کیفیت احراز توبه با مطالعه موردی آرای دادگاه ها
کیفیت احراز توبه با مطالعه موردی آرای دادگاه ها نام مقاله ای از افشین عبداللهی که در شماره هجدهم (زمستان 1398) نشریه آموزه های حقوق کیفری منتشر شده است.
چکیده
در مقررات اسلامی برای نحوه احراز توبه شرایط سختی پیش‌بینی نشده است، بلکه با اعلام ندامت و پشیمانی، انجام عمل صالح، رد حق‌الناس و ادای واجبات، اصل بر صحت توبه مرتکب است و خداوند متعال آن را مورد پذیرش قرار می‌دهد. متأثر از چنین احکامی، نهاد توبه در قانون مجازات اسلامی 1392 پیش‌بینی شده است که با توجه به شرعی بودن نهاد توبه انتظار این بود اثبات توبه و احراز آن در عمل چندان سخت نباشد، بر این مبنا، این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و بررسی احکام شرعی به چگونگی اثبات توبه از سوی مرتکب و نحوه احراز آن از سوی مقام قضایی با مطالعه موردی آرای دادگاه‌ها می‌پردازد. در پایان این نتیجه حاصل شد که مواد قانون مجازات اسلامی در مورد توبه دارای کاستی‌هایی از جمله ابهام در نحوه اعلام از سوی مرتکب و مطلق بودن اختیار مقامات قضایی در رد یا پذیرش توبه است و به منابع و فتاوای فقهی نیز در اینخصوص توجهی نشده است. همچنین تحلیل آرای دادگاه‌ها نشان داد که در عمل نیز درک درستی از مقررات شرعی توبه در خصوص نحوه احراز آن وجود ندارد و برخوردهای سلیقه‌ای مشاهده می‌شود که در عمل منجر به صدور آرای متعارض و غیر عادلانه می‌شود.
کلید واژه ها
- احراز توبه
- اختیارات مقام قضایی
- منابع معتبر فقهی
- رأی دادگاه