عدالت ترمیمی در قانون تعزیرات

عنوان	عدالت ترمیمی در قانون تعزیرات
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	حشمت اله فرخنده
استاد راهنما	محمدرضا ظفری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه پیام نور استان سمنان

عدالت ترمیمی در قانون تعزیرات عنوان پایان نامه ای است که توسط حشمت اله فرخنده، با راهنمایی محمدرضا ظفری در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان سمنان دفاع گردید.

چکیده

عدالت ترمیمی درصدد است که کلیه طرفین درگیر در جرم را در این فرآیند مشارکت دهد. نقش بزه دیدگان در فرایند عدالت کیفری همواره طی تحولات صورت پذیرفته در نظام کیفری روشن تر شده است به گونه ای که رویکرد حقوق کیفری مجرم مدار به ندرت به سوی حقوق کیفری بزه دیده مدار سوق داده شده است. این مورد شاید به دلیل سهم انکارناپذیر بزه دیده و لازمه توجه به آن جهت تحقق هرچه بیشتر عدالت کیفری و لازم بودن تلاش برای فراهم کردن آرامش خاطر و ارضای نیازهای بزه دیده گان از جرم می باشد. طبق همین رویکرد عدالت ترمیمی با تاکید بر فراهم نمودن امکانات جبران خسارت از بزه دیدگان و به یاری طلبیدن جامعه مدنی در کنار دولت و برگرفته از فقه و نظریات حقوقدانان و جامعه شناسان در صدد کاهش اثرات جرم می باشد. روح مکتب عدالت ترمیمی در قواعد فقهی نیز شایسته توجه است که نشان از اهمیت اسلام به بزه دیده از مال بزه کار یا وراث او و یا از بیت المال در صدد جلوگیری از تضییع گشتن حقوق بزه دیده می باشد بطوری که نتیجه های تحقیق نشان از این موضوع دارد که تمسک به عدالت ترمیمی هرگز نفع کننده رویکرد بزه دیده مداری و ترمیم گرایی نیست و سقوط مجازات مجرم هیچ اثری در حقوق بزه دیده نخواهد داشت فلذا جهت بررسی این مهم با مطابقت عدالت ترمیمی با برخی نهادهای فقهی و حقوقی به سوالات مرتبط با پژوهش پاسخ داده خواهد شد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

۱ فصل اول: طرح کلی پژوهش

۱–۱ مقدمه:

۱–۱–۱ بیان مساله

۱–۲ اهمیت و ضرورت تحقیق

۱–۳ سوابق تحقیق

۱–۴ اهداف تحقیق

۱–۴–۱ اهدف اصلی:

۱–۴–۲ اهداف فرعی:

۱–۵ سوالات تحقیق

۱–۶ فرضیات تحقیق

۱–۷ جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق

۱–۷–۱ روش تحقیق:

۱–۸ ساختارتحقیق ۶

فصل دوم: مفاهیم و پیشینه

۱–۲ مبحث اول: مفاهیم

۱–۱–۲ گفتار اول: مفهوم عدالت

۲–۲ گفتار دوم: بحث عدالت کیفری

۲–۳ گفتار سوم: مفهوم عدالت ترمیمی

۱–۳–۲ بند اول:عدالت ترمیمی از دیدگاه مفهومی

۲–۳–۲ بند دوم: مفهوم اصطلاحی عدالت ترمیمی

۲–۴ گفتار چهارم: تعاریف اصطلاحات مرتبط

۱–۴–۲ بند اول: تعریف سازش

۲–۴–۲ بند دوم: مفهوم سیاست جنایی

۳–۴–۲ بند سوم: تعریف خشونت

۵–۲ بند چهارم: تعریف میانجیگری

۶–۲ بند پنجم: بزهکاری

۷–۲ مبحث دوم: پیشینه جهت گیری ترمیمی ازدیدگاه قوانین مصوب تاسال ۱۳۹۲

۱–۷–۲ گفتار اول: شکل عدالت ترمیمی پیش ازانقلاب درقوانین کیفری

۲–۷–۲ گفتار دوم: جهت گیری های ترمیمی قانون مدار پس ازظهورانقلاب تا سال ۱۳۹۲ ۳۶

فصل سوم: مکاتب کیفری وعدالت ترمیمی

۳–۱ مبحث اول: نظریات کیفری وپیدایش جهت گیری عدالت ترمیمی در مکاتب کیفری

۱–۱–۳ گفتار اول: مکاتب کیفری جرم محور

۳–۱–۲ گفتار دوم: مکاتب کیفری مجرم محور

۳–۱–۳ گفتار سوم: مکاتب کیفری بزهکاری محور

۴–۱–۳ گفتار چهارم: مکتب کیفری بزه دیده محور

۳–۲ مبحث دوم: عدالت ترمیمی در مکاتب جرم شناسی

۳–۲–۱ گفتار اول: عدالت ترمیمی بارویکرد عدالت کیفری

۲–۲–۳ گفتار دوم: الگوی دادرسی بزه دیده – بزهکارمحور در مقایسه با نظام عدالت کیفری

۳–۲–۳ گفتار سوم: الگوهای دادرسی بزه دیده – بزهکار محور در سیاست جنایی ۶۰

فصل چهارم:ادله فقهی و حقوقی عدالت ترمیمی

۴–۱ مبحث اول: بررسی ادله فقهی در باب عدالت ترمیمی

۴–۱–۱ گفتار اول: عدالت ترمیمی و قاعده لایبطل

۴–۱–۲ گفتار دوم: قاعده اضطرار

۴–۱–۳ گفتار سوم: قاعده جب توبه و سقوط مجازات

۴–۱–۴ گفتار چهارم: قاعده درا

۴–۱–۵ گفتار پنجم: دیدگاه نهادهای فقهی نسبت به رویکردعدالت ترمیمی

۴–۲ مبحث دوم: عدالت ترمیمی در حقوق ایران

۱–۲–۴گفتار اول: مصادیق عدالت ترمیمی در دادرسی اطفال

۴–۲–۲ گفتار دوم: مصادیق عدالت ترمیمی در دادرسی نوجوانان طبق فصل دهم ق م ا ،سال ۱۳۹۲

۳–۴ مبحث سوم: نگاهی به عدالت ترمیمی ،ضمن جهت گیری درمراحل دادرسی

۱–۳–۴ گفتار اول:موضع گیری نهادهای ترمیمی دادرسی تا پیش از تعیین پاسخ

۲–۳–۴ گفتار دوم: موضع گیری نهادهای ترمیمی دادرسی، پس از تعیین پاسخ

۴–۴ مبحث چهارم: عدالت ترمیمی درمجازات های تعزیری

۴–۴–۱ گفتار اول: بررسی جایگاه عدالت ترمیمی، در مجازاتهای حدی

۴–۴–۲ گفتار دوم: اصل دفع حدود به وسیله شبهات

۴–۴–۳ گفتار سوم: بررسی جایگاه عدالت ترمیمی در مجازات قصاص

۴–۴–۴ گفتار چهارم:نقش عدالت ترمیمی درباب دیات ۱۱۰

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد

۵–۱ نتیجه گیری

۵–۲ پیشنهادات ۱۱۵

منابع

کلیدواژه ها

• عدالت ترمیمی
• تعزیرات
• بزه دیده مدار
• میانجیگیری