ماده ۳۸ قانون مدنی

ماده ۳۸ قانون مدنی: مالکیت زمین مستلزم مالکیت فضای محاذی آن است تا هر کجا بالا رود و همچنین است نسبت به زیر زمین بالجمله مالک حق همه‌گونه تصرف در هوا و قرار دارد مگر آنچه را که قانون استثنا کرده باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳۷ قانون مدنی
• ماده ۳۹ قانون مدنی
• ماده ۱۳۰ قانون مدنی
• ماده ۱۳۱ قانون مدنی
• ماده ۱۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده ۱۴۸ قانون ثبت اسناد و املاک

مطالعات تطبیقی

• به موجب قانون مدنی آلمان و سوییس، هوای محاذی ملک، در حدود عرفی، متعلق به مالک است.

نکات تفسیری دکترین ماده ۳۸ قانون مدنی

بنا بر قاعده تبعیت، فضای بالای زمین و نیز زیرزمین در حدود عرفی، متعلق به صاحب ملک است. حکم فضای بالای زمین، تابع مالکیت بنا است؛ بنابراین فضای بالای موقوفه، وقف بوده، اهویه ملک مرهونه، رهن بوده و هوای محاذی اراضی موات هم، جزء موات است. در مالیت فضای بالای زمین و صحت بیع قسمت مزبور، تردیدی وجود ندارد، بنابراین صاحب ملک، حق منع دیگران از تصرف در فضای بالای زمین و نیز زیرزمین خود را دارد. مقررات عمومی، محدودیت‌هایی را برای مالکیت نسبت به قسمت‌های مزبور قائل گردیده‌است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۳۸ قانون مدنی

1. مالکیت زمین شامل فضای بالای آن نیز می‌شود.
2. مالکیت زیر زمین نیز به صاحب زمین تعلق دارد.
3. صاحب زمین حق تصرف در هوا و زیر زمین را دارد.
4. محدودیت‌هایی بر اساس قوانین ممکن است بر این حق تصرف اعمال شود.

رویه‌های قضایی

• به موجب نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری امیدیه، در رابطه با اجاره موقوفات، مستأجر حق تصرف در فضای بالای زمین و نیز زیرزمین را دارد.

انتقادات

قانونگذار در ماده ۳۸ قانون مدنی، محدودیتی برای مالکیت فضای بالای زمین و نیز زیرزمین قائل نگردیده‌ است.

مصادیق و نمونه‌ها

• مالک زمین، برابر با مقررات مربوط به معادن، می‌تواند در ملک خود، چاه حفر نماید.

مقالات مرتبط

• ساختار هرم قانونگذاری مالکیت نفت و گاز و ترابط آن با مقوله انفال
• رابطۀ مالکیت خصوصی بر منابع نفتی در فقه امامیه و حقوق آمریکا‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
• تحلیل تطبیقی مفهوم، اسباب حدوث، انتقال، و زوال «ملکیت» و «حق» در حقوق ایران و فرانسه
• محدودیت‌های‌ حقوق مالکانه‌ اشخاص‌ در قوانین‌ و مقررات‌ شهرداری‌ها