ماده ۳۲ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۶۲
(اصلاحی 10/11/1370)- اشخاص زیر از داوطلب شدن نمایندگی مجلس محروم اند :
1 - کسانیکه در جهت تحکیم مبانی رژیم سابق نقش مؤثر و فعال داشته اند .
2 - ملاکین بزرگ که زمینهای موات را بنام خود ثبت داده اند .
3 - وابستگان تشکیلاتی به احزاب ، سازمانها و گروههائی که غیر قانونی بودن آنها از طرف مقامات صالحه اعلام شده است .
4 - کسانیکه به جرم اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران محکوم شده اند .
5 - محکومین به ارتداد به حکم محاکم صالحه قضائی .
6 - مشهورین به فساد و متجاهرین به فسق .
7 - محکومین به حدود شرعی مگر آنکه توبه آنان ثابت شده باشد .
8 - معتادین به مواد مخدر .
9 - محجورین و کسانیکه به حکم دادگاه مشمول اصل چهل و نهم قانون اساسی باشند .
10 - وابستگان به رژیم سابق از قبیل اعضاء انجمنهای شهر و رؤساء و هیأت رئیسه کانونهای حزب رستاخیز و حزب ایران نوین و اعضاء فعال آنها ، نمایندگان مجلسین سنا و شورای ملی سابق.
پیشینه
مطابق ماده 5 نظامنامه انتخابات اصنافی مجلس شورای ملی: «اشخاصی که از انتخاب شدن محروم هستند اولاً طایفه اناثیه ثانیاً تبعه خارجه ثالثاً اهل نظام بری و بحری که مشغول خدمتند رابعاً ورشکسته به تقصیر خامساً مرتکبین به قتل و سرقت و مقصرین و آنهایی که مجازات قانونی اسلامی دیدهاند و متهمین به قتل و سرقت و غیره که شرعاً رفع تهمت از خود نکرده باشند سادساً آنهایی که سنشان از سی سال کمتر باشد سابعاً اشخاصی که معرف به فساد عقیده هستند و متظاهر به فسق».
در ماده 8 نظامنامه انتخابات دو درجه، شرایط مذکور در بالا بدین شکل تغییر مییابند: «اشخاصی که از انتخاب شدن محرومند: ۱ - شاهزادگان بلافصل ابناء و اخوان و اعمام پادشاه. ۲ - نسوان. 3 - تبعه خارج. ۴ - اهل نظام بری و بحری که مشغول خدمتند. ۵ - اشخاصی که مشغول خدمات دولتی هستند مگر این که برای مدت نمایندگی از شغل خود استعفا دهند. ۶ - ورشکستگان به تقصیر. ۷ - مرتکبین قتل و سرقت و مقصرینی که مستوجب مجازات قانونی اسلامی شدهاند و معروفین به ارتکاب قتل و سرقت و غیره که شرعاً برائت خود را حاصل نکرده باشند. ۸ - اشخاصی که خروجشان از دین حنیف اسلام در حضور یکی از حکام شرع جامعالشرایط به ثبوت رسیده باشد و یا متظاهر به فسق باشند.».
ماده 7 قانون انتخابات مجلس شورای ملی 1290 نیز مجددا دایره این افراد را گسترش میدهد: «اشخاصی که از انتخاب شدن محرومند: اول - شاهزادگان بلافصل (ابناء و اخوان و اعمام پادشاه). دوم - نسوان. سوم - تبعه خارجه. چهارم - مستخدمین امنیه و نظمیه و اهل نظام بری و بحری به استثنای صاحبمنصبان افتخاری. پنجم - حکام کل و جزو و معاونین ایشان در قلمرو مأموریت خود. تبصره - سایر مستخدمین دولتی قابل انتخاب هستند به شرط آنکه پس از انتخاب برای مدت نمایندگی از شغل خود استعفاء دهند. ششم - ورشکستگان به تقصیر. هفتم - مرتکبین قتل و سرقت و سایر مقصرینی که مستوجب حدود قانونی اسلامی شدهاند. هشتم - متجاهرین به فسق و اشخاصی که فساد عقیده دینی و خروجشان از دین حنیف اسلام در نزدیکی از حکام شرع جامعالشرائط ثابت و یا بهشیاع رسیده باشد. نهم - مقصرین سیاسی که بر ضد اساس حکومت ملی و استقلال مملکت قیام و اقدام کردهاند.».