ماده ۸۶۳ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۶٬۵۵۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «وارثین طبقه‌ی بعد وقتی ارث می‌برند که از وارثین طبقه‌ی قبل کسی نباشد. == توض...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
وارث در لغت یعنی باقی(86271) و در اصطلاح حقوقی به کسی که درصورت برخورداری از شرایط ارث، و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد؛ وارث گویند.(1063146)
وارث در لغت یعنی باقی<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345140|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>  و در اصطلاح حقوقی به کسی که درصورت برخورداری از شرایط ارث، و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد؛ وارث گویند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4252640|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
به موجب ماده 65 آیین نامه زرتشتیان، طبقات بالاتر، طبقات بعدی را، از ارث محروم می نمایند.(767403) و در ادیان کلیمی و مسیحی، همسر و اولاد و نوادگان متوفی، بر سایر اقربای او مرجح می باشند؛ و در آیین زرتشت، همسر و فرزندان و نوه ها و پدر و مادر میت، بر سایر بستگان وی تقدم دارند.(767578) و در آیین مسیح، رعایت تقدم و تأخر بین طبقات ارث و حتی اشخاص درون هرطبقه، الزامی است.(767406)
به موجب ماده 65 آیین نامه زرتشتیان، طبقات بالاتر، طبقات بعدی را، از ارث محروم می نمایند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3069668|صفحه=|نام۱=عزیزاله|نام خانوادگی۱=فهیمی|چاپ=1}}</ref> و در ادیان کلیمی و مسیحی، همسر و اولاد و نوادگان متوفی، بر سایر اقربای او مرجح می باشند؛ و در آیین زرتشت، همسر و فرزندان و نوه ها و پدر و مادر میت، بر سایر بستگان وی تقدم دارند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3070368|صفحه=|نام۱=عزیزاله|نام خانوادگی۱=فهیمی|چاپ=1}}</ref> و در آیین مسیح، رعایت تقدم و تأخر بین طبقات ارث و حتی اشخاص درون هرطبقه، الزامی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3069680|صفحه=|نام۱=عزیزاله|نام خانوادگی۱=فهیمی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اصناف مختلف در یک طبقه، دیگری را از ارث محروم نمی کنند.(361259) و درون هر یک از طبقات ارث نیز، وارث نزدیک تر به متوفی، وارث دورتر را از ارث محروم می کند. مانند محروم بودن نوه از ارث، باوجود فرزند برای متوفی.(1067954) و وارث بی واسطه، باعث محرومیت ورثه باواسطه می گردد؛ مگر درمورد پسرعموی ابوینی که بر عموی ابی، تقدم دارد.(582461)
 
اصناف مختلف در یک طبقه، دیگری را از ارث محروم نمی کنند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1445092|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
 
درون هر یک از طبقات ارث نیز، وارث نزدیک تر به متوفی، وارث دورتر را از ارث محروم می کند. مانند محروم بودن نوه از ارث، باوجود فرزند برای متوفی. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4271872|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>
 
وارث بی واسطه، باعث محرومیت ورثه باواسطه می گردد؛ مگر درمورد پسرعموی ابوینی که بر عموی ابی، تقدم دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیات الاحکام ( حقوقی و جزایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2329900|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>


== سوابق فقهی ==
== سوابق فقهی ==
باوجود وارث در درجه اول از طبقات مختلف ارث، وراث درجات بعدی، ارث نمی برند.(95108) و مادرمتوفی، خواهر و خواهر زاده او را از ارث محروم می نماید.
باوجود وارث در درجه اول از طبقات مختلف ارث، وراث درجات بعدی، ارث نمی برند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث            |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=380488|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref>
 
مادرمتوفی، خواهر و خواهر زاده او را از ارث محروم می نماید.


== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
به موجب دادنامه شماره 196/25 مورخه 19/5/1372 شعبه 25 دیوان عالی کشور، باوجود زنده بودن وارث، فرزند وی نصیبی نمی برد.(1415391)
به موجب دادنامه شماره 196/25 مورخه 19/5/1372 شعبه 25 دیوان عالی کشور، باوجود زنده بودن وارث، فرزند وی نصیبی نمی برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آرای دیوانعالی کشور در امور حقوقی (جلد اول) (صلاحیت، داوری، خسارات، امور حسبی، وقف، معامله، فضولی، تهاتر و غصب)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5661620|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>


باتوجه به رأی شماره 110 مورخه 7/11/1369 شعبه 22 دیوان عالی کشور، فقدان وارث در طبقه اول، سبب انتقال ترکه به وراث طبقه دوم می گردد.(778123)
باتوجه به رأی شماره 110 مورخه 7/11/1369 شعبه 22 دیوان عالی کشور، فقدان وارث در طبقه اول، سبب انتقال ترکه به وراث طبقه دوم می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نحوه عملی تقسیم ارث و ترکه متوفی به انضمام (شرح اصطلاحات مربوط به ارث، جدول ارث، قوانین مرتبط با ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3112548|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=3}}</ref>


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
پدر متوفی، جده او را از ارث محروم می نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1177248|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>و اولاد متوفی، مانع ارث بری برادر او می گردند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1177812|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> و درصورت حیات مادر متوفی، خواهر و خواهر زاده وی، ارث نمی برند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=52952|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>و فرزندان میت، نوه های او را از ارث محروم می نمایند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4271872|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> و فرزند متوفی که درنتیجه نکاح متعه، به دنیا آمده است؛ حاجب خواهر و برادر وی خواهدبود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=52944|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


* پدر متوفی، جده او را از ارث محروم می نماید.(294298)
== منابع ==
 
{{پانویس}}
* اولاد متوفی، مانع ارث بری برادر او می گردند.(294439)
*
 
* درصورت حیات مادر متوفی، خواهر و خواهر زاده وی، ارث نمی برند.(13224)
 
* فرزندان میت، نوه های او را از ارث محروم می نمایند.(1067954) و فرزند متوفی که درنتیجه نکاح متعه، به دنیا آمده است؛ حاجب خواهر و برادر وی خواهدبود.(13222)
۲٬۹۰۲

ویرایش

منوی ناوبری