نظریه شماره 7/1402/442 مورخ 1402/06/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۲/۴۴۲ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۴۴۲ک |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۲/۰۶/۲۱ |
==استعلام== ۱- در ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در خصوص مرور زمان اجرای حکم، برای محاسبه مواعد، مقصود از مجازات، مجازات قانونی است و یا مجازات قضایی مندرج در دادنامه قطعی؟
۲- منظور از عبارت رفتار عمدی محکوم در ذیل ماده ۱۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ چیست؛ آیا فرضی که محکوم پس از اعطای مرخصی مرتکب غیبت شده است را شامل می شود؟
۳- در ماده ۱۱۰ قانون یادشده که قطع مرور زمان در مورد شروع به اجرای یکی از احکام صادره در خصوص فرد را بیان می کند، اگر یکی از محکومیت ها در مورد فرد شروع شود، آیا قاطع مرور زمان نسبت به شرکای وی در محکومیتی که شروع به اجرا نشده است، می شود؟
۴- در ذیل ماده ۱۱۲ همان قانون که قطع مرور زمان اجرای احکام را بیان می کند، در صورت شروع مجازات در مورد محکوم این امر قاطع مرور زمان نسبت به شرکا ومعاونان جرم است. آیا پس از شروع اجرای مجازات، مرور زمان جدید از زمان اتمام اجرای مجازات شروع می شود یا از تاریخ شروع اجرای مجازات؟ به عنوان مثال، در صورت شروع اجرای مجازات چهار سال حبس، آیا مرور زمان جدید در خصوص دیگر محکومان از تاریخ معرفی فرد به زندان شروع می شود و یا از تاریخ اتمام مدت چهار سال حبس؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱- مرور زمان اجرای حکم در جرایم تعزیری موضوع ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ به شرح مقرر در بندهای ذیل این ماده، ناظر بر درجه جرایم ارتکابی است که بر اساس مجازات قانونی جرم مشخص می شود؛ لذا ملاک احتساب مرور زمان مذکور، همان مجازات قانونی جرم است.
۲- در صورتی که محکوم پس از اتمام مرخصی بدون عذر موجه به زندان باز نگردد یا از زندان فرار کند، از آن جا که اجرای مجازات بر اثر رفتار عمدی وی قطع شده است، مطابق قسمت آخر ماده ۱۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، مرور زمان اعمال نمی شود.
۳- مطابق نص قسمت اخیر ماده ۱۱۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، شروع به اجرای حکم در مورد برخی شرکا یا معاونان جرم، نسبت به دیگر محکومانی که حکم آن ها اجرا نشده است نیز قاطع مرور زمان است.
۴- با عنایت به ماده ۱۱۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، هرگاه در پرونده ای متهمان یا محکومان متعدد باشند؛ اعم از مباشر و معاون، چنانچه پیش از سپری شدن مواعد مقرر در مواد ۱۰۵ و یا ۱۰۷ قانون مذکور، مرور زمان تعقیب یا مرور زمان اجرای حکم (حسب مورد) نسبت به یکی از شرکا یا معاونان جرم به علتی قطع شود، این قطع مرور زمان شامل شرکا و معاونان دیگر نیز خواهد شد. مطلق بودن قطع مرور زمان به همین معناست و با توجه به این که قطع مرور زمان به معنی منتفی شدن مرور زمان نیست؛ بلکه تاریخ قطع مرور زمان مبدأ جدیدی برای محاسبه مرور زمان می باشد، در فرض سؤال، تاریخ شروع به اجرای حکم در مورد یکی از شرکا، موجب قطع مرور زمان نسبت به محکومان دیگر است و مبدأ جدیدی برای محاسبه مرور زمان می باشد. با عنایت به مراتب مذکور، پاسخ در فرض سؤال، مشخص است