ماده ۸۷۶ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۸۷۶ قانون مدنی: با شک در حیات حین ولادت، حکم وراثت نمی‌شود.

توضیح واژگان

«استصحاب عدمی» یعنی اینکه فقدان چیزی در گذشته، آشکار و مسلم بوده؛ لیکن وجود آن در آینده، مورد تردید قرار گیرد؛ که همچنان فرض عدم می‌شود.[۱]

مطالعات تطبیقی

در آیین زرتشت، چنانچه انعقاد نطفه حمل به هنگام فوت متوفی، مورد تردید قرار گیرد؛ از ارث محروم می‌گردد.

فلسفه و مبانی نظری ماده

با شک در حیات، حین ولادت، حکم وراثت نمی‌شود؛ زیرا اصل بر عدم حصول شرط است.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تردید در زنده متولدشدن طفل، مانع احراز یکی از شرایط وراثت است؛ پس شک در حیات طفل به هنگام تولد، مانع ارث بری است.[۳]

نکات توضیحی

با وحدت ملاک از این ماده، در صورت شک در مسلمان بودن وارث حین فوت مورث، حکم وراثت نمی‌شود؛ زیرا مقارنت اسلام، در مورث و وارث شرط است.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

تردید در زنده بودن وارث به هنگام فوت مورث، مانع ارث بری است؛ زیرا با عدم احراز شرط، وجود مشروط نیز منتفی می‌گردد، پس اصل استصحاب و اصل عدم، در اینجا کاربردی ندارند؛ چون حالت سابقه ای دیده نمی‌شود تا بتوان با استناد به آن، حکم قضیه را روشن نمود.[۵]

در صورت تعارض مانع و مقتضی، مانع مقدم است.[۶]

منابع

  1. بهرام حسن‌زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2783148
  2. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 363024
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1714880
  4. سیدمحمد اصغری. بررسی حقوقی و فقهی دو مسئله رشوه و احتکار (در پرتو و مقوله حقوق و اخلاق، فرد و جامعه). چاپ 1. اطلاعات، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2369732
  5. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 380940
  6. حسین نوبخت. شیوه‌های تفسیر قوانین مدنی. چاپ 1. فروزش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2313384