۳٬۵۰۱
ویرایش
ماده ۲۹۴ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
گروهی از این ماده تحت عنوان حالت « عمد اشتباهی» یاد کرده اند و آن را وضعیتی می دانند که مرتکب جرم دچار اشتباه در هویت مجنی علیه شود و او را به گمان اینکه وی شخص مورد نظر او است به قتل برساند یا مرتکب جنایت دیگری بر او شود.337004 | گروهی از این ماده تحت عنوان حالت « عمد اشتباهی» یاد کرده اند و آن را وضعیتی می دانند که مرتکب جرم دچار اشتباه در هویت مجنی علیه شود و او را به گمان اینکه وی شخص مورد نظر او است به قتل برساند یا مرتکب جنایت دیگری بر او شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=337004|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
این ماده در خصوص یکی از حالات اشتباه از سوی مرتکب است که موضوع آن مجنی علیه جرم است. بسیاری از حقوقدانان معتقدند چنین اشتباهی خصوصیت مجرمانه رفتار را زایل نمی کند.303800 | این ماده در خصوص یکی از حالات اشتباه از سوی مرتکب است که موضوع آن مجنی علیه جرم است. بسیاری از حقوقدانان معتقدند چنین اشتباهی خصوصیت مجرمانه رفتار را زایل نمی کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=زمینه حقوق جزای عمومی به انضمام نمونه هایی از سؤالات امتحانی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=303800|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=نوربها|چاپ=29}}</ref>به عنوان مثال اگر پدری به تصور اینکه فردی فرزندش است او را بکشد اما بعد بفهمد که مجنی علیه فردی بیگانه بوده است، عمل وی جنایت عمدی است. زیرا اشتباه در هویت مسئولیت وی را زایل نمی کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=356444|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> همچنین این جنایت تغییری در میزان مجازات مرتکب نیز ایجاد نمی کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته های حقوق جزای عمومی (جلد اول دوم سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=615932|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=20}}</ref> چنین حالتی را باید از اشتباه در هدفگیری که به تعبیر بسیاری از حقوقدانان ایران قتل غیر عمد است تفکیک نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=539028|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref> البته لازم است برای تحقق جنایت، حیات فرد مجنی علیه مورد حمایت قانونگذار بوده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص- صدمات جسمانی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=728464|صفحه=|نام۱=محمدهادی|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=18}}</ref> | ||
== رویه قضایی == | == رویه قضایی == | ||
در گذشته به موجب بسیاری از آراء دیوان عالی کشور به نظر می رسید که چنین اشتباهی تاثیری در مسئولیت مرتکب نداشت. به عنوان مثال مطابق حکم شماره 848/1090-16/5/17 قصد ویژه نسبت به شخص مورد اصابت شرط نیست.539012 اما به نظر می رسد رویه قضایی فعلی بر خلاف نظر مشهور فقها، اشتباه در هویت و تشخیص شخص مجنی علیه را به از مصادیق قتل شبه عمد می داند.380012 | در گذشته به موجب بسیاری از آراء دیوان عالی کشور به نظر می رسید که چنین اشتباهی تاثیری در مسئولیت مرتکب نداشت. به عنوان مثال مطابق حکم شماره 848/1090-16/5/17 قصد ویژه نسبت به شخص مورد اصابت شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=539012|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref> اما به نظر می رسد رویه قضایی فعلی بر خلاف نظر مشهور فقها، اشتباه در هویت و تشخیص شخص مجنی علیه را به از مصادیق قتل شبه عمد می داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه صادق شماره 6 و 7|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه امام صادق(ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=380012|صفحه=|نام۱=دانشگاه امام صادق (ع)|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== مستندات فقهی == | == مستندات فقهی == | ||
نظر مشهور در این خصوص آن است که چنین جنایتی را عمدی بدانیم. البته گروهی نیز معتقدند این جنایت را باید شبه عمد تلقی کرد.711232 | نظر مشهور در این خصوص آن است که چنین جنایتی را عمدی بدانیم. البته گروهی نیز معتقدند این جنایت را باید شبه عمد تلقی کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=711232|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||