نظریه شماره 7/97/1759 مورخ 1397/12/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین نوع جنایت در حالت مهدورالدم بودن قاتل و مقتول و تعیین مجازات معاون در این جنایت
 | چکیده این نظریه توسط هوش مصنوعی تولید شده است و هنوز توسط پژوهشگران ویکی حقوق بررسی نشده است. |
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۷/۱۷۵۹ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۶–۱۸۶/۱–۲۰۸۶ |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۷/۱۲/۲۱ |
| موضوع نظریه | حقوق جزا |
| محور نظریه | قتل عمد و شبه عمد |
نظریه شماره ۷/۹۷/۱۷۵۹ مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین نوع جنایت در حالت مهدورالدم بودن قاتل و مقتول و تعیین مجازات معاون در این جنایت: در این نظریه، سوالات متعددی پیرامون مادههای ۲۹۴ و ۳۰۳ قانون مجازات اسلامی مطرح شدهاست، بهخصوص در مورد اینکه اگر قاتل و مقتول هر دو مهدورالدم باشند، نوع جنایت عمدی است یا شبهعمدی. نظریه بیان میکند که اگر مقتول مهدورالدم باشد، قتل عمدی تلقی میشود ولی قصاص ندارد و با توجه به مادههای ۶۱۲ و ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی، مجازات متفاوتی اعمال میشود. همچنین اگر مرتکب اشتباها با اعتقاد به مهدورالدم بودن به جنایت دست زده و مقتول مشمول ماده ۳۰۲ نباشد، قتل از نوع شبهعمد شناخته میشود. برای معاون در این جنایات نیز بر اساس مواد ۱۲۷ و ۳۰۳ قانون مجازات اسلامی، مجازاتهای مربوطه مشخص شده است.
استعلام
۱–با توجه به ماده ۲۹۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ چنانچه فرد مورد نظر قاتل و مقتول هر دو مهدورالدم باشند ویا فقط مقتول مهدورالدم باشد مثلا فردی دارد حسن را به قتل برساند اما اشتباها برادر دوقلوی او حسین را به قتل برساند اگر حسن و حسین هر دو مهدورالدم باشند یا فقط حسین مهدورالدم باشد نوع جنایت ارتکابی قتل عمدی است یا شبه عمدی است؟ چنانچه فردی در این دو فرض معاونت نماید عنوان اتهامی معاون در این جنایت چیست و به چه مجازاتی محکوم خواهد شد؟
۲–اگرجنایت ارتکابی منطبق با قسمت آخر ماده ۳۰۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ باشد ارتکاب جنایت با اعتقاد مهدورالدم بودن نوع جنایت عمدی است یاشبه عمدی؟ عنوان اتهامی معاون دراین جنایت چیست و به چه مجازاتی محکوم خواهد شد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱– الف) چنانچه فرد مورد نظر قاتل محقون الدم و فرد مقتول مهدورالدم باشد با عنایت به ماده ۲۹۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ قتل از نوع عمدی محسوب می شود ولی با توجه به حالت مجنی علیه که از افراد موضوع ماده ۳۰۲ قانون مذکور است، مرتکب بر اساس ماده اخیرالذکر به قصاص و پرداخت دیه محکوم نمی شود و طبق تبصره ۱ همین ماده به تعزیر مقرر در ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵ محکوم می شود و مجازات معاون، در فرض فوق بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ناظر به بند ت این ماده تعیین می شود.
ب) چنانچه فرد موردنظر قاتل و فرد مقتول هر دو مهدورالدم باشند، با عنایت به مفهوم ماده ۲۹۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ جنایت عمدی نیست و موضوع مشمول ماده ۳۰۲ قانون مزبور است و با عنایت به تبصره یک این ماده، مطابق ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵، مجازات مرتکب تعیین می شود و مجازات معاون نیز بر اساس بند "ت" ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ خواهد بود.
۲– اگر ثابت شود که کسی به اشتباه با چنین عقیده ای (مهدورالدم بودن مجنی علیه) مزتکب جنایت شده و مجنی علیه نیز از افراد مشمول ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نباشد، به تصریح بند ب ماده ۲۹۱ قانون مذکور، قتل از نوع شبه عمد محسوب می شود و مجازات مرتکب طبق قسمت اخیر ماده ۳۰۳ تعیین می شود و تعزیر مرتکب و معاون وی برابر مقررات مذکور در ذیل پاسخ قسمت ب سوال یک تعیین می شود.