نظریه شماره 7/1402/785 مورخ 1402/10/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۲/۷۸۵
شماره پرونده	۱۴۰۲-۹/۱۶-۷۸۵ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۲/۱۰/۰۹

نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۷۸۵ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: وفق صدر ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ هر کسی از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف نماید، به دستور دادگاه بازداشت می شود؛ چنانچه به حکم دادگاه حضانت طفل بر عهده یکی از والدین قرار گرفته باشد و وی از تحویل گرفتن طفل از طرف مقابل استنکاف کند و طرف مقابل اصرار بر تحویل دادن طفل داشته باشد، آیا اعمال این ماده قانونی و بازداشت مستنکف امکان پذیر است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

حکم مقرر در ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ ناظر بر محکوم علیه یا شخص ثالثی است که از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت، ممانعت به عمل می آورد و مانع تحویل فرزند به محکوم له می شود. در فرض سؤال که مسؤول حضانت از تحویل گرفتن فرزند امتناع می کند؛ مشمول حکم مقرر در ماده ۵۴ همین قانون است؛ زیرا این ماده ناظر بر کسی است که قبلا به موجب حکم دادگاه یا به توافق زوجین، مسؤول حضانت شده است؛ اما از انجام تکالیف مترتب بر آن خودداری می کند و یا مانع از ملاقات طفل با اشخاص ذی حق می شود. توضیح آنکه، ماده ۵۴ قانون یاد شده در فصل مربوط به مقررات کیفری این قانون آمده است و در مقام جرم انگاری افعال مذکور در آن بوده و بر این اساس، مرتکب وفق مقررات مربوط به آیین دادرسی کیفری تحت تعقیب قرار می گیرد؛ اما ماده ۴۰ این قانون، توسط دادگاه نخستین صادرکننده حکم (دادگاه خانواده) به عنوان ضمانت اجرای حکم صادره اعمال می شود.