نظام دموکراتیک مبتنی بر قانون اساسی و مفهوم مشروعیت

عنوان	نظام دموکراتیک مبتنی بر قانون اساسی و مفهوم مشروعیت
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	طیبه اسدآبادی
استاد راهنما	علیرضا دبیرنیا
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه قم

نظام دموکراتیک مبتنی بر قانون اساسی و مفهوم مشروعیت عنوان پایان نامه ای است که توسط طیبه اسدآبادی، با راهنمایی علیرضا دبیرنیا در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

امروزه دموکراسی، به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های توسعه در عصر جدید به شمار می آید. از آنجا که مهم ترین اصول آن شامل نظارت همگانی و برابری سیاسی است، تجربه ی نظام های سیاسی معاصر، گویای این است که یکی از گزینه های مطمین برای تضمین حقوق اساسی شهروندان، استقرار دموکراسی در جامعه است. برای استقرار دموکراسی در هر نظامی، پیش زمینه هایی لازم است که در این پژوهش در قالب ویژگی های دموکراسی آورده شده است. مفهوم مشروعیت با مفهوم قدرت سیاسی در هم تنیده است؛ به نحوی که یکی از مهم ترین ویژگی های نظام های دموکراتیک، برخورداری از مفهوم مشروعیت است که در این پژوهش رابطه ی میان آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده با تبیین مفاهیمی چون نظام سیاسی دموکراتیک و مشروعیت سیاسی ضمن بررسی ویژگی های دموکراسی و مشروعیت به واکاوی آن ها در نظام حقوق بشر و نظام حقوقی ایران با توجه به اصول مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. از پژوهش پیش رو این نتیجه حاصل شد که مهم ترین ویژگی هر نظام سیاسی، تضمین حقوق بنیادین انسان و تنظیم قدرت سیاسی است؛ به نحوی که همواره اراده ی مردم در بالاترین راس قدرت سیاسی قرار گیرد و مهم تر آن که دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی با مفهوم مشروعیت، چه در نظام حقوق بشر و چه در نظام حقوقی ایران که مشروعیت آن مبتنی بر مبانی الهی – مردمی است، نسبت و رابطه ی مستقیم دارد.کلید واژه ها: دموکراسی، نظام دموکراتیک، قانون اساسی، مشروعیت، حقوق بشر.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست تفصیلی مطالب عنوان صفحهمقدمه۱الف) بیان مساله۱ب) سوالات تحقیق۲ج) فرضیه های تحقیق۳د) روش تحقیق۳ه) ضرورت تحقیق۳و) اهداف تحقیق۳ر) پیشینه ی تحقیق۳ز) ساختار کلی۵فصل اول: کلیات (مفاهیم و پیشینه)۶مبحث یکم: مفاهیم لغوی و اصطلاحی۷گفتار اول: مفاهیم لغوی۷۱ نظام۷۲ دموکراسی۸۳ قانون اساسی۹۴ مشروعیت۱۰۵ حقوق بشر۱۱گفتار دوم: مفاهیم اصطلاحی۱۱۱ نظام۱۱۲ دموکراسی۱۳– دموکراسی در مفهوم مدرن۱۷۳ قانون اساسی۱۹۴ مشروعیت۲۱– مفهوم مشروعیت سیاسی۲۲الف) مفهوم مشروعیت در حوزه ی فلسفه ی سیاسی۲۲ب) مفهوم مشروعیت در حوزه ی جامعه شناسی سیاسی۲۳۵ حقوق بشر۲۴مبحث دوم: تاریخچه دموکراسی، قانون اساسی و مشروعیت۲۴گفتار اول: تاریخچه دموکراسی۲۴بند اول: یونان۲۴بند دوم: روم۲۵بند سوم: دوران جدید۲۶الف) انگلستان۲۶ب) آمریکا۲۷ج) فرانسه۲۸گفتار دوم: تاریخچه قانون اساسی۲۹گفتار سوم: تاریخچه مشروعیت۲۹فصل دوم: مبانی، انواع و ویژگی های دموکراسی و مشروعیت۳۲مبحث یکم: مبانی دموکراسی و مشروعیت۳۳گفتار اول: مبانی نظری دموکراسی۳۳بند اول: حقوق طبیعی۳۳بند دوم: لیبرالیسم۳۵بند سوم: مکتب قرارداد اجتماعی۳۵بند چهارم: حقوق بشر۳۶گفتار دوم: مبانی نظری مشروعیت۳۸مبحث دوم: انواع دموکراسی و مشروعیت۳۸گفتار اول: انواع دموکراسی۳۸بند اول: انواع دموکراسی از نظر ارسطو۳۸بند دوم: انواع دموکراسی از لحاظ شکلی۳۹الف) دموکراسی مستقیم۳۹ب) دموکراسی غیرمستقیم۴۰ج) دموکراسی نیمه مستقیم۴۰بند سوم: انواع دموکراسی از لحاظ محتوایی۴۰الف) دموکراسی سوسیالیستی۴۰ب) لیبرال دموکراسی۴۱گفتار دوم: انواع مشروعیت۴۳بند اول: انواع مشروعیت از دیدگاه دیوید استون۴۳الف) مشروعیت ایدیولوژیک۴۳ب) مشروعیت ساختاری۴۳ج) مشروعیت شخصی۴۳بند دوم: انواع مشروعیت از دیدگاه ماکس وبر۴۴مبحث سوم: ویژگی های دموکراسی و مشروعیت۴۶گفتار اول: ویژگی های دموکراسی۴۶۱ قدرت موسِس۴۶۱–۱ لزوم تشکیل مجلس موسِسان۴۷۲–۱ ضرورت تاسیس قانون اساسی۴۷۳–۱ ویژگی های قانون اساسی دموکراتیک۴۸۲ حق مشارکت همگانی و خودگردانی۵۰۳ نمایندگی۵۱۴ انتخابات آزاد و عادلانه۵۳۵ حاکمیت قانون۵۵۶ اصل آزادی۵۸۷ اصل برابری۶۰۸ کثرت گرایی و چندگانگی سیاسی۶۱– احزاب۶۱۹ توزیع خردمندانه ی قدرت۶۲۹–۱ سرشکن کردن قدرت در هیات حاکم۶۳۹–۲ تفکیک وظایف و نهادها۶۳۹–۳ محدودیت مدت تصدی و ادواری بودن مشاغل سیاسی۶۴۱۰ حکومت اکثریت و احترام به حقوق اقلیت۶۵۱۱ نظارت و پاسخگویی۶۷۱۲ جامعه مدنی۷۱گفتار دوم: ویژگی های مشروعیت۷۳– رابطه مشروعیت با حقانیت، مقبولیت، قانونی بودن و اقتدار۷۴فصل سوم: نسبت میان دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی با مشروعیت و حقوق بشر۷۸مبحث یکم: نسبت میان دموکراسی و مشروعیت۷۹گفتار اول: دموکراسی و مشروعیت۷۹بند اول: بنیان های مشروعیت در دموکراسی مدرن۸۱بند دوم: نظریه هابرماس در مورد دموکراسی و مشروعیت۸۲گفتار دوم: نتایج سیاسی مشروعیت۸۴گفتار سوم: زوال مشروعیت۸۵مبحث دوم: دموکراسی و حقوق بشر۸۶گفتار اول: نسبت میان دموکراسی و حقوق بشر۸۷گفتار دوم: شاخصه های مهم دموکراسی در نظام حقوق بشر۹۱۱ حق تعیین سرنوشت در اسناد حقوق بشری۹۱الف) حق تعیین سرنوشت در منشور ملل متحد۹۲ب) حق تعیین سرنوشت در منشور بین المللی حقوق بشر۹۲۲ اصل آزادی۹۳۳ اصل برابری۹۵– مهم ترین اقسام برابری در حقوق انسانی در اعلامیه جهانی حقوق بشر۹۶الف) برابری در برابر قانون و آیین نامه ها و نظامات اداری۹۶ب) برابری در برابر دادگاه ها و بهره مندی از خدمات عمومی۹۶گفتار سوم: اصول مشروعیت بر اساس مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر۹۶فصل چهارم: بررسی دموکراسی، مشروعیت و جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران۹۸مبحث یکم: مفهوم دموکراسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران۹۹گفتار اول: تاریخچه ی سیر و تحول دموکراسی در انقلاب مشروطه ایران۹۹گفتار دوم: شاخصه ها و ویژگی های دموکراسی مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران۱۰۱۱ قدرت موسِس در قانون اساسی۱۰۲۲ حق مشارکت همگانی و خودگردانی۱۰۳۳ نمایندگی۱۰۵۴ انتخابات آزاد و عادلانه۱۰۶۵ حاکمیت قانون۱۰۷۶ آزادی۱۰۸۶–۱ آزادی حیات و ملزومات آن۱۱۰۶–۲ آزادی شغل۱۱۰۶–۳ آزادی مطبوعات و رسانه های گروهی۱۱۱۶–۴ آزادی تشکیل اجتماعات و راهپیمایی ها۱۱۲۷ اصل برابری۱۱۳۸ کثرت گرایی و چندگانگی سیاسی۱۱۴– سازمان های غیردولتی۱۱۴۹ تفکیک قوا۱۱۵۱۰ حکومت اکثریت و احترام به حقوق اقلیت۱۱۷۱۱ نظارت و پاسخگویی۱۱۸گفتار سوم: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و معیارهای حقوق بشری۱۲۱مبحث دوم: مفهوم مشروعیت در نظام جمهوری اسلامی ایران۱۲۱– نظریات راجع به مبنای مشروعیت و نقش مردم در نظام جمهوری اسلامی ایران۱۲۲الف) نقش مردم به عنوان ملاک موثر در مشروعیت دولت۱۲۲ب) نقش مردم در کارآمدی حکومت۱۲۲نتیجه گیری۱۲۴فهرست منابع و مآخذ۱۲۶الف) کتاب ها۱۲۶۱ کتاب های فارسی۱۲۶۲ کتاب های لاتین۱۳۲ب) مقاله ها۱۳۲ج) رساله ها و پایان نامه ها۱۳۹د) قوانین۱۴۱

کلیدواژه ها

• دموکراسی
• نظام دموکراتیک
• قانون اساسی
• مشروعیت
• حقوق بشر.