۹٬۴۹۶
ویرایش
ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۷
، ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 693 قانون مجازات اسلامی (1392) را به ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
از بین بردن کامل بویایی، موجب دیه کامل است و از بین بردن قسمتی از آن، ارش دارد. تبصره ـ اگر در اثر جنایت، بویایی یکی از دو سوراخ بینی به طور کامل از بین برود نصف دیه کامل دارد. | از بین بردن کامل بویایی، موجب دیه کامل است و از بین بردن قسمتی از آن، [[ارش]] دارد. تبصره ـ اگر در اثر جنایت، بویایی یکی از دو سوراخ بینی به طور کامل از بین برود نصف [[دیه]] کامل دارد. | ||
== پیشینه == | |||
این ماده برگرفته از [[ماده 462 قانون مجازات اسلامی|ماده 462 قانون مجازات اسلامی 1370]] است اما تفاوت هایی بین دو ماده وجود دارد.اول آنکه در قانون قدیم از موردی که حکم به پرداخت ارش میشد،صحبت نشده بود. و دوم آنکه حکم مذکور در ذیل ماده 462 قدیم در قانون جدید ذکر نشده است و سوم همان که اندک تفاوت در عبارات 2 ماده وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4584116|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
در مورد دیه بویایی،باید توجه داشت که بویایی قابل مقایسه با اعضای تک فردی یا دو فردی بدن نیست.زیرا عضو محسوب نمیشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=713408|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>ضمنا هرگاه حس بویایی از راهی غیر از صدمه به مجرای بینی از بین برود،مشمول [[ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 694 قانون مجازات اسلامی]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=713396|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | |||
== سوابق فقهی == | |||
در رابطه با دیه از بین رفتن بویایی،آیت الله خمینی معتقدند اگر جنایتی سبب شود که هر دو سوراخ بینی کسی فاقد این حس شود،باید دیه کامل پرداخت شود و اگر یکی از آن دو فاقد این حس شود،باید نصف دیه کامل را بدهد.هرچند که فرض دوم محل اشکال است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4187204|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>فقهای عامه نیز معتقدند که اتلاف حس بویایی،مثل سایر حواس دارای دیه کامل است و از پیامبر نقل میکنند که:"فی المشام الدیه"همچنین گفه اند که از بین بردن حس بویایی یکی از دو سوراخ بینی موجب نصف دیه کامل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837532|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>اگرچه در مورد نصف دیه کامل دانستن از بین رفتن بویایی یکی از دو سوراخ بینی نظر مخالف وجود دارد و این سوال مطرح است که آیا باید دیه این منفعت را به تعداد مجرای بینی،یعنی به دو، تقسیم کرد یا خیر؟که باید گفت ظاهرا نویسندگان قانون مجازات اسلامی تقسیط دیه کامل به دو را پذیرفته اند.اما عده دیگری از آنان،تقسیط دیه بر تعداد اعضا را منصرف به اعضای ظاهری میدانند و قائل به این هستند که نمیتوان این قاعده را در منافع جاری ساخت.در نتیجه از بین بردن حس بویایی یکی از آنها،موجب ثبوت نصف دیه کامل نیست.لذا در صورتی که حس بویایی یکی از دو مجرا زائل شود،باید با صلح حکم صادر گردد.به نظر میرسد این صلح نیز قهری باشد.یعنی اگر بین طرفین سازش حاصل نشد قاضی برای فصل خصومت،حکم به پرداخت جریمه ای که با نظر خبره تعیین میکند،میدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837504|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | |||
گفتنی است در مورد دیه بویایی و زایل کردن آن از دو سوراخ بینی، حکم به صحیح عاصم بن حمید از محمد بن قیس از امام باقر استناد میشود که در آن حدیث آمده است:در زمان امیرالمومنین مردی ادعا کرد که در اثر ضربتی،بینایی،بویایی و نطق خود را از دست داده است و امام(ع) فرمودند:"ان كان صادقا فقى وجبت له ثلاث ديات النفس."<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول ) (بخش جزا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=831508|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=4}}</ref> | |||