ماده ۵۶۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

دیه اعضایی که با پیوند و امثال آن در محل عضو از بین رفته، قرار گرفته‌ است و مانند عضو اصلی دارای حیات می‌شوند به میزان دیه عضو اصلی است و اگر دارای حیات گردد ولی از جهت دیگری معیوب شود، دیه عضو معیوب را دارد. از بین بردن اعضای مصنوعی، تنها موجب ضمان مالی است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق در خصوص دیه عضو پیوند خورده ای است که همچون عضو اصلی دارای حیات است.بر اساس حکم این ماده، از بین بردن چشم مصنوعی فقط موجب ضمان مالی است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در خصوص فردی که سابقاً دست او قطع شده‌است و بعداً از طریق عمل جراحی دست وی ترمیم شده و مجدداً در اثر یک درگیری قطع می‌شود، برخی از فقها معتقدند باید میان حالات مختلف قائل به تفکیک شد. به این شرح که:

1. اگر دست قطع شده اولیه با عمل جراحی پیوند زده شده باشد، ظاهر آن است که باید این حالت را مشمول اطلاقات ادله دیه نموده و نصف دیه کامل را پرداخت نمود.
2. اگر در فرض اول، دست پیوند شده معیوب بوده باشد، باز هم باید قائل به اطلاقات دیه بوده و دیه این دست را به شیوه احتساب دیه دست معیوب محاسبه نمود.
3. اگر دست دیگری در مرحله اول به فرد پیوند زده شده باشد که همانند دست اولیه خود او سالم باشد، باید این فرض را هم مشمول حکم دیه قطع ید دانست.

۴- چنانچه در فرض فوق، دست پیوند شده معیوب باشد، باید از حکم فرض دوم پیروی کرد.

همچنین گروهی از فقها بیان داشته اند که بریدن عضوی از یک میت مسلمان برای پیوند زدن به بدن انسان زنده جز در فرض فوت آن انسان در صورت عدم پیوند، جایز نیست اما در صورت توقف حیات عضوی از اعضای بدن فرد زنده به این پیوند، به نظر می رسد چنین پیوندی جایز نباشد و در صورت پیوند، ظاهر بر ارتکاب گناه و در نتیجه پرداخت دیه است، مگر اینکه فرد میت در زمان حیات، اجازه پیوند داده باشد، البته گروهی از فقها همین جواز را هم دارای مشکل می دانند.