ماده ۴۳ قانون مدنی

ماده ۴۳ قانون مدنی: اگر حق انتفاع عبارت از سکونت در مسکنی باشد سکنی یا حق سکنی نامیده می‌شود و این حق ممکن است به طریق عمری یا به طریق رقبی برقرار شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

حق سکونت در خانه، یا قسمتی از آن را، حق سکنی نامند.

در سکنی، به منتفع، ساکن و به مالک، مُسکن گویند.

به سکنای فاقد مهلت، سکنی مطلقه گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

با توجه به وفور حق انتفاع در مورد منازل، قانونگذار نام سکنی را برای این قسم انتفاع، برگزیده است و سکنی، ممکن است به صورت رقبی و مقید به مدتی معین منعقد گردیده یا در قالب عمری باشد. و استفاده از موضوع سکنی، متعلق به منتفع و کسانی است که از نظر عرف از وابستگان او محسوب می‌گردند.

عمری، سکنی، و رقبی، مبتنی بر مسامحه هستند. تعلیق در عمری، رقبی و سکنی، موافق قاعده است.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از امام صادق، ممکن است حق سکنی، به صورت غیرقابل انتقال و غیرقابل وراثت منعقد گردد.

سوابق فقهی

حق سکنی، با ایجاب و قبول به وجود می‌آید.

تنها منتفع، اطرافیان، متعلقات و اهل وی، حق انتفاع از سکنی را دارند.

رویه‌های قضایی

به موجب نظریه شماره ۱۲۴۰۵/۷ مورخه ۱۵/۱۲/۱۳۷۱ اداره حقوقی قوه قضاییه، با توجه به اینکه به دلالت عرف، سکنی مبتنی بر احسان است؛ لذا نمی‌توان کسی به جز منتفع و خانواده اش را مجاز در استفاده از منزل موضوع انتفاع دانست، چراکه چنین استنباطی، با قصد مالک در تعارض است؛ لذا سکنی، غیرقابل انتقال بوده و مالک می‌تواند خلع ید اشخاصی غیر از منتفع و خانواده او را از محکمه صالح تقاضا نماید.