زیان های مازاد بر دیه (نقد و تحلیل دادنامه شماره 140211390000425833 مورخ 31/2/1402 صادره از شعبه دوم دادگاه بخش بزینهرود استان زنجان)

زیان های مازاد بر دیه (نقد و تحلیل دادنامه شماره 140211390000425833 مورخ 31/2/1402 صادره از شعبه دوم دادگاه بخش بزینهرود استان زنجان) عنوان مقاله ای از شبیر آزادبخت است که در کتاب حقوق مسئولیت مدنی؛ توجیه و نقد رویه قضایی منتشر گردیده است.

عنوان	زیان های مازاد بر دیه (نقد و تحلیل دادنامه شماره 140211390000425833 مورخ 31/2/1402 صادره از شعبه دوم دادگاه بخش بزینهرود استان زنجان)
نویسنده	شبیر آزادبخت
محور موضوعی	مسئولیت مدنی
سال نشر	۱۴۰۳
منتشر شده در	حقوق مسئولیت مدنی؛ توجیه و نقد رویه قضایی

چکیده

راه حل اولیه در زمان ورود زیان بدنی به اشخاص در فقه و حقوق ایران، پرداخت دیه است. پیش فرض ادبیات حقوقی این است که دیه، کلیه خسارات وارد بر زیان دیده را جبران می نماید، حال آنکه ممکن است در این فرض، علاوه بر خسارت بدنی، انواع دیگری از خسارات به زیان دیده وارد شده باشد. از جمله این خسارات، خسارات مادی (هزینه های درمان و معالجه و ازکارفتادگی) است که به فرد تحمیل می شود و به لحاظ ماهیت با خسارت بدنی متفاوتند. حال جای این پرسش است که آیا قلمروی مفهومی دیه، شامل خسارات مادی پیش گفته می شود یا خیر؟ در این زمینه اختلاف نظر وجود دارد. این اختلاف، خصوصاً با توجه به سکوت قانون در خصوص هزینه های درمان مازاد بر دیه و همچنین ابهام موجود در ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری و عدم وضوح مفهومی منافع ممکن الحصول، تشدید شده است. با این حال گرایش رویه قضایی آن است که دیه، تمام خسارات وارد بر افراد را جبران نمی کند، لکن نسبت به اینکه کدام نوع از خسارات مازاد بر دیه قابل جبران هستند، رویه قاطعی وجود ندارد. در این نوشتار، با رویکردی تحلیلی ـ توصیفی به بررسی دادنامه شماره 140211390000425833 مورخ 31/2/1402 پرداخته شده است. به هر ترتیب، نگارنده معتقد است که دیه به عنوان بدل زیان بدنی پرداخت می شود و خسارات مادی وارد بر زیان دیده، به طور جداگانه و تا حدی که منجر به جبران مضاعف زیان نشود، قابل جبران به نظر می رسد.

واژگان کلیدی

• زیان بدنی
• زیان مادی
• اصل جبران کامل خسارات
• عدم النفع