ماده ۳۸ قانون مدنی

مالکیت زمین مستلزم مالکیت فضای محاذی آن است تا هر کجا بالا رود و همچنین است نسبت به زیر زمین بالجمله مالک حق همه‌گونه تصرف در هوا و قرار دارد مگر آن چه را که قانون استثنا کرده باشد.

توضیح واژگان

به فضای محاذی املاک و زمین ها، اهویه گویند.(21008) و به فضای محاذی زمین، هوا گویند.(86807)

به قسمت زیر ساختمان، تحت ابنیه گویند.(28408)

به حق مالک نسبت زیرزمین ملک خود، حق القرار گویند.(82205)

به ملکیت فضای محاذی ملک، حق هوا گویند.(427323)

پیشینه

به موجب قانون مدنی آلمان و سویس، هوای محاذی ملک، در حدود عرفی، متعلق به مالک است.(21008)

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

بنابر قاعده تبعیت، فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین، متعلق به صاحب ملک است.(3205)

فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین، در حدود عرفی، متعلق به صاحب ملک است.(85163) مقررات عمومی، محدودیت هایی را، برای مالکیت نسبت قسمت های مزبور، قائل گردیده است.(85163) (22762)

صاحب ملک، حق منع دیگران از تصرف در فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین خود را دارد.(22764)

در مالیت فضای بالای زمین، و صحت بیع قسمت مزبور، تردیدی وجود ندارد.(27936)

حکم فضای بالای زمین، تابع مالکیت بنا است. بنابراین، فضای بالای موقوفه، وقف بوده؛ اهویه ملک مرهونه، رهن بوده؛ و هوای محاذی اراضی موات هم، جزء موات است.(46277)

مالک زمین، برابر با مقررات مربوط به معادن، می تواند در ملک خود، چاه حفر نماید.(131191)

رویه های قضایی

به موجب نظر کمیسیون نشست های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری امیدیه، در رابطه با اجاره موقوفات، مستأجر حق تصرف فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین را دارد.(41259)

انتقادات

قانونگذار در این ماده، محدودیتی برای مالکیت فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین قائل نگردیده است.(402999)