قانون آیین دادرسی کیفری

آیین دادرسی کیفری مجموعه قواعد و مقرراتی است که برای کشف جرم،تعقیب جرم،ترتیب دادرسی و اجرای احکام جزایی وضع شده است. همچنین در ماده 1 قانون آیین دادرسی کیفری،این قانون به مجموعه قواعد و مقرراتی تعریف شده است که برای کشف جرم،تعقیب متهم،تحقیقات مقدماتی،میانجی گری،صلح میان طرفین،نحوه رسیدگی،صدور رای،طرق اعتراض به آراء،تعیین وظایف و اختیارات مقام قضائی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم،بزهیده و جامعه وضع میشود.

نوآوری های تعریف قانون جدید

تغییر اصطلاح تعقیب مجرم به "تعقیب متهم"،پیش بینی "میانجی گری و صلح" میان طرفین و همچنین تصریح قانونگذار به رعایت "حقوق متهم،بزهدیده و جامعه"از نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری جدید نسبت به تعریف مقرر در قانون قدیم است.

پیشینه

ماده 1 قانون موقتی اصول محاکمات جزایی مصوب 1291/5/30 در تعریف قانون آیین دادرسی کیفری بیان میداشت:اصول محاکمات جزایی، ترتیبات و قواعدی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعیین مسئولیت مجرمین برحسب مقررات قانونیه وضع شده است.

در این باره در ماده 1 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 1378 بیان شده بود"آیین دادرسی کیفری،مجموعه اصول و مقرراتی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعقیب مجرمان و نحوه رسیدگی و صدور رای و تجدیدنظر و اجرای احکام و تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی وضع شده است."

در حال حاضر در ماده 1 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392،تعریفی جامع و طولانی از آیین دادرسی کیفری ارائه شده است که دارای نوآوری هایی به شرح آنچه گفته شد ،میباشد.

انتقادات

ماده 1 قانون آیین دادرسی کیفری که تعریفی جامع از این قانون است باوجود آنکه طولانی و جامع در نظر گرفته شده است،به دو موضوع مهم از موضوعات آیین دادرسی کیفری اشاره نشده است.آن دو موضع که از سوی قانونگذار مغفول مانده است عبارتند از:صلاحیت مراجع رسیدگی و ادله اثبات اتهام.

مراحل آیین دادرسی کیفری

از نظر آیین دادرسی کیفری،از زمان وقوع جرم و کشف آن تا زمان اجرای مجازات،پنج مرحله وجود دارد:

1-کشف جرم

2-تعقیب

3-تحقیقات مقدماتی

4-رسیدگی و صدور حکم

5-اجرای احکام