

۲–۱–۶ انجام عملیات تحدید حدود عمومی

۲–۱–۷ انجام تحدید حدود اختصاصی

۲–۲ صدور سند مالکیت

۲–۲–۱ صدور اسناد مالکیت املاک جاری (موضوع ماده

ق ث)

۲–۲–۲ روش ثبت و صدور اسناد مالکیت ثبت شده (موضوع ماده

ق ث) ۵۰ ۲–۲–۳ صدور سند مالکیت المثنی

۲–۲–۴ صدور اسناد مالکیت مشاعی

۲–۲–۵ صدور اسناد مالکیت تعویضی

۲–۲–۶ صدور اسناد تجمیعی

فصل سوم شرایط صدور اسناد اراضی روستایی

۳–۱ مصادیق سند مالکیت اراضی روستایی

۳–۱–۱ صدور سند مالکیت به نام ورثه :

۳–۱–۲ صدور سند به نام موصی له :

۳–۱–۳ صدور سند برای موقوفات عام:

۳–۱–۴ صدور سند به استناد حکم دادگاه :

۳–۱–۵ صدور سند مالکیت اجرایی :

۳–۱–۶ صدور سند مالکیت برای املاک تفکیکی

۳–۱–۷ صدور سند مالکیت برای قنوات :

۳–۱–۸ سند مالکیت اعیانی :

۳–۱–۹ صدور سند مالکیت تجمیعی :

۳–۱–۱۰ صدور سند مالکیت مشاعی

۳–۱–۱۱ صدور سند مالکیت بنام دولت :

۳–۱–۱۲ صدور سند مالکیت اراضی موضوع قانون اصلاحات ارضی :

۳–۱–۱۳ صدور سند مالکیت المثنی :

۳–۲ شرایط صدور اسناد اراضی روستایی در اجرای مقررات ثبت عمومی

۳–۲–۱ وضعیت ثبتی املاک و نحوه و تشریفات انتقال آنها

۳–۲–۲ املاک مجهول المالک روستایی

۳–۲–۳ تشریفات و نحوه نقل و انتقال املاک مجهول المالک روستایی

۳–۲–۴ تثبیت مالکیت پس از انتقال

۳–۲–۵ املاک از قلم افتاده در ثبت اراضی روستایی

۳–۲–۶ املاک جاری در اراضی روستایی

۳–۲–۶–۱ تشریفات و نحوه انتقال املاک جریانی روستاها

۳–۲–۶–۲ تثبیت مالکیت متقاضی ثبت پس از انتقال

۳–۲–۷ املاک ثبت شده در روستاها

۳–۳ شرایط صدور اسناد اراضی روستایی در اجرای قانون ساماندهی

۳–۳–۱ اظهار نظر کارشناسی

۳–۳–۲ پرداخت هزینه های صدور اسناد روستایی

۳–۳–۳ تهیه نقشه های مصوب

۳–۳–۴ صدور رای هییت حل اختلاف

۳–۳–۴–۱اعتراض به تصمیمات هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۲ ترکیب اعضای هییت حل اختلاف

۳–۳–۴–۳ تشکیلات اداری هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۴ نحوه رسیدگی به تقاضا در هیات حل اختلاف

۳–۳–۴–۵ انواع تصمیمات و نظریات و آرای صادره هیات حل اختلاف قانون ساماندهی

– صدور رای به تنظیم سند مالکیت اعیان احداثی بر روی زمین موقوفه بنام متصرف

– صدور رای به دادن سند مالکیت بنام متصرف

۳–۳–۴–۶ نحوه ابلاغ نظریات و آرای صادره از هیات رسیدگی حل اختلاف ساماندهی

۳–۳–۵ ثبت در سامانه ثبت الکترونیکی پذیرش درخواست

۳–۳–۶ صدور اسناد مالکیت اماکن روستایی

۳–۴ شرایط صدور اسناد مالکیت اراضی روستایی در اجرای مقررات مواد

و ۱۴۸

۳–۴–۱ اراضی روستایی در مقررات مواد ،۱۴۷

اصلاحی قانون ثبت مصوب

۳–۴–۱–۱ وضعیت فیزیکی و تعیینی املاک موضوع قانون

۳–۴–۱–۲ تعیین مشخصات و جریان ثبتی املاک مورد تقاضا

۳–۴–۱–۳ اراضی واگذاری شوراهای اسلامی روستاها به جهاد سازندگی

۳–۴–۱–۴ فوت مالک ثبتی ملک توسط مورثین بدون اخذ گواهی انحصار وراثت

۳–۴–۱–۵ اعتراض به ملک در جریان عملیات مقدماتی ثبت

۳–۴–۱–۶ عرصه های وقفی

۳–۴–۱–۷ رسیدگی خارج از نوبت

۳–۴–۱–۸ درخواستهای توافقی

۳–۴–۱–۹ رفع اختلاف در تحدید حدود

۳–۴–۱–۱۰ تقویم اراضی مزروعی در ثبت روستاها

۳–۴–۱–۱۱ ثبت حق اعیانی و رعایا

۳–۴–۱–۱۲ تنظیم اظهارنامه در قراء خورده مالک مفروز

۳–۴–۱–۱۳ توزیع اظهار نامه در قریه خورده مالک

۳–۴–۱–۱۴ تنظیم اظهارنامه در روستاها

۳–۴–۱–۱۵ تحدید حدود در روستاها

۳–۴–۱–۱۶ قنوات در قراء خورده مالک

فصل چهارم موانع صدور اسناد مالکیت در اراضی روستایی

۴–۱ موانع ساختاری در نظام اراضی روستاها

۴–۱–۱ پراکندگی اراضی

۴–۱–۲ کوچک بودن اندازه بهره برداریها

۴–۱–۳ قطعه قطعه بودن اراضی

۴–۱–۴ اختلاف در نظام حقوقی و بهره برداری

۴–۱–۵ وجود املاک و اراضی ورثه ای

۴–۱–۶ عدم مدیریت یکپارچه منابع

۴–۱–۷ نبود هماهنگی در مدیریت بهره برداری از منابع آبی کشور

۴–۱–۸ موانع مربوط به احیاء جنگل و مرتع و دیم زارهای کم بازده

۴–۱–۹ عدم یکپارچگی در اراضی روستایی

۴–۱–۱۰ عدم مدیریت واحد در روستاها

۴–۲ سایر موانع صدور سند مالکیت اراضی روستایی

۴–۲–۱ ابهام در اسناد انتقالات روستاها

۴–۲–۲ خلل در مقدمات صدور سند مالکیت

۴–۲–۳ وقوع اشتباه هویتی

۴–۲–۴ سهوقلم در اسناد انتقال اراضی روستایی

۴–۲–۵ انجام معاملات فضولی

۴–۲–۶ انجام معاملات معارض

۴–۲–۷ وجود وصیت نامه های مکرر

۴–۲–۸ موانع بعد از صدور سند مالکیت

۴–۲–۹ عدم اجرای کاداستر و حد نگاری در اراضی روستایی

فصل پنجم نتیجه گیری وپیشنهادها

۵–۱ نتیجه گیری

۵–۲ پیشنهادها

منابع

کلیدواژه ها

• شرایط
• موانع