آثار حقوقی تغییر جنسیت افراد دوجنسی
آثار حقوقی تغییر جنسیت افراد دوجنسی نام مقاله ای از اسداله امامی است که در شماره چهارم (مهر ۱۳۹۸) فصلنامه علمی دانشنامه های حقوقی منتشر شده است.
چکیده
تغییر جنسیت یعنی تغییر و تبدیل شدن جنس و خصوصیات زن به جنس مرد یا تغییر جنس مرد به زن به علت دوجنسی بودن بعضی افراد.
امروزه در بسیاری از کشورهای متمدن جهان، به‌‌منظور رفع ابهامات و اختلالات جنسی افراد دوجنسی[1] اقدامات پزشکی، بیولوژی و روان‌پزشکی مؤثر و مفیدی صورت گرفته و همچنان این اقدامات ادامه دارد.
در ایران نیز موضوع و مشکلات افراد دوجنسی یا هر مافرودیت با دیدگاه جدید علمی مطرح گردیده و امکانات لازم برای رفع مشکلات این‌گونه افراد و تغییرجنسیت از طریق عمل جراحی، با اخذ مجوز از مراجع قضایی (دادگاه خانواده)، فراهم گردیده است.
تغییر جنسیت کم و بیش آثار حقوقی مختلفی در پی خواهد داشت.
در نظام حقوقی ایران، تغییر جنسیت آثار حقوقی فردی و اجتماعی بیشتری به همراه دارد و از جملۀ این آثار عبارت است از: باطل شدن رابطۀ زوجیت، سلب حق ولایت پدری که در اثر تغییر جنسیت به زن تبدیل شده نسبت به اولاد صغار و سایر محجورین، سلب حق حضانت اطفال از پدر یا مادری که تغییرجنسیت پیدا کند، تغییر در میزان سهم‌الارث این‌گونه افراد، از ماترک متوفی و امثال آن که این‌گونه آثار حقوقی جنبۀ شخصی و فردی دارد ولی تغییر جنسیت در حقوق ایران، سبب تغییر حقوق اجتماعی این گونه افراد نیز خواهد شد. به طور مثال اگر مردی در اثر عمل جراحی تبدیل به زن شود، ارزش و اعتبار شهادت وی نصف اعتبار شهادت یک مرد خواهد بود و یا چنین فردی صلاحیت قضاوت در مراجع قضایی را از دست می‌دهد و همچنین نمی‌تواند به مقام ریاست جمهوری برسد و یا این گونه مقامات از مرد تغییر جنسیت یافته، سلب خواهد شد.
کلیدواژه ها
- افراد دوجنسی
- خنثای ظاهر
- خنثای مشکل
- ممسوح
- تغییر جنسیت
مواد مرتبط
- ماده ۹۳۹ قانون مدنی
- ماده ۴ قانون حمایت خانواده
- ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی
- ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی
- ماده ۱۱۷۹ قانون مدنی