رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی 1392

عنوان	رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	صادق نوریان
استاد راهنما	سعید قماشی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه کاشان

رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط صادق نوریان، با راهنمایی سعید قماشی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کاشان دفاع گردید.

چکیده

اصلاح و درمان یکی از رویکردهای شناخته شده در دانش جرم شناسی است که هم زمان با پیدایش این دانش در پایان سده نوزدهم میلادی پدید آمده است. این رویکرد در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ خورشیدی نیز به روشنی چهره نموده است. اصلاح و درمان در دو منبع اصلی فقه امامیه یعنی قرآن و نهج البلاغه دارای پیشینه است. روی آوری قانون گذار به رویکرد اصلاح و درمان در تعریف تعزیرات بسیار نمایان است. برخی نوآوری های این قانون آشکارا جنبه ای اصلاحی و درمانی دارند که از آن جمله می توان به مجازات های جایگزین حبس، نظام نیمه آزادی، حبس الکترونیکی و تعویق صدور حکم اشاره نمود. هم چنین برخی مکان های اصلاحی همانند زندان ها، کانون های اصلاح و تربیت و نیز مراکز مراقبت پس از خروج زندانیان نیز دارای ویژگی های اصلاح و درمان هستند. افزون بر این، در هریک از گونه های مجازات های حدی، قصاص، دیات و تعزیرات نیز می توان وجود رویکردهای اصلاح و درمان را بررسی کرد. این رویکرد خود به درمان های روانی، پزشکی، شناختی و اجتماعی تقسیم شده و دارای اهدافی همانند پیشگیری از تکرار جرم و بازجامعه پذیرسازی بزه کاران است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

کلیات تحقیق ۱

بیان مسیله ۱

اهمیت و ضرورت تحقیق ۶

اهداف تحقیق ۶

هدف کلی: ۶

هدف جزیی ۶

سوالات تحقیق ۷

سوالات فرعی ۷

روش تحقیق ۷

۱–۱– مقدمه ۱۰

۱–۲– مفهوم شناسی ۱۰

۱–۲–۱–تعریف ۱۲

۱–۲–۱–۱– تعریف لغوی ۱۲

۱–۲–۱–۲– تعریف اصطلاحی ۱۲

۱–۳–پیشینه ۱۴

۱–۳–۱– اصلاح و درمان در پژوهش های انجام شده ۱۴

۱–۳–۲– اصلاح بزهکاران در دین اسلام ۱۶

۱–۴– مبانی رویکرد اصلاح و درمان ۱۸

۱–۴–۱– مبانی انسانشناختی ۱۸

۱–۴–۲– مبانی جرمشناختی ۱۹

۲–۱–مقدمه ۲۲

۲–۲– نهادهای اصلاحی در نظام عدالت کیفری ۲۲

۲–۳– مکان های اصلاحی در قانون مجازات اسلامی ۲۲

۲–۳–۱– زندان ۲۳

۲–۳–۲– بند دوم–کانون های اصلاح وتربیت ۲۵

۲–۴– سیاست اصلاح مجرمین در قلمرو جرایم ومجازات ها ۳۰

۲–۴–۱– مصادیق اصلاح مجرمین در جرایم ومجازات های حدی ۳۰

۲–۴–۱–۱– زنا ۳۱

۲–۴–۱–۲– لواط ۳۳

۲–۴–۱–۳– تفخیذ ۳۵

۲–۴–۱–۵– قوادی ۳۶

۲–۴–۱–۶– قذف ۳۷

۲–۴–۱–۷– سب نبی ۳۷

۲–۴–۱–۸– مصرف مسکر ۳۸

۲–۴–۱–۹– سرقت ۳۹

۲–۴–۱–۱۰– محاربه ۴۰

۲–۴–۱–۱۱– بغی وافساد فی الارض ۴۰

۲–۴–۲– اصلاح مجرمین در جرایم ومجازات های مستوجب قصاص ۴۲

۲–۴–۲–۱– قصاص نفس ۴۳

۲–۴–۲–۲– قصاص عضو ۴۳

۲–۴–۳– اصلاح مجرمین در جرایم ومجازات های مستوجب دیه ۴۴

۲–۴–۴–اصلاح مجرمین در مجازات های تعزیری وبازدارنده ۴۵

۲–۴–۴–۱– مجازات های جایگزین حبس ۴۶

۲–۴–۴–۲– تعلیق اجرای مجازات ۴۹

۲–۳–۴–۳– تعویق صدور حکم ۵۱

۲–۴–۴–۴– نظام نیمه آزادی ۵۴

۲–۴–۴–۵– آزادی مشروط ۵۷

۲–۴–۴–۶–حبس الکترونیکی ۵۸

۲–۴–۴–۷– پذیرش توبه و عفومجرم ۶۰

۲–۴–۴–۷–۱– پاسداشت کرامت انسانی توبه کننده ۶۲

۲–۴–۴–۷–۲– نقش توبه در راهبردهای اصلاح و درمان بزه کاران ۶۳

۲–۴–۴–۸– سقوط مجازات به سبب شبهه ۶۴

فصل سوم ۶۵

ارزیابی رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی ۶۵

۳–۲–گونههای رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی ۶۶

۳–۲–۱– درمان شناختی ۶۶

۳–۲–۲– درمان روانی ۶۷

۳–۲–۳– درمان پزشکی ۶۸

۳–۲–۴– درمان اجتماعی ۶۹

۳–۳– اهداف رویکرد اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی ۷۱

۳–۳–۱– پاسداشت کرامت انسانی بزهکاران ۷۲

۳–۳–۲– پیشگیری از تکرار جرم ۷۵

نتیجهگیری ۷۷

منابع ۷۹

کلیدواژه ها

• اصلاح و درمان
• قانون مجازات اسلامی
• بزهکار
• تعلیق مجازات
• آموزش بزهکاران
• توانبخشی
• مجازات