ماده ۱۲۴ قانون تجارت

مادام که شرکت تضامنی منحل نشده مطالبه قروض آن باید از خود شرکت به عمل آید و پس از انحلال طلبکاران شرکت می توانند برای وصول مطالبات خود به هر یک از شرکاء که بخواهند و یا به تمام آنها رجوع کنند و در هر حال هیچ یک از شرکاء نمی تواند به استناد اینکه میزان قروض شرکت از میزان سهم او در شرکت تجاوز می نماید از تأدیه قروض شرکت امتناع ورزد فقط در روابط بین شرکاء مسئولیت هر یک از آنها در تأدیه قروض شرکت به نسبت سرمایه خواهد بود که در شرکت گذاشته است آن هم در صورتی که در شرکتنامه ترتیب دیگری اتخاذ نشده باشد.

توضیح واژگان

شرکت تضامنی: شرکتی است که بین چند نفر، با مسئولیت تضامنی آنان، نسبت به دیون و تعهدات شرکت تشکیل می گردد.(83406) و به شرکتی بازرگانی، که تحت عنوان اسم مشخص، میان دو یا چند شخص، با صفت شخصی، و با وجه تضامن نسبت دیون شرکت، ایجاد می گردد.(105266)

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دعوی بستانکاران علیه شرکای بامسئولیت نامحدود، در همه حال و درصورتیکه طلبکاران، نتوانسته باشند حق خود را، از اموال شرکت وصول نمایند؛ مسموع است.(721376) و دلیل تضامنی و نامحدود بودن مسئولیت شرکا، درمقابل طلبکاران، حمایت از اشخاص ثالث است.(814119) و هرگونه توافق بین شرکا، دررابطه با نحوه مسئولیت آنان دربرابر بستانکاران شرکت، که برخلاف مقررات این ماده باشد؛ باطل است. زیرا اصل تضامن، از خصوصیات ذاتی شرکت تضامنی محسوب گردیده؛ و آمره می باشد. و درنتیجه تراضی علیه آن، امکانپذیر نیست.(861767)

انتقادات

قانونگذار در این ماده، به دلیل ذکر عبارت " ...پس از انحلال، طلبکاران شرکت می توانند برای وصول مطالبات خود، به هر یک از شرکاء که بخواهند؛ و یا به تمام آنها رجوع کنند..."، دقت کافی را به کار نبرده است. زیرا فقط  درصورتی که دارایی شرکت، برای پرداخت دیون آن کافی نباشد؛ بستانکاران می توانند برای وصول طلب خود، به شرکا مراجعه نمایند.(619151)

مصادیق و نمونه ها

• اگر یکی از شرکای شرکت تضامنی، به اندازه یک هزارم سرمایه شرکت، سهم داشته؛ و پس از انحلال شرکت، کل بدهی آن را پرداخت نموده باشد؛ دراینصورت حق دارد جهت مطالبه مبلغی که تأدیه نموده؛ به نسبت سهم هر یک از درمقابل کل سرمایه شرکت، به آنها مراجعه نماید.(814119)