اصل ۲۰ قانون اساسی

اصل 20 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: همه‏ افراد ملت‏ اعم‏ از زن‏ و مرد يكسان‏ در حمايت‏ قانون‏ قرار دارند و از همه‏ حقوق‏ انساني‏، سياسي‏، اقتصادي‏، اجتماعي‏ و فرهنگي‏ با رعايت‏ موازين‏ اسلام‏ برخوردارند.

توضیح واژگان

حقوق انسانی: در اصل مذکور حقوق انسانی در عرض سایر حقوق اقتصادی، سیاسی و... قرار گرفته و انواع حقوق دیگر اجزای این کل هستند.

حقوق سیاسی: عبارت است از حق حضور در عرصه های سیاسی نظیر فعالیت در انتخابات عمومی اعم از انتخاب شدن و انتخاب کردن و اشتغال سمت های سیاسی و اداری و فعالیت های حزبی

حقوق اقتصادی: حق بهره گیری از منابع مادی . ثروت و دارایی و آزادی تجارت و کسب و کار و تحصیل منفعت معاملاتی

حقوق اجتماعی:حقوقی که قانونگذار برای اتباع جمهوری اسلامی ایران و سایر افراد مقیم در قلمرو آن منظور نموده است. از قبیل حق رفاه اجتماعی، دسترسی به منابع و خدمات عمومی و استفاده از امکانات اجتماعی

حقوق فرهنگی: حق بهره گیری آزاد از فرآورده های علمی و فرهنگی و حق تحصیل و آموزش و پرورش

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

برای تشکیل جامعه ی مدنی و ایجاد ملت عوامل گوناگونی از قبیل نژاد، مذهب، زبان، تاریخ و... اثر دارند، این عوامل مقدمه ایجاد همبستگی هستند اما به تنهایی اصالت ندارند. به بیان دیگر و بر اساس این اصل همه باید بتوانند به صورت فردی یا گروهی و اجتماعی از آزادی ها و قوانین و امکانات جامعه بهره ببرند و قانون باید به گونه ای تدوین گردد که شائبه برتری فردی بر فرد دیگر در میان نباشد.حق برابری در برابر قانون و برخورداری از حمایت آن که در این اصل و اصل 107 بدان تصریح شده است بر مساوات رهبر با سایر افراد جامعه تاکید دارد. با این وجود در تمامی نظام های حقوقی وجود تبعیض مثبت یعنی اعمال تبعیض در خصوص ارتقاء موقعیت گروه فرودست جامعه در قبال گروه های دیگر به رسمیت شناخته شده و تعارضی با اصل برابری مندرج در قوانین اساسی ندارد.

مطالعات فقهی

مستندات فقی

آیات اصلی

بهره مندی یکسان زن و مرد از حقوق بنیادین

وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَنِينَ وَحَفَدَةً...، نحل 72.

اصول مرتبط

اصل 19 قانون اساسی

اصل 107 قانون اساسی

انتقادات

در خصوص عدم تساوری ایرانیان زن و مرد با توجه به اصل 20 قانون اساسی به نظر می رشد قانونگذار در این اصل خواسته تساوی حقوق زن و مرد را توضیح دهد و آن را مشروط به رعایت موازین اسلام عنوان نماید. اما نکته اینجاست که عبارت موازین اسلام در میان مسلمانان داری تعریف دقیق و مورد توافقی نیست.