ماده ۴۲۵ قانون مجازات اسلامی

اگر مرتکب عمداً جنایتی بر دیگری وارد کند و دیه جنایت وارد شده بر مجنی علیه بیش از دیه آن در مرتکب باشد مانند آنکه زن مسلمانی مرد مسلمانی را به قتل برساند صاحب حق قصاص نمی ‌تواند افزون بر قصاص، تفاوت دیه را نیز مطالبه کند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس این ماده چنانچه زنی مرتکب جنایت نسبت به مردی شود، صاحب حق قصاص علاوه بر استیفای قصاص حق دیگری از جمله مطالبه تفاوت دیه مرد و زن را نخواهد داشت. حکم این ماده را گروهی منطبق بر قاعده ای دانسته اند که به موجب آن « هرکسی به میزان ارزش خویش جنایت می کند.» لذا صرفاً جان زن است که در مقابل جنایت او قرار می گیرد و مطالبه مالی افزون بر جان ممکن نیست.

سوابق فقهی

در ارتباط با این ماده، نظر گروهی از فقها این است که زن و مرد در قصاص برابر هستن. لذا در فرض قتل عمدی زن از سوی یک مرد، اگر اولیاء دم زن خواهان قصاص مرد باشند، وی را بدون پرداخت چیزی می توانند قصاص کنند.

مستندات فقهی

گروهی حکم این ماده منطبق بر آیه 45 سوره مائده میدانند که بر اساس آن نفس در برابر نفس قرار می گیرد.

مذاکرات تصویب

بر اساس مصوبه اولیه مجلس، ماده فوق بدین شرح نگاشته ده بود: اگر زنی علیه مردی عمداً مرتکب جنایت شود، صاحب حق قصاص نمی تواند افزون بر قصاص، تفاوت دیه مرد نسبت به زن را مطالبه کند. اما به موجب ایراد شورای نگهبان به شرح ماده ی فوق اصلاح گردید.