ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)
شکافتن هر دو لب به نحوی که باعث نمایان شدن دندان ها شود، یک سوم دیه کامل و در صورت بهبودی بدون عیب، یک پنجم دیه کامل دارد. شکافتن یک لب موجب یک ششم دیه کامل و در صورت بهبودی بدون عیب، موجب یک دهم دیه کامل است. تبصره ـ جراحات وارده بر لب هرگاه باعث نمایان شدن دندان ها نگردد در صورتی که از مصادیق حارصه، دامیه و متلاحمه باشد، حکم جراحات مذکور را دارد.
پیشینه
در گذشته ماده 395 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370) در این خصوص وضع شده بود. این ماده به نظر برخی از حقوقدانان با ایراداتی در تدوین مواجه بود.712460 چرا که دیه شکافتن یک لب با دو لب برابر دانسته شده بود.2812212
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این مده در خصوص شکافتن لب ها وضع شده است و با بریدن آن ها متفاوت است.1425044بر اساس این ماده چنانچه شکافتن لب نمایان شدن تمام یا بخشی از دندان ها را به دنبال داشته باشد، موجب ثلث دیه کامل است و اگر همین جراحت بهبود یابد، یک پنجم دیه را موجب می شود.712456لذا شکافتن هر دو لب موجب یک سوم دیه کامل، و شکافتن یک لب و نمایان شدن دندان ها، موجب یک سوم دیه یک لب خواهد بود.836436 گروهی معتقدند نمایان شدن دندان ها در این ماده موضوعیت نداشته و تنها از باب غلبه بیان شده است.2812232ثلث دیه کامل را معادل 333/33 دینار و خمس آن را معادل 200 دینار دانسته اند.671260به عبارت دیگر شکافتن یک لب موجب سی و سه نفر شتر بعنوان دیه می شود.1928268
مستندات فقهی
مستند فقهی ماده فوق را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.2357992 گروهی نیز در این خصوص به روایت ظریف استناد کرده اند که بر اساس آن اگر لب بالایی پاره و دندان ها نمایان شده و پس از آن زخم درمان شود، دیه زخم و حکومت دندان معادل خمس دیه لب بوده و در فرض پارگی لب و درمان آن به همراه عیب و نقص ، دیه آن معادل یکصد و شصت دینار و دو سوم دینار می باشد.836440
سوابق فقهی
برخی از فقها بیان نموده اند که اگر جانی هر دو لب کسی را پاره کند و در اثر این عمل دندان های مجنی علیه ظاهر شوند، باید ثلث دیه را پرداخت نماید. در فرض بهبودی یافتن جراحت نیز باید خمس دیه پرداخت گردد. 4063584همچنین دیه پاره شدن هر لب را ثلث و در فرض بهبودی خمس دیه آن لب دانسته اند.4180040
رویه قضایی
به موجب رای وحدت رویه صادره از شعبه 11 دیوان عالی کشور به تاریخ 69/12/18، دیه پارگی لب فوقانی، معادل دو صدم دیه کامله است.2817132