الکساندر آقایان
الکساندر آقایان | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۲۸۰ تبریز |
| درگذشت | ۱۳۴۲ تهران |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | دکترای حقوق |
| محل تحصیل | دانشگاه لوزان (لیسانس)، دانشگاه بلژیک (دکترا) |
| پیشه(ها) | حقوقدان، وکیل، استاد دانشگاه |
| شناختهشده برای | حقوق جزا، حقوق بینالملل |
الکساندر آقایان یکی از چهرههای برجسته حقوقی ایران و از استادان مدرسه عالی حقوق و دانشکده حقوق در سالهای ۱۳۰۹ تا ۱۳۱۹ خورشیدی بود. او به عنوان یکی از وکلای نامدار دادگستری، در فنون وکالت و امور حقوقی شهرت بسیاری داشت و از تأثیرگذاران بر شکلگیری نهادهای حقوقی نوین در ایران به شمار میرفت.[۱]
زندگینامه
الکساندر آقایان در سال ۱۲۸۰ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد. در کودکی به همراه خانواده به قزوین و نزد دایی خود، میکاییلخان، رفت و تحصیلات ابتدایی را در این شهر به پایان رساند. سپس برای تحصیل متوسطه به اروپا رفت و پس از پایان این دوره، وارد دانشگاه لوزان سوئیس شد و در رشته حقوق تحصیل کرد. او در این دوران با چهرههایی همچون ابوالقاسم فروهر، علیاکبر داور و ساگانیان آشنا شد. پس از اخذ لیسانس حقوق از دانشگاه لوزان، در جریان تحولات مشروطیت (۱۲۹۹–۱۳۰۰ ش) به ایران بازگشت.[۱]
فعالیتهای حقوقی و آموزشی
در دوره مشروطه، آقایان از همکاران نزدیک فروهر و از مشاوران علیاکبر داور در سازماندهی نظام قضایی نوین بود. چند سال بعد برای ادامه تحصیل به اروپا رفت و دکترای حقوق خود را از دانشگاهی در بلژیک دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران، به وکالت دادگستری مشغول شد و پس از تأسیس دانشکده حقوق، حدود یک دهه درس حقوق جزا را (پس از خروج موسیو پرنی) تدریس کرد.[۱]
نوآوریها و فعالیتهای اجرایی
او در فاصله سالهای ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۰ خورشیدی ابتکارات متعددی را در حوزههای حقوقی و اقتصادی به اجرا گذاشت که از جمله آنها میتوان به تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران، ایجاد نخستین شرکت باربری بینالمللی ایران، انعقاد نخستین قرارداد ترانزیت بینالمللی ایران با ترکیه، راهاندازی نخستین مؤسسه و دفتر حقوقی به شکل مدرن و ایجاد دفتر ثبت علائم و اختراعات اشاره کرد.[۱]
فعالیتهای سیاسی
آقایان در دوره پنجم مجلس شورای ملی به نمایندگی انتخاب شد و عضویت هر دو مجلس مؤسسان را تجربه کرد. او به دلیل مهارت در وکالت، در برخی محاکمات تاریخی مانند پروندههای تیمورتاش، نصرتالدوله و سرباز محتاری، شهرت فراوان یافت.[۱]
ویژگیهای شخصی
او به اخلاقمداری، خوشرفتاری و منش انسانی شناخته میشد و در میان شاگردان خود محبوبیت بسیاری داشت.[۱]
درگذشت
الکساندر آقایان در سن ۷۳ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان حنجره، در شامگاه نیمه اردیبهشت ۱۳۴۲ خورشیدی در تهران درگذشت و در گورستان کلیسای وانک این شهر به خاک سپرده شد.[۱]