اصل ۴۶ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۷٬۷۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Wikihagh admin صفحهٔ اصل 46 قانون اساسی را به اصل ۴۶ قانون اساسی منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هر كس‏ مالك‏ حاصل‏ كسب‏ و كار مشروع‏ خويش‏ است‏ و هيچكس‏ نميتواند به‏ عنوان‏ مالكيت‏ نسبت‏ به‏ كسب‏ و كار خود امكان‏ كسب‏ و كار را از ديگري‏ سلب‏ كند.
'''اصل ۴۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': هر کس مالک حاصل کسب و کار مشروع خویش است و هیچ‌کس نمی‌تواند به عنوان [[مالکیت]] نسبت به کسب و کار خود امکان کسب و کار را از دیگری سلب کند.
 
* [[اصل ۴۵ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
* [[اصل ۴۷ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]]
 
== اصول و مواد مرتبط ==
[[اصل ۴۳ قانون اساسی]]
 
[[اصل ۴۴ قانون اساسی]]
 
[[اصل ۴۷ قانون اساسی]]
 
== توضیح واژگان ==
«کسب» در لغت به معنای انجام دادن کار برای به دست آوردن هزینه زندگی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4407164|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>
 
== فلسفه و مبانی نظری اصل ==
متفکران، [[مالکیت خصوصی]] را از لوازم استقلال فرد و رشد شخصیت او و جزء حقوق فطری و طبیعی انسان تلقی کرده‌اند و آن را عامل ابتکار و تحرک فرد و برای سلامت جامعه ضروری می‌شمرند، اسلام نیز مالکیت را جزء فطرت و غریزه انسان می‌داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4722460|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
آزادی مالکیت یکی از آزادی‌های فردی است و به معنای این است که هر کس می‌تواند [[مال منقول]] و [[مال غیرمنقول|غیرمنقول]]. معنوی اعم از [[حقوق ادبی و هنری]] به دست آورد مگر در مواردی که [[قانون]] آن را منع کرده باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=79208|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> در همین راستا آزادی داد و ستد نیز وجود دارد که این آزادی نیز با آزادی دیگران و [[نظم عمومی]] محدود می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد اول) (آزادی، عدالت، حقوق عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3089588|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> به بیان دیگر آدمی بر اساس [[اصل حریت]] در انواع تجارت‌های داخلی و خارجی به شرط حلال بودن کسب و دور بودن از اجحاف، اضرار و [[ربا|معاملات ربوی]] آزاد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2618664|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>حق مالکیت فردی به دو معنی ایجابی یعنی حق احراز مالکیت و سلبی یعنی ممنوعیت [[تعرض]] به مالکیت دیگران وجود دارد و معنای دیگری که می‌توان به آن افزود این است که احدی به عنوان مالکیت کسب و کار نمی‌تواند حق کسب و کار را از دیگری سلب کند که مصداق بارز آن نفی انحصارات در نظام مالکیت فردی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3212248|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
در تعارض بین [[مصالح عمومی]] و حقوق و منافع خصوصی، مصالح عمومی به دلیل تعلق آنها به افراد جامعه و ارتباط آنها با نفع عامه مقدم می باشند و [[سلب مالکیت خصوصی]] نیز در همین چارچوب و با رعایت ضوابط قانونی قابل توجیه است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه حقوق مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=600588|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
روایت مشهور «إنَّ الناس مسلّطون علی اموالهم» مشهورترین روایت و حدیثی است که به عنوان مبنای فقهی [[قاعده تسلیط]] مورد استفاده [[فقیه|فقها]] و حقوقدانان قرار گرفته‌است، این روایت به‌طور صریح مراتب تسلط کامل مالک نسبت به اموالش را بیان می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (بخش مدنی) (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1811228|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=9}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==
* [[آسیب‌شناسی حق مالکیت افراد از دیدگاه حقوق عمومی با تاکید بر نقش دیوان عدالت اداری|آسیب‌شناسی حق مالکیت افراد از دیدگاه حقوق عمومی با تأکید بر نقش دیوان عدالت اداری]]
* [[ضرورت تفکیک «رویکرد» از «روش» در نظریه اعمال حقوق بنیادین در حقوق خصوصی]]
* [[شیوه های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان]]
* [[مراجع صیانت از قانون اساسی و حمایت از مالکیت: نگرشی تطبیقی بر عملکرد مراجع صیانت از قانون اساسی ایران و فرانسه]]
* [[مالکیت در حصار کاربری «نگاهی به تعیین کاربری از منظر فقه وحقوق»]]
* [[بازشناسی اطلاعات مالی در ترازوی حقوق اموال و مالکیت]]
 
== کتب مرتبط ==
 
* [[سرقت در حقوق کیفری ایران]]
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{اصول قانون اساسی}}
 
[[رده:اصول قانون اساسی]]
[[رده:اقتصاد و امور مالی]]
۳٬۰۷۹

ویرایش