۳۸۶
ویرایش
ماده ۵۲۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
ماده ۵۲۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۳۸
، ۱۱ اکتبر ۲۰۲۱نگارش نکات مربوط به ماده، رفرنس دهی و لینک دادن
(صفحه‌ای تازه حاوی «هرگاه اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور در مواد (518) و (519) و (520) می شوند قبل از کشف ق...» ایجاد کرد) |
(نگارش نکات مربوط به ماده، رفرنس دهی و لینک دادن) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هرگاه اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور در مواد (518) و (519) و (520) می شوند قبل از کشف قضیه، مأمورین تعقیب را از ارتکاب جرم مطلع نمایند یا در ضمن تعقیب به واسطه اقرار خود موجبات تسهیل تعقیب سایرین را فراهم آورند یا مأمورین دولت را به نحو موثری در کشف جرم کمک و راهنمائی کنند بنا به پیشنهاد رئیس حوزه قضائی مربوط و موافقت دادگاه و یا با تشخیص دادگاه در مجازات آنان تخفیف متناسب داده می شود و حسب مورد از مجازات حبس معاف می شوند مگر آنکه احراز شود قبل از دستگیری توبه کرده اند که در اینصورت از کلیه مجازاتهای مذکور معاف خواهند شد. | هرگاه اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور در مواد (518) و (519) و (520) می شوند قبل از کشف قضیه، مأمورین تعقیب را از ارتکاب جرم مطلع نمایند یا در ضمن تعقیب به واسطه اقرار خود موجبات تسهیل تعقیب سایرین را فراهم آورند یا مأمورین دولت را به نحو موثری در کشف جرم کمک و راهنمائی کنند بنا به پیشنهاد رئیس حوزه قضائی مربوط و موافقت دادگاه و یا با تشخیص دادگاه در مجازات آنان تخفیف متناسب داده می شود و حسب مورد از مجازات حبس معاف می شوند مگر آنکه احراز شود قبل از دستگیری توبه کرده اند که در اینصورت از کلیه مجازاتهای مذکور معاف خواهند شد. | ||
== پیشینه == | |||
[[ماده 96 قانون مجازات عمومی اصلاحی 1346]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715068|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
قانونگذار در این ماده برای تشویق و ترغیب مجرمان در کمک به کشف جرائم برخی علل قضائی و قانونی [[تخفیف مجازات|تخفیف]] یا [[سقوط مجازات]] را بیان میکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته های حقوق جزای عمومی (جلد اول دوم سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=614704|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=20}}</ref> گفتنی است که این موارد تنها در مجازات مرتکب موثر هستند و مراحل تعقیب، دادرسی تا مرحله صدور حکم ادامه خواهد یافت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387644|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> این معاذیر در دو مرحله قابل تحقق هستند: | |||
# متهم قبل از کشف قضیه ماموران مربوطه را از وقوع این جرم مطلع نماید. در این فرض اگر ماموران پیشتر از وقوع جرم آگاه باشند و مجرمان که دستگیری خود را قطعی میدانند وقوع جرم را اطلاع دهند، مشمول ماده قرار نمی‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387648|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> | |||
# متهم حین تعقیب با ماموران همکاری داشته باشد به نحوی که در کشف جرم موثر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> تشخیص موثر بودن همکاری یا اقرار با دادگاه خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=388420|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> | |||
در این موارد قاضی ''میتواند'' مجرمان را از مسئولیت معاف کند یا در مجازات ایشان تخفیف قائل شود. اما در فرضی که چنین فردی قبل از دستگیری توبه کرده باشد دادگاه ''ملزم است'' او را از مجازات معاف کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715072|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | |||
== انتقادات == | |||
در این ماده قانونگذار تفکیک غیر مفیدی را بین مرحله قبل از تعقیب و حین تعقیب بیان داشته است؛ زیرا تمام موارد مذکور در این ماده از مصادیق همکاری موثر هستند. بنابراین صرف بیان اینکه مجرم با ماموران انتظامی و قضائی همکاری موثری داشته باشد کفایت میکرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=435264|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
عبارت «کشف قضیه» در متن ماده از این نظر که مقصود کشف اصل جرم بوده یا کشف دخالت مجرم مورد نظر در آن، مبهم و قابل انتقاد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=435264|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
قانونگذار در فرض توبه متهم او را از همه مجازات ها معاف دانسته ولی در فرض همکاری موثر، صرفا از مجازات حبس بری نموده است، حال آنکه در مواد قبل غیر از مجازات حبس مجازات دیگری ذکر نشده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=435264|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
همچنین تفاوت تعابیر قانونگذار در این ماده و [[ماده 531 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 531]] (در خصوص جرم جعل) که هر دو به تخفیف و معافیت از کیفر در فرض همکاری موثر مجرمان اشاره دارند، هماهنگی و یکنواختی مواد قانونی را از بین میبرد که خلاف شرایط اصلی قانون‌نویسی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=435264|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||