نمایش مبدأ برای بازتعریف اموال عمومی و آثار آن در نظام حقوقی ایران

'''بازتعریف اموال عمومی و آثار آن در نظام حقوقی ایران''' نام مقاله‌ای از [[حسین عبداللهی]] است که در شماره شصت و سوم (شهریور 1398) [[فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی]] منتشر شده است.

== چکیده ==
تحلیل تعاریف موجود از اموال عمومی در نظام حقوقی ایران مشخص میکند ضوابط تمیز این اموال از اموال دولتی را نمیتوان در معیارهایی چون: «اختصاص به خدمت عمومی»، «قابلیت توقیف»، «شیوه بهرهبرداری»، «تبعیت اموال دولتی از قوانین مدنی- بازرگانی» یافت. همچنین رویکردهای موجود در موضوعاتی مانند: «نسبت اموال عمومی با اموال شرکتهای دولتی» و «احکام حاکم بر اموال عمومی» نیز با نقدهایی روبروست که بازتعریف اموال عمومی را ناگزیر میسازد. در این پژوهش تلاش شد با توجه به ضوابط نظام حقوق اساسی ایران مانند: تفسیر مواد قانون مدنی در چهارچوب قانون اساسی و توجه به آثار مفهوم «حاکمیت»، اقدام به بازتعریف عنوان اموال عمومی شود به‌گونه‌ای که ضمن رعایت بایستههای بنیادین حقوقی - فقهی به کارآمدی حکومتها در بهرهبرداری از اموال عمومی توجه شود. مطابق این بازتعریف، «اموال عمومی» (به‌معنای عام) «اموالی است که برخلاف اموال خصوصی،متعلق به منفعت عمومی و شخص حقوقی حقوق عمومی باشد که شامل اموال دولتی، اموال شرکتهای دولتی و اموال عمومی (به‌معنای خاص) خواهد بود. این اموال به اموال عمومی «اصلی یا تَبَعی» و از حیث حوزه مالکیتِ حکومت به «ملی یا محلی» قابل تقسیم است». بازتعریف مذکور، آثار عملی متعددی را در نظام حقوقی برجا خواهد گذاشت.

== کلیدواژه‌ها ==

* اموال عمومی 
* اموال دولتی
* اموال و درآمدهای شرکت‌های دولتی
* حاکمیت 
* منفعت عمومی

== مواد مرتبط ==

* [[اصل ۴۴ قانون اساسی|اصل 44 قانون اساسی]]
* [[اصل ۴۵ قانون اساسی|اصل 45 قانون اساسی]]
* [[اصل ۷۱ قانون اساسی|اصل 71 قانون اساسی]]
* [[اصل ۷۲ قانون اساسی|اصل 72 قانون اساسی]]
* [[اصل ۱۳۹ قانون اساسی|اصل 139 قانون اساسی]]
* [[ماده ۱۰ قانون محاسبات عمومی|ماده 10 قانون محاسبات عمومی]]
* [[ماده ۱۳ قانون محاسبات عمومی|ماده 13 قانون محاسبات عمومی]]
* [[ماده ۳۱ قانون محاسبات عمومی|ماده 31 قانون محاسبات عمومی]]
* [[ماده ۳۴ قانون محاسبات عمومی|ماده 34 قانون محاسبات عمومی]]
* [[ماده 4 قانون مدیریت خدمات کشوری]]
* [[ماده 8 قانون مدیریت خدمات کشوری]]
* [[ماده 1 لایحه قانونی خرید اراضی و املاک مورد احتیاج دولت و شهرداری‌ها]]
* [[ماده ۲۶ قانون مدنی|ماده 26 قانون مدنی]]
* [[ماده 26 آیین نامه اموال دولتی]]

== اصطلاحات تخصصی ==

* [[ضابطه عدم امکان توقیف]]
* [[حق ارتفاق]]
* [[حق استعمال]]
* [[حق استثمار]]
* [[تصدی گری دولت]]
* [[مباحات]]
* [[منفعت عمومی]]
* [[مشترکات عمومی]]
* [[ذی حساب]]
* [[صلح دعاوی]]

[[رده:مقالات منتشر شده در سال 1398]]
[[رده:مقالات حقوق عمومی]]
[[رده:مقالات فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی]]
[[رده:مقالات شماره شصت و سوم فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی]]
[[رده:مقالات حسین عبداللهی]]
[[رده:اموال عمومی]]
[[رده:اموال دولتی]]
[[رده:منفعت عمومی]]
[[رده:مواد قرمز]]