نمایش مبدأ برای نظریه شماره 7/1400/245 مورخ 1400/09/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عطف به ماسبق نشدن مجازات ارتشا و فوت محکوم‌علیه پس از اعاده دادرسی

{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/1400/245|شماره پرونده=1400-186/2-245 ک|تاریخ نظریه=1400/09/09|موضوع نظریه=[[حقوق کیفری]]|محور نظریه=[[جرایم و مجازات‌ها]]}}

'''چکیده نظریه شماره 7/1400/245 مورخ 1400/09/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عطف به ماسبق نشدن مجازات ارتشا و فوت محکوم‌علیه پس از اعاده دادرسی:''' درخصوص صدور حکم [[انفصال دائم]] در سال ۱۳۹۸ این حکم مشمول [[قانون کاهش مجازات تعزیری]] نمی‌گردد و [[قانون لاحق]] [[عطف به ماسبق نشدن قانون|عطف به ماسبق]] نمی‌شود همچنین فوت [[محکوم علیه|محکوم‌علیه]] پس از [[اعاده دادرسی|تجویز اعاده دادرسی]] و پیش از صدور [[حکم نهایی|حکم مجدد]]، مانع از رسیدگی [[شعبه هم‌‌عرض|شعبه هم‌عرض]] نیست.

== استعلام ==
[[کارمند دولت]] که فاقد [[سابقه کیفری]] است و بیش از بیست و هفت سال سابقه [[خدمت دولت|خدمت]] دارد، به علت [[ارتکاب]] یکی از [[جرایم تعزیری|جرایم]] مندرج در [[قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری]]، علاوه بر سایر [[مجازات تعزیری|مجازات های قانونی]]، به انفصال دائم از خدمات دولتی نیز [[محکوم علیه|محکوم]] شد، و حکم در سال ۱۳۹۸ [[رأی قطعی|قطعی]] شده است و محکوم علیه در سال ۱۳۹۹ فوت کرده است:

۱- با توجه به این که بر اساس اصلاح صورت گرفته در [[ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی]] مطابق [[ماده ۹ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری]]، امکان [[تقلیل]] و [[تخفیف مجازات|تخفیف]] انفصال دائم به [[انفصال موقت]] بین پنج تا پانزده سال فراهم شده است، آیا [[ورثه]] محکوم علیه [[متوفی]] می توانند از طریق [[دادستان]] و از شعبه صادرکننده [[رأی قطعی|حکم قطعی]] [[تقاضای تخفیف]] مجازات انفصال دائم به موقت را نمایند؟

۲- چنانچه محکوم علیه از حکم قطعی اعاده دادرسی تقاضا کرده باشد و پس از تجویز اعاده دادرسی توسط [[دیوان عالی کشور]] و [[ارجاع پرونده]] به شعبه هم عرض و قبل از صدور حکم مجدد، فوت کند، تصمیم دادگاه چه خواهد بود؛ آیا با توجه به این که با تجویز اعاده دادرسی به نوعی [[متهم]] فاقد [[رأی قطعی]] تلقی می شود، باید [[قرار موقوفی تعقیب]] صادر شود و یا این که دادگاه هم عرض بدون توجه به فوت محکوم علیه باید [[رسیدگی]] را ادامه دهد و حکم مقتضی را صادر کند؟

== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه ==
۱- بند ت ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی اصلاحی ۱۳۹۹، تخفیف مجازات قانونی [[جرم]] نیست؛ بلکه [[تخفیف قضایی]] است و اعمال [[کیفیات مخففه]] نیز الزامی نیست، بنابراین در مورد احکام قطعی که پیش از تاریخ [[لازم الاجرا]] شدن [[قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹]] صادر شده اند، قابل اعمال نیست و موجبی هم برای اعمال [[ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی|بند ب ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲]] نمی باشد.

۲- در فرض استعلام که محکوم علیه به انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم شده و نسبت به حکم صادره تقاضای اعاده دادرسی کرده و پس از تجویز اعاده دادرسی از سوی دیوان عالی کشور و ارجاع پرونده به شعبه هم عرض، (محکوم علیه) فوت کرده است، فوت محکوم با عنایت به [[ماده ۴۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری|بند الف ماده ۴۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری]] مانع رسیدگی دادگاه [[مرجوع الیه]] به درخواست اعاده دادرسی تجویزشده از سوی دیوان عالی کشور نیست. در صورتی که [[شعبه مرجوع الیه]] در مقام رسیدگی، حکم صادره را [[نقض حکم|نقض]] کند، صدور رأی با توجه به [[ماده ۴۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۸۰ قانون پیش گفته]] [[تابع]] [[عموم|عمومات]] رسیدگی از جمله صدور حکم [[برائت]] یا محکومیت و عندالاقتضا اعمال تخفیف، [[تعلیق اجرای مجازات|تعلیق]] و مانند آن است. بدیهی است دادگاه در این مقام مجاز به [[تشدید مجازات]] نیست.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۴۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۴۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری]]

== جستارهای وابسته ==

* [[انفصال موقت]]
* [[تخفيف مجازات]]
* [[اعاده دادرسی]]
* [[عطف به ماسبق نشدن قانون|عطف به ماسبق]]

[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۴۰۰]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (کیفری)]]
[[رده:جرایم]]
[[رده:مجازات ها]]
[[رده:نظریه 2]]