نسل جدید موافقتنامه های بین المللی؛ برجام
نسل جدید موافقتنامه های بین المللی؛ برجام نام مقاله‌ای از مجتبی نظیف و علیرضا ظاهری است که در شماره پنجاه و هشتم (خرداد 1397) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
در بررسی برجام از منظر بینالمللی، طرح این پرسش که آیا برجام معاهده است یا موافقتنامه‌ای سیاسی، سوالی غیر دقیق و گمراه‌کننده است. چرا که چنین رویکردی بازخورد نگاه طبقهبندی محور نظامهای داخلی به موافقتنامههای بینالمللی است. لذا آغاز بررسی مقاله حاضر، چگونگی و نحوه تنظیم متغیرهای یک توافق بینالمللی برای حصول آثار و نتایج مدنظر مذاکرهکنندگان آن است. به دلیل استفاده تنظیمکنندگان برجام از مجموعهای از متغیرهای مدلسازیشده ویژه، این توافق در شأن بینالمللی خود از حیث شکل، اجرا، مکانیسم حل و فصل و شروط خروج، به مراتب اجرائیتر و قویتر از یک معاهده تنظیم شده است و از حیث محتوا نیز، از سازمانی جهت اجرای بلندمدت تعهدات خود برخوردار است و اگرچه در حال حاضر درخصوص قابلیت رسیدگی قضایی برجام نمیتوان اظهار نظر قطعی به عمل آورد، با این وجود رویه قضایی بینالمللی مؤید وجود قابلیت قضایی برجام است. لذا بنظر میرسد مدل انعقاد موافقتنامههای بینالمللی از جمله برجام در حال تحول از مدلهای قدیمی به سمت اشکال جدیدتری هستند که تمرکز و ثقل آنها بر جنبههای اجرائی و کارآمدی آنها است.
کلیدواژه‌ها
- برجام
- موافقتنامه بین المللی
- کارآمدی
- مکانیسم اجراء
- پایبندی