نگهبان قانون اساسی در اندیشه کارل اشمیت
نگهبان قانون اساسی در اندیشه کارل اشمیت نام مقاله‌ای از فردین مرادخانی است که در شماره هفتادم (خرداد 1400) فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
دادرسی اساسی بعنوان یکی از مفاهیم مهم حقوق اساسی است که اگرچه در قرن نوزده و در آمریکا آغاز شد، اما رشد و پذیرش جهانی آن در قرن بیستم رخ داد و ابتدا کشورهای اروپایی و به‌تدریج دیگر کشورهای جهان نیز این سیستم را پذیرفتند. البته کشورها با توجه به نظام سیاسی و تاریخ خود، الگوهای متعددی از آن ارائه دادند. این تئوری در قرن بیستم توسط هانس کلسن در اتریش و آلمان پایه‌ریزی شد و سنت اروپایی ابتدا در برابر آن موضع گرفت. مهم‌ترین نقد بر کلسن از جانب کارل اشمیت حقوقدان بزرگ آلمانی ارائه شد. او معتقد بود این سیستم خلاف اصل دموکراسی است و با فضا و تاریخ کشورهای اروپایی همخوانی ندارد و اگر قرار باشد قانون اساسی نگهبانی داشته باشد شخص رئیس جمهور به‌عنوان نماد کلیت مردم کفایت می‌کند. در این مقاله کوشش شده است با نگاهی به فضای آلمان در آن عصر، مهم‌ترین ایرادات اشمیت بر دادرسی اساسی و مبانی و راه‌حل‌های او مورد بررسی قرار گیرند. ایرادات اشمیت تا به امروز از مهم‌ترین نقدهای وارد بر دادرسی اساسی محسوب می‌شوند و در بسیاری از کشورها با اشکال متعددی دوباره مطرح شده‌اند.
کلیدواژه‌ها
- اشمیت
- کلسن
- دادرسی اساسی
- دموکراسی
- پارلمان