جایگاه حقوقی دستورالعمل سانرمو از منظر حقوق بینالملل عمومی
جایگاه حقوقی دستورالعمل سانرمو از منظر حقوق بینالملل عمومی نام مقاله ای از بهزاد سیفی بوده که در شماره اول دوره سیزدهم (بهار 1400) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
دستورالعمل سانرمو علیرغم اینکه یک سند الزام‌آور نیست، تلاش داشته است تا بازنگری معاصری از حقوق بینالملل قابل‌اجرا در مخاصمات مسلحانه در دریا به عمل آورد. دستورالعمل مذکور به منظور جلوگیری از به فراموشی سپرده شدن قواعد پیشین و ایجاد تفسیرهای مختلف از این قواعد، کوشیده است قواعد حقوق جنگ دریایی را متناسب با تحولات حقوق بینالملل بازنگری کند؛ اما جایگاه حقوقی دستورالعمل سانرمو در حقوق بینالملل و اعتبار آن در بین حقوقدانان و دولتها مبهم بوده و اختلاف‌هایی نیز در مورد آن وجود دارد. از اینرو هدف این مقاله سنجش اعتبار دستورالعمل سانرمو از دو منظر حقوق بینالمللی عرفی و حقوق نرم است؛ بنابراین با توجه به محتوای دستورالعمل و با عنایت به اینکه دستورالعمل مذکور توسط کارشناسان حقوقی و دریایی تدوین شده است، نگارنده در پی پاسخ به این سؤال است که در صورت تلقی دستورالعمل سارنرمو بهعنوان منبع حقوق مخاصمه مسلحانه دریایی، دستورالعمل مذکور در کدام دسته از منابع قرار میگیرد، حقوق نرم یا حقوق بینالملل عرفی؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که محتوای دستورالعمل سانرمو علاوه بر اینکه در بخشهای سنتی دارای اعتبار حقوق عرفی است، در زمینههایی که در حوزه حقوق جنگ دریایی دارای نوآوری است، نیز دارای اعتبار حقوق نرم است. همچنین در چند سال اخیر دستورالعمل سانرمو تا حدود زیادی توسط کشورها و نهادهای بینالمللی مورد استناد واقع شده است.
کلید واژه ها
- جنگ دریایی
- حقوق نرم
- دستورالعمل
- سان رمو
- عرف