نظریه شماره 7/1402/709 مورخ 1402/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۲/۷۰۹ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۲-۱۶۸-۷۰۹ک |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۲/۰۹/۰۴ |
نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۷۰۹ مورخ ۱۴۰۲/۰۹/۰۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: در ماده ۴۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ مقرر گردیده: ... دادگاه به درخواست محکوم علیه در وقت فوق العاده و با حضور دادستان یا نماینده او با رعایت مقررات ماده ۳۰۰ این قانون، رسیدگی می کند و ... و ماده ۳۰۰ همان قانون مقرر داشته: در تمامی جلسات دادگاه های کیفری دو، دادستان یا معاون او یا یکی از دادیاران به تعیین دادستان می توانند برای دفاع از کیفرخواست حضور یابند؛ مگر این که دادگاه حضور این اشخاص را ضروری تشیخص دهد که در این مورد و در تمامی جلسات دادگاه کیفری یک، حضور دادستان یا نماینده او الزامی است، لکن عدم حضور این اشخاص موجب توقف رسیدگی نمی شود؛ مگر آنکه دادگاه حضور آنان را الزامی بداند.
با لحاظ اینکه گاهی، اعمال ماده ۴۸۳ مرقوم مستقیما از سوی محکوم علیه از دادگاه درخواست می گردد و گاهی چنین تقاضایی به قاضی مجری حکم ارائه و از آن طریق به دادگاه ارسال می شود؛ با وصف رویه متفاوت برخی محاکم بدین توضیح که برخی از دادگاه ها علی الاطلاق با تعیین وقت رسیدگی از دادستان دعوت می کنند، برخی از دادگاه ها فقط در مواردی که حضور دادستان ضروری و مؤثر است از وی دعوت می نمایند، برخی دادگاه های دیگر بین این دو تفکیک قائل شده و در فرض نخست به لحاظ عدم اطلاع دادسرا از درخواست مطروح، وقت رسیدگی تعیین و دادستان را دعوت می نمایند و در فرض دوم با این استدلال که تقاضای موصوف با اطلاع و از طریق اجرای احکام دادسرا واصل و به عبارتی از ممیزی دادسرا گذشته فلذا بدون دعوت از دادستان مبادرت به اتخاذ تصمیم مقتضی می نمایند. با تفطن به اینکه دعوت از دادستان مستلزم تعیین وقت و مضی مدت و منجر به اطاله در تصمیم گیری خواهد بود و از طرفی اثری مثبت بر آن مترتب نیست؛ زیرا چنانچه قید ضرورت حضور دادستان قید نشود، عملا در هیچ یک از موارد دادستان یا نماینده وی حضور پیدا نمی کنند. لطفا در این خصوص راهنمایی بفرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
با عنایت به عبارت در وقت فوق العاده مذکور در ماده ۴۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، جلسه ای که برای اعمال مفاد این ماده تشکیل می شود، یک جلسه فوق العاده است و نه جلسه رسیدگی عادی که مستلزم ابلاغ وقت به طرفین باشد و از سوی دیگر، گرچه مقنن عبارت حضور دادستان یا نماینده او را به کار برده است؛ اما با عنایت به عبارت با رعایت مقررات ماده ۳۰۰ این قانون به نظر می رسد، وقت فوق العاده یادشده باید به دادستان ابلاغ شود؛ ولی علی الاصول، تشکیل جلسه مزبور و رسیدگی منوط به حضور دادستان یا نماینده وی نمی باشد و کیفیت وصول درخواست محکوم له از دادگاه صادر کننده حکم قطعی و رأسا و مستقیم و یا غیر مستقیم بودن این درخواست (از طریق قاضی اجرای احکام کیفری) مؤثر در مقام نیست.