تغییر توصیف رأی دادگاه تالی در مراجع عالی
تغییر توصیف رأی دادگاه تالی در مراجع عالی نام مقاله ای از علی رضا شریفی است که در شماره 46 (شهریور1400) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است .
چکیده
در دعوای مدنی پس از اعلام ختم رسیدگی دادگاه اقدام به صدور رأی می‌نماید، رأی صادره اعم از حکم و قرار می‌باشد. دادگاه‌ها در تعیین نوع رأی با رعایت ملاک و معیار قانونی، اختیار تعیین دارند که بعد از ختم رسیدگی اقدام به صدور حکم و قرار نمایند؛ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، رأی را تعریف ننموده ولی در ماده 299 ملاک و معیار اقسام رأی را بیان نموده است. اقدام دادگاه‌ها دراین‌خصوص در معرض نظارت دادگاه‌های عالی می‌باشد و وضعیت‌های متفاوتی دراین‌خصوص قابل‌طرح می‌باشد که در رویه قضایی مصادیقی از این موارد وجود دارد و شایسته بررسی می‌باشند. به‌گونه‌ای که در مواردی دادگاه‌های عالی، حکم صادره از دادگاه بدوی را قرار و بالعکس تلقی نموده و توصیف آن را تغییر داده‌اند. هدف از این مقاله بررسی معیار و ملاک صحیح انتخاب رأی برای دادگاه‌ها و بیان شیوه نظارت مراجع عالی در رسیدگی به کارگیری معیار و نوع آراء به شیوه صحیح می‌باشد و اینکه تغییر توصیف رأی دادگاه‌های بدوی در مراجع عالی به‌گونه‌ای که قرار به‌حکم و یا تغییر حکم به قرار شود، دارای مبنای قانونی برای اقدام می‌باشد یا خیر؟ دراین‌خصوص با مراجعه به دکترین حقوقی و با بررسی آرای صادره در دادگاه‌ها، با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بررسی آراء و نظارت حقوق‌دانان و رویه قضایی به بررسی موضوع پرداخته‌شده است تا مبنای تغییر حکم به قرار و نیز قرار به حکم و آثار هرکدام تشریح شوند.
کلیدواژه ها
- قرار
- حکم
- دادگاه
- دیوان عالی کشور
- دادگاه تجدیدنظر
- صلاحیت