جرایم علیه صخره‌های مرجانی از منظر حقوقی و بزه‌دیده‌شناختی
جرایم علیه صخره‌های مرجانی از منظر حقوقی و بزه‌دیده‌شناختی نام مقاله ای از مهدی صبوری‌پور و اصغر احمدی که در شماره هفدهم (تابستان 1398) نشریه آموزه های حقوق کیفری منتشر شده است.
چکیده
امروزه گستره وسیعی از صخره‌های مرجانی جهان، یا از بین رفته و یا در معرض خطر نابودی قرار گرفته است و از این رو با توجه به اینکه آسیب به صخره‌های مرجانی، سبب آسیب به زیست‌بوم دریایی می‌شود، این پرسش مطرح می‌شود که آیا مقنن ایرانی جرایم علیه صخره‌های مرجانی را به رسمیت شناخته است یا خیر؟ پاسخ به این پرسش بستگی به رویکرد اتخاذشده دارد. در رویکرد قانونی هرچند به طور خاص جرایم علیه صخره‌های مرجانی به رسمیت شناخته نشده است، اما به طور عام می‌توان از جرایم علیه این گونه‌ها سخن گفت. اما در رویکرد بزه‌دیده‌شناسی سبز، بزه‌ها علیه صخره‌های مرجانی در قانون پدیدار نگشته‌اند. به همین جهت این مقاله بر دو محور استوار شده است: نخست، جرایم علیه صخره‌های مرجانی در پرتو قوانین کیفری ایران که سه رفتارِ صید، تخریب عمدی و آلوده‌سازی آب دریا را در بر می‌گیرد؛ و دوم جرایم علیه صخره‌های مرجانی در پرتو بزه‌دیده‌شناسی سبز که در صدد شناسایی رفتارهای قانونی پدیدآورنده «ضرر» به صخره‌های مرجانی است که در قوانین کیفری گنجانده نشده‌اند و سه رفتارِ شیرین‌سازی آب دریا، عملیات نفتی و تخریب‌های غیر عمدی را در بر می‌گیرد. نتیجه آنکه هرچند حقوق کیفری ایران، رفتارهای بزهکارانه عامی را بر ضد محیط‌زیست دریایی پیش‌بینی کرده که جرایم علیه صخره‌های مرجانی در پرتو آن‌ها قابل شناسایی است، اما به طور ویژه به جرایم علیه صخره‌های مرجانی توجه نداشته و از این رو در پرتو رویکرد بزه‌دیده‌شناسی سبز بایسته است که رفتارهای مخرب گسترده‌ای که بر ضد صخره‌های مرجانی ارتکاب می‌یابد، جرم‌انگاری شود.
کلید واژه ها
- صخره‌های مرجانی
- محیط‌زیست دریایی
- بزه‌دیدگی سبز
- سیاست کیفری ایران
مواد مرتبط
- ماده 2 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی
- ماده 3 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی
- ماده 10 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی
- ماده 22 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی
- ماده 3 قانون صید و شکار
- ماده 690 قانون تعزیرات و مجازات های بازدارنده
- ماده 1 قانون توزیع عادلانه آب